Dla nauczyciela
Autor: Anna Grabarczyk
Przedmiot: Język polski
Temat: Tragizm bohaterów Nie‑Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele lekcji. Uczeń:
dowie się, jakie były okoliczności powstania Nie‑Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego;
przypomni sobie różne znaczenia pojęcia „tragizm”;
zapozna się z pojęciem historiozofii i odkryjesz wątki historiozoficzne w dramacie;
przeanalizuje elementy tragizmu w losach postaci dramatu.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie przed lekcją zapoznaje się z dramatem Zygmunta Krasińskiego Nie‑Boska komedia. Uczniowie wyjaśniają również, czym jest tragizm.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji, formułuje cel zajęć oraz kryteria sukcesu. Uczniowie zapoznają się z sekcją „Wprowadzenie” i „Przeczytaj”.
Faza realizacyjna:
Dyskusja. Uczniowie odliczają do dwóch, dzieląc się na dwie grupy. Nauczyciel informuje, że będą dyskutować i wykorzystają do tego metodę akwarium. Nauczyciel wyjaśnia zasady dyskusji oraz określa jej czas.
Jakie dostrzegasz elementy tragizmu w losach postaci dramatu?
Druga grupa obserwuje i zapisuje swoje spostrzeżenia dotyczące doboru i skuteczności argumentów, przestrzegania zasad i ogólnego przebiegu rozmowy.
Po upływie wyznaczonego czasu następuje zamiana ról. Na zakończenie wybrane osoby przedstawiają na forum klasy swoje spostrzeżenia.Uczniowie dzielą się na grupy. Zespół pierwszy na podstawie lektury Nie‑Boskiej komedii oraz przytoczonego fragmentu wstępu Marii Janion (audiobook) wyjaśniają, dlaczego dwaj protagoniści utworu ponoszą ostateczną klęskę.
Zespół drugi ustosunkowuje się do proponowanej przez Janion interpretacji Nie‑Boskiej komedii jako utworu zawierającego wątki historiozoficzne. Wyjaśnia, dlaczego na końcu utworu pojawia się postać Jezusa Chrystusa.Ćwiczenie umiejętności. Uczniowie pracują indywidualnie i rozwiązują ćwiczenia nr 1‑4. Po wykonaniu zadania nauczyciel wyświetla na tablicy wybrane odpowiedzi i następuje ich omówienie.
Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia nr 5‑9. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi.
Faza podsumowująca:
Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wybrany uczeń odczytuje cele lekcji, następuje wspólne omówienie: co udało się osiągnąć, do czego warto wrócić, czego nie udało się zrealizować i dlaczego. Później nauczyciel analizuje przebieg lekcji i przeprowadza ewaluację, z której wnioski wykorzysta w przyszłości.
Praca domowa:
Czy współcześnie mamy do czynienia z równie tragicznymi konfliktami, jakie są udziałem bohaterów Nie‑Boskiej komedii? Uzasadnij swoją wypowiedź.
Wskaż w innych znanych ci tekstach kultury bohaterów tragicznych.
Materiały pomocnicze:
Zbigniew Sudolski, Krasiński. Opowieść biograficzna, Warszawa 1997.
Maria Janion, Wstęp, [w:] Zygmunt Krasiński, Nie‑Boska komedia, Wrocław 2019.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Audiobook”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.