Dla nauczyciela
Autorka: Małgorzata Krzeszowska
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Rodzaje władzy
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.
Uczeń:
1) charakteryzuje władzę jako zjawisko społeczne i rozróżnia rodzaje władzy; wykazuje specyficzne cechy władzy politycznej; charakteryzuje zjawisko legitymizacji władzy państwowej, odnosząc teorię Maxa Webera do współczesnych przykładów.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
definiuje pojęcie władzy;
analizuje rodzaje władzy;
ocenia skuteczność wybranej władzy.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
metoda śnieżnej kuli;
zagadka;
rozmowa nauczająca.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
kartki A4, pisaki.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Podanie tematu i celów zajęć.
2. Uczniowie w parach definiują pojęcie władzy. Następnie łączą się w czwórki, ósemki, w których dalej pracują nad definicją. Na koniec przyjmują wspólnie wypracowaną definicję.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie czytają treść z sekcji „Przeczytaj”, a następnie rozmawiają na temat funkcji oraz źródeł władzy. Na koniec jedna z osób podsumowuje rozmowę.
2. Uczniowie dzielą się na 9 grup. Każda z grup losuje jedno z pojęć: władza polityczna, władza państwowa, władza ustawodawcza, władza wykonawcza, władza sądownicza, władza dyskrecjonalna, władza ekonomiczna, władza rodzicielska, władza opiekuńcza. Następnie uczniowie zapoznają się z multimedium ze szczególnym zwróceniem uwagi na pojęcie, które wylosowali.
3. Następnie w grupach, na podstawie multimedium, układają zagadki dotyczące ich pojęcia. Każda z grup przedstawia swoją zagadkę na forum, a członkowie pozostałych grup mają za zadanie odgadnąć o jakie rodzaj władzy chodzi.
4. Kolejnym etapem jest dyskusja na temat „Czy i dlaczego ludzie potrzebują władzy?”. Uczniowie zajmują stanowisko na ten temat i argumentują je. Na koniec jedna z osób podsumowuje dyskusję.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie dokańczają zdanie „Władza jest…, ponieważ…”.
2. Uczniowie wykonują wskazane przez nauczyciela ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują pozostałe e‑ćwiczenia.
Materiały pomocnicze:
Leszek Kołakowski, O władzy, humanizm.net.pl.
Św. Tomasz z Akwinu, O władzy, it.dominikanie.pl.
John Scott, Władza, Warszawa 2006.
Max Weber, Racjonalność, władza, odczarowanie, Poznań 2004.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Po zapoznaniu się z multimedium uczniowie zamiast zagadek mogą przygotować plakaty na temat rodzajów władzy.