Autor: Marcin Sawicki

Przedmiot: historia

Temat: Chrzest Chlodwiga i rządy dynastii Merowingów.

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

zakres podstawowy

VI. Europa wczesnego średniowiecza. Uczeń:

1) opisuje zasięg terytorialny, organizację władzy, gospodarkę i kulturę państwa Franków, ze szczególnym uwzględnieniem polityki Karola Wielkiego;

3) opisuje proces tworzenia się państw w Europie, z uwzględnieniem ich chrystianizacji.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje cyfrowe.

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie,

Cele operacyjne:

Uczeń:

• tłumaczy motywy podjęcia przez Chlodwiga decyzji o chrzcie;

• wymienia konsekwencje chrztu dla państwa Franków;

• dostrzega konsekwencje władzy patrymonialnej;

• wyjaśnia przyczyny upadku dynastii Merowingów.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm,

• lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

• pogadanka,

• opowiadanie nauczyciela,

• metoda „sześciu kapeluszy”.

Formy zajęć:

• praca indywidualna,

• praca w parach,

• praca grupowa,

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu,

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale,

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda,

• ewentualnie elementy charakteryzacji wykonane przez uczniów.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna:

1. Prowadzący lekcję określa cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu. Przedstawia kryteria sukcesu oraz podaje temat lekcji: „Chrzest Chlodwiga i rządy Merowingów”.

2. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji?

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel zadaje uczniom pytania mające na celu umiejscowienie tematu lekcji w czasie: Czym była wielka wędrówka ludów? Jakie były jej przyczyny i skutki? Prosi jedną osobę (ochotnika albo wskazanego ucznia) o udzielenie odpowiedzi, a następnie na podstawie mapy wskazanie, jakie plemiona germańskie pojawiły się u schyłku starożytności na terenach cesarstwa zachodniego i na jakich obszarach się osiedliły. Nauczyciel udziela uczniom informacji zwrotnej.

2. Opowiadanie nauczyciela o początkach państwa Franków.

3. W kolejnym kroku nauczyciel zapowiada uczniom, że będą pracowali metodą sześciu kapeluszy. Jako doradcy Chlodwiga, będą – zgodnie z metodą sześciu kapeluszy – rozważali kwestię przyjęcia chrztu.W razie potrzeby przypomina uczniom, na czym ona polega. Nauczyciel dzieli klasę na sześć grup, każda z nich opracowuje tę kwestię ze swojego punktu widzenia. Nauczyciel określa też czas na przygotowanie argumentów oraz ich prezentację.

4. Przedstawiciele poszczególnych grup przedstawiają swoje wnioski. Wybrany uczeń lub uczennica zapisuje je na tablicy. Na koniec tej części uczniowie oceniają decyzję o przyjęciu chrztu przez Chlodwiga oraz rządy jego następców.

5. Indywidualna praca uczniów z symulacją interaktywną służąca wyjaśnieniu przyczyn kryzysu rządów dynastii Merowingów. Nauczyciel poleca uczniom podanie odpowiedzi na pytania do multimedium. Następnie, prowadząc rozmowę nauczającą, zwraca uwagę na elementy, które zaważyły negatywnie na rządach Merowingów.

Faza podsumowująca:

1. W ramach podsumowania uczniowie wykonują ćwiczenia zaproponowane przez nauczyciela.

2. Nauczyciel poleca uczniom, aby wrócili do pytań, które przygotowali na początku lekcji, i zweryfikowali w parach, czy znają na nie odpowiedzi. W razie potrzeby nauczyciel pomaga uczniom i dopowiada potrzebne informacje.

3. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa:

Dlaczego wobec ostatnich władców z dynastii Merowingów stosuje się określenie „gnuśni królowie”? Przygotuj krótką notatkę na ten temat.

Materiały pomocnicze:

T. Manteuffel, Historia powszechna. Średniowiecze, Warszawa 2005.

R. Michałowski, Historia powszechna. Średniowiecze, Warszawa 2012.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Multimedium może zostać wykorzystane jako podstawa do opracowania przez uczniów prezentacji multimedialnej będącej podsumowaniem rządów Merowingów. Mogą ją wykonać przed lekcją (i wtedy prezentować w trakcie zajęć) albo w ramach zadania domowego.