Autor: Tomasz Malinowski

Temat: Zarys relacji państwo – Kościół. Jurysdykcjonalizm

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

II. Różnorodność kulturowa.

Uczeń:

7) charakteryzuje religię jako zjawisko społeczne; analizuje religijność we współczesnym społeczeństwie polskim i porównuje ją z religijnością w innym społeczeństwie.

IX. Sprawowanie władzy w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

15) przedstawia modele relacji państwo – Kościół i stosunki Rzeczypospolitej Polskiej z Kościołem katolickim (na podstawie przepisów konkordatu) oraz wybranym związkiem wyznaniowym (na podstawie ustawy).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• przedstawia istotę jurysdykcjonalizmu;

• wyjaśnia historyczne uwarunkowania jurysdykcjonalizmu;

• charakteryzuje protestancką i katolicką odmianę jurysdykcjonalizmu.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ekspozycja;

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• metoda jigsaw.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją

1. Para uczniów dostaje do przygotowania w domu prezentację na temat: „Polityczne konsekwencje reformacji” – na podstawie rozdziału Reformacja luterańska w Niemczech 1517‑1555 z książki Martina Malia Lokomotywy historii. Zwroty w dziejach i kształtowanie nowoczesnego świata.

Faza wstępna

1. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Zarys relacji państwo – Kościół. Jurysdykcjonalizm”.

2. Uczniowie biorą udział w rozmowie wprowadzającej szczegółowo w przedstawiony temat lekcji.

Faza realizacyjna

1. Metoda jigsaw. Uczniowie odliczają do czterech. Następnie łączą się w zespoły wg przydzielonych numerów. Każda grupa opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”. Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Następnie chętne/wybrane osoby omawiają przydzielone zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

2. Para uczniów wygłasza przygotowaną w domu prezentację na temat: „Polityczne konsekwencje reformacji”.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie zapoznają się z medium w sekcji „Audiobook”. Tworzą notatkę w formie mapy pojęć. Następnie wykonują polecenia i ćwiczenia dołączone do materiału.

2. W ramach podsumowania uczniowie wykonują ćwiczenia wskazane przez nauczyciela.

Praca domowa:

Zaproponuj inne materiały źródłowe do wybranego ćwiczenia

Materiały pomocnicze:

Maria Gołda‑Sobczak, Systemy relacji między państwem a kościołami i związkami wyznaniowymi, cejsh.icm.edu.pl.

Zygmunt Zieliński, Cuius regio eius religio – principium regnendi, „Saeculum Christianum: pismo historyczno‑społeczne” 1994 r., nr 1/2, bazhum.muzhp.pl.

Krzysztof Rogala, Kształtowanie się relacji między państwem a Kościołem. Aspekt historyczno‑prawny, „Teologia i Człowiek” 2018, nr 41(1), s. 76.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Audiobook”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.