Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autorki: Magdalena Fuhrmann
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Procesy metropolizacji
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa II
Podstawa programowa
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wiedza geograficzna.
1. Rozumienie specjalistycznych pojęć i posługiwanie się terminami geograficznymi.
2. Rozszerzenie wiedzy niezbędnej do zrozumienia istoty zjawisk oraz charakteru i dynamiki procesów zachodzących w środowisku geograficznym w skali lokalnej, regionalnej, krajowej i globalnej.
3. Identyfikowanie sieci powiązań przyrodniczych, społecznych, kulturowych, gospodarczych i politycznych w przestrzeni geograficznej.
II. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce.
2. Analizowanie i wyjaśnianie zjawisk i procesów geograficznych oraz zróżnicowania przyrodniczego, społeczno‑gospodarczego i kulturowego świata.
4. Formułowanie twierdzeń o prawidłowościach dotyczących funkcjonowania środowiska przyrodniczego i społeczno‑gospodarczego oraz wzajemnych zależności w systemie przyroda – człowiek – gospodarka.
5. Stawianie pytań, formułowanie i weryfikacja hipotez oraz proponowanie rozwiązań problemów dotyczących środowiska geograficznego.
6. Kształtowanie umiejętności wieloaspektowego postrzegania przestrzeni i wyobraźni przestrzennej.
7. Waloryzowanie zjawisk i procesów przyrodniczych oraz wartościowanie zachowań i działalności człowieka w środowisku geograficznym.
8. Wykorzystywanie zdobytej wiedzy i umiejętności geograficznych w analizie i ocenie przemian przestrzeni geograficznej.
11. Analizowanie zjawisk i współzależności zachodzących w środowisku geograficznym z wykorzystaniem różnych map ogólnogeograficznych i tematycznych.
III. Kształtowanie postaw.
1. Rozwijanie dociekliwości poznawczej, ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna.
2. Kształtowanie przekonania o użyteczności edukacji geograficznej dla osobistego rozwoju człowieka oraz aktywności społecznej.
3. Rozumienie pozautylitarnych wartości elementów środowiska geograficznego i krajobrazów.
4. Docenianie znaczenia dóbr kultury i zasobów przyrody w życiu człowieka, rozumienie konieczności racjonalnego ich użytkowania i ochrony.
5. Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za stan i jakość środowiska geograficznego, kształtowanie ładu przestrzennego oraz przyszły rozwój społeczno‑kulturowy i gospodarczy własnego regionu, Polski i świata.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
VIII. Zróżnicowanie struktur społecznych i procesów urbanizacyjnych: struktury językowe i wykształcenia, kulturowe postrzeganie przestrzeni, zwartość socjoetniczna, fazy urbanizacji, procesy metropolizacji, typy fizjonomiczne i funkcje miast, formy zespołów miejskich.
Uczeń:
5) wyróżnia fazy urbanizacji oraz charakteryzuje procesy metropolizacji.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
komptetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
wyjaśnia, na czym polega proces metropolizacji,
omawia cechy miast metropolitalnych,
wskazuje metropolie światowe i europejskie oraz wyjaśnia ich znaczenie społeczno‑gospodarcze.
Strategie nauczania: asocjacyjna
Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE
Formy pracy: praca indywidualna, praca w parach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, zeszyt
Materiały pomocnicze
Uchwała nr 239 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie przyjęcia Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, M.P. 2012, poz. 252.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Uczniowie zapoznają się z wprowadzeniem do materiału.
Nauczyciel sprawdza zrozumienie treści przez uczniów. Nauczyciel przedstawia cele lekcji.
Faza realizacyjna
Uczniowie zapoznają się z audiobookiem.
Nauczyciel sprawdza zrozumienie materiału przez uczniów, wyjaśnia kwestie niezrozumiałe.
Uczniowie indywidualnie wykonują polecenie do audiobooka i wykonują notatki w zeszytach.
Nauczyciel na forum klasy sprawdza poprawność pracy, w przypadku błędów nauczyciel naprowadza uczniów na prawidłowe rozwiązanie.
Uczniowie uzupełniają i poprawiają notatki.
Uczniowie dobierają się w pary i przy wykorzystaniu swoich notatek przystępują do wykonania polecenia do grafiki interaktywnej.
Uczniowie na forum klasy prezentują poszczególne zagadnienia, we wspólnej dyskusji omawiają poprawność pracy. Nad poprawnością wnioskowania i dyskusji czuwa nauczyciel. Uczniowie uzupełniają swoje notatki.
Faza podsumowująca
Przypomnienie celów lekcji.
Podsumowanie wiedzy zaprezentowanej na lekcji.
Utrwalenie najważniejszych treści, szczególnie tych, które sprawiały uczniom najwięcej problemów podczas zajęć.
Ocena pracy uczniów podczas lekcji.
Praca domowa
Utrwalenie wiadomości przedstawionych na lekcji.
Praca pisemna: Czy Warszawa jest metropolią? Uzasadnij swoją odpowiedź, podaj argumenty.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:
Audiobook zawarty w e‑materiale może zostać wykorzystany podczas innych, zróżnicowanych tematycznie lekcji dotyczących urbanizacji i metropolizacji (zakres rozszerzony: VIII. 5). Grafika interaktywna może zostać wykorzystana w ramach lekcji powtórzeniowej dotyczącej procesu metropolizacji (zakres rozszerzony: VIII. 5).