Autor: Stanisław Mrozowicz

Temat: Powstanie i działalność Towarzystwa Jezusowego

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• opisuje, jak literatura może wpłynąć na całkowitą zmianę wyznawanych wartości.

• charakteryzuje wpływ militarnej przeszłości Ignacego Loyoli na organizację życia zakonnego jezuitów.

• analizuje sposoby wpływania przez jezuitów na ówczesnych ludzi, zarówno na młodzież, jak i rządzących.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z treścią sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat lekcji, nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”. Omawia cele lekcji.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel, przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca jednemu z uczniów, aby zaproponował swoje skojarzenia z tematem lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Jeżeli przygotowanie uczniów do lekcji jest niewystarczające, nauczyciel prosi o indywidualne zapoznanie się z treścią w sekcji „Przeczytaj”. Każdy uczestnik zajęć podczas cichego czytania wynotowuje najważniejsze kwestie poruszone w tekście, zawierając zagadnienia, podane przez nauczyciela:

• Jacy byli jezuici? (droga do zostania jezuitą, śluby);

• Kluczowe elementy działalności jezuickiej (kolegia, misje, spowiednicy, wpływ na władców).

Następnie wybrani uczniowie odczytują na głos swoje notatki.

2. Praca z multimedium („Film”). Nauczyciel poleca wybranemu uczniowi, aby przeczytał polecenie 1: „Na podstawie filmów oraz własnej wiedzy wyjaśnij, na czym polegała metoda inkulturacji”. Poleca uczniom, aby podzielili się na grupy i opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedź, udzielając także uczniom informacji zwrotnej.

3. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenie nr 5, a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką.

4. Uczniowie wykonują w parach ćwiczenia nr 1 - 4, które zostały wyświetlone na tablicy. Nauczyciel śledzi na platformie postępy uczestników zajęć, sprawdza poprawność wykonanych zadań, omawiając je wraz z uczniami.

Faza podsumowująca:

1. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa:

1. Wykonaj w domu ćwiczenia niezrealizowane na lekcji.

Materiały pomocnicze:

• Banaszak M., Historia Kościoła katolickiego. T 3. Czasy nowożytne 1517‑1758, Warszawa 1989.

• Grzybowski S., Wielka historia świata. Tom 6. Narodziny świata nowożytnego 1453‑1605, Warszawa 2005.

• Hollis Ch., Historia jezuitów, Warszawa 1974.

• Mikulski K., Wijaczka J. Historia powszechna. Wiek XVI‑XVIII, Warszawa 2012.

• Wójcik Z., Historia powszechna XVI‑XVII w., wyd. X, Warszawa 2010.

• Wright J., Jezuici. Misje, mity i prawda: między hagiografią a czarną legendą.

• Wyczański A., Historia powszechna. Wiek XVI, Warszawa 1987.

• Tazbir Janusz, Jezuickie państwo w Paragwaju, „Mówią Wieki” 3/1972.

• Tazbir Janusz, Loyola, „Mówią Wieki” 6/1993.

Wskazówki metodyczne:

• Cały e‑materiał może być wykorzystany do realizacji zajęć metodą odwróconej klasy. Wtedy uczniowie zapoznają się z informacjami w sekcji „Film” i przygotowują swoje wypracowania. W szkole następuje czytanie i ocena koleżeńska opracowań uczniów.