Dla nauczyciela
Autorka: Małgorzata Krzeszowska
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Kultura w ujęciu opisowym i normatywnym
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
II. Różnorodność kulturowa.
Uczeń:
6) analizuje na przykładach zjawisk kulturowych cechy kultury masowej.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśni różne ujęcia pojęcia kultury;
przeanalizuje ujęcie kultury w ujęciu normatywnym i opisowym;
oceni znaczenie kultury dla życia człowieka.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
rozmowa nauczająca;
mapa myśli.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Podanie tematu i celów zajęć.
2. Rozmowa na temat potocznego rozumienia kultury. Uczniowie wypowiadają się, co jest dla nich przejawem kultury i jak rozumieją to pojęcie. Swoje myśli umieszczają na tablicy w postaci mapy myśli. Na koniec wybrana osoba podsumowuje rozmowę.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie zapoznają się z treścią lekcji. Następnie porównują poznane definicje z myślami umieszczonymi na mapie myśli.
2. Uczniowie dzielą się na dwie grupy i zapoznają z animacją. Pierwsza grupa zwraca uwagę na wartościujące ujęcie kultury, druga – na niewartościujące.
3. Następnie uczniowie mają za zadanie przekonać drugą grupę o słuszności swojej definicji. W tym celu łączą się w pary, w których jedna osoba była w grupie 1, a druga w drugiej. W parach przeprowadzają rozmowy. Na koniec każda para decyduje, za którą definicją się opowiada.
4. Następuje dyskusja na temat: czy kultura jest ważna w życiu młodego człowieka? Jak młody człowiek uczestniczy w kulturze? Na koniec wybrana osoba podsumowuje dyskusję.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie wykonują ćwiczenia 1–4 z e‑materiału.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia z e‑materiału.
Materiały pomocnicze:
Antonina Kłosowska, Socjologia kultury, Warszawa 2007.
Małgorzata Gruchoła, Kultura w ujęciu socjologicznym, „Roczniki Kulturoznawcze”, t. 1, Warszawa 2010.
Tomasz Kozłowski, Rzeczy w kulturze konsumpcji. Między uczłowieczaniem przedmiotu a uprzedmiotowieniem człowieka, „Tematy z Szewskiej. Kwartalnik interdyscyplinarny” 2017, nr 1 (18).
Historia antykultury, historiasztuki.com.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą zapoznać się z multimedium wcześniej i przygotować prezentację na temat różnych ujęć kultury.