Dla nauczyciela
Autor: Justyna Cybulska
Przedmiot: Matematyka
Temat: Wstęp do statystyki – podstawowe pojęcia
Grupa docelowa:
III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony, klasa III lub IV
Podstawa programowa:
XII. Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka. Zakres podstawowy.
Uczeń:
3) oblicza średnią arytmetyczną i średnią ważoną, znajduje medianę i dominantę;
4) oblicza odchylenie standardowe zestawu danych (także w przypadku danych odpowiednio pogrupowanych), interpretuje ten parametr dla danych empirycznych.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii
kompetencje cyfrowe
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się
Cele operacyjne:
Uczeń:
pozna podstawowe pojęcia statystyczne
rozpoznaje i stosuje podstawowe pojęcia statystyczne
podaje przykłady występowania zmiennych jakościowych i ilościowych w sytuacjach typowych i nietypowych
projektuje badania statystyczne według ustalonych etapów
Strategie nauczania:
konstruktywizm
konektywizm
Metody i techniki nauczania:
praca z ekspertem
studium przypadku
mini – konkurs zadaniowy
Formy pracy:
praca indywidualna
praca w grupach
praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne:
komputery z dostępem do Internetu w takiej liczbie, żeby każda grupa uczniów miała do dyspozycji komputer
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Kilka dni wcześniej nauczyciel poleca 3 uczniom, aby zapoznali się z materiałem z sekcji „Przeczytaj” i przygotowali na lekcję krótkie wystąpienia eksperckie (obudowane np. w prezentacje multimedialne), których celem będzie przybliżenie pozostałym uczniom najważniejszych pojęć statystycznych.
Lekcja rozpoczyna się więc od wystąpień ekspertów, którzy również odpowiadają na ewentualne pytania uczniów.
Eksperci podają temat zajęć i opracowane wcześniej przez siebie kryteria sukcesu.
Faza realizacyjna:
Uczniowie pracują w grupach pod kierunkiem ekspertów.
Każda grupa zapoznaje się z animacją, a następnie ma przeprowadzić badania statystyczne, zgodnie z etapami opisanymi w animacji:
programowanie,
gromadzenie danych,
opracowanie i prezentacja materiału,
analiza i wnioskowanie.
Celem badania jest możliwie jak najdokładniejsze opisanie członków danej grupy.
Każda grupa musi ustalić co najmniej 8 cech, które będą podlegały badaniom, np. czas dojazdu (dojścia) ucznia do szkoły, liczba godzin snu, itd.
Wyniki badań można przedstawić w dowolny sposób.
Grupy prezentują swoje dokonania, używając przy tym poznanych pojęć statystycznych. Ekspert przyporządkowany do danej grupy odpowiada na ewentualne pytania członków innych grup.
Ta część zajęć powinna zakończyć się krótkim podsumowaniem (prowadzonym przez jednego z uczniów, bądź eksperta) i wyciągnięciem wniosków na temat powtarzających się cech uczniów klasy.
Faza podsumowująca:
Mini – konkurs – grupy rozwiązują zadania interaktywne zawarte w sekcji Sprawdź się. Grupa, która poprawnie rozwiąże wszystkie zadania w określonym czasie, otrzymuje stopień bardzo dobry.
Eksperci omawiają pracę swoich grup, wskazując mocne i słabe strony uczniów.
Praca domowa:
Zadaniem każdego z uczniów jest przeprowadzić podobne badania, jak w czasie zajęć, wśród członków swojej rodziny.
Materiały pomocnicze:
Odczytywanie danych statystycznychOdczytywanie danych statystycznych
Przedstawianie danych statystycznychPrzedstawianie danych statystycznych
Wskazówki metodyczne:
Z animacją mogą zapoznać się w domu eksperci i przekazać pozyskaną wiedzę członkom grupy, którą kierują.