Procesy metropolizacji
Metropolizacja jest jednym z procesów związanych z rozwojem miast. Wiesz już, czym jest sam proces urbanizacji i w jakich dziedzinach zachodzi. Wiesz także, że rozwój miasta może prowadzić do suburbanizacji, eksurbanizacji czy reurbanizacji. Należy jednak zauważyć, że są to procesy zachodzące na linii miasta i jego otoczenia, związane z przemieszczaniem się ludności – jej napływem i odpływem z miasta. Takie procesy można obserwować w miastach różnej wielkości, nie tylko w tych największych.
Co jednak dzieje się z największymi miastami? Dokąd zmierzają? Miasta pełnią wiele funkcji – administracyjne, usługowe, edukacyjne, turystyczne. Niektóre z miast nie tylko funkcjonują na potrzeby własnego otoczenia czy kraju, lecz także cechują się siecią powiązań z innymi miastami i regionami poza krajem. Dlaczego tak się dzieje? Rozwój cywilizacyjny i społeczno-gospodarczy doprowadził do globalizacji, czyli usieciowienia i wykształcenia się powiązań między różnymi regionami świata. Te powiązania widoczne są między innymi w funkcjach niektórych miast. Najważniejsze miasta na świecie nazywane są metropoliami. Nazwa pochodzi od greckiego słowa „metropolis”, które oznacza miasto macierzyste. Stąd łatwo wywnioskować, że metropolie to miasta, które stały się źródłem pewnych zasobów, zachowań, działań czy procesów, oddziałujących na bliższe i dalsze otoczenie oraz na inne jednostki osadnicze.
Wskutek procesów metropolizacji, czyli określonego rozwoju miast, dochodzi do koncentracji szeroko rozumianego kapitału. W miastach będących metropoliami gromadzony jest kapitał instytucjonalny i decyzyjny, handlowy i usługowy, innowacyjny oraz ludzki. Metropolie to miasta, w których zlokalizowane są najważniejsze z punktu widzenia gospodarki światowej centra administracyjne i instytucje gospodarcze, polityczne i społeczne. To na ich terenie siedziby mają najważniejsze na świecie firmy usługowe. Taki rozwój zapewnia wysoki poziom kapitału ludzkiego, a gospodarka takich miast jest wysoce kreatywna i innowacyjna.
W literaturze przedmiotu najważniejsze miasta na świecie klasyfikuje się na grupy ze względu na ich relacje i znaczenie na świecie. Spośród wszystkich miast europejskich do metropolii typu „alfa” zalicza się Londyn, Paryż, Frankfurt i Mediolan. Metropoliami „beta” są Zurych, Bruksela, Madryt i Moskwa. W grupie metropolii „gamma” znalazły się Amsterdam, Düsseldorf, Genewa, Praga, Rzym, Sztokholm, Warszawa, Barcelona, Berlin, Budapeszt, Kopenhaga, Hamburg i Monachium.