Autor: Stanisław Mrozowicz

Przedmiot: Historia

Temat: Rozwój literatury w II Rzeczypospolitej

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wymienia najważniejszych twórców literackich okresu międzywojennego;

• opisuje gatunki literackie popularne w tamtym okresie;

• charakteryzuje grupy literackie: skamandrytów, Awangardę Krakowską, futurystów, wymienia ich przedstawicieli;

• omawia rolę międzywojennych kawiarni w polskim życiu społecznym.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel poleca jednemu uczniowi lub uczennicy przeczytanie wyświetlonego tematu zajęć. Wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel zadaje uczniom pytania: Jakich pisarzy, poetów, dramaturgów kojarzycie z okresem dwudziestolecia międzywojennego? Uczniowie przedstawiają swoje propozycje, jedna osoba zapisuje je na tablicy.

3. Nauczyciel zapowiada, że w czasie lekcji uczniowie będą mogli zweryfikować swoją wiedzę o rozwoju literatury w II RP i być może ją wzbogacić.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel omawia atmosferę w życiu społecznym i literackim po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. Zwraca uwagę na tematy podejmowane przez pisarzy i popularne gatunki literackie.

2. Nauczyciel dzieli klasę na trzy grupy i poleca, aby każda z nich scharakteryzowała jedną z grup literackich odgrywających ważną rolę w życiu kulturalnym II RP: 1) skamandrytów; 2) Awangardę Krakowską; 3) futurystów. Określa czas na przygotowanie i prezentację. Uczniowie wyznaczają ze swojego grona reprezentantów; przy tworzeniu prac mogą korzystać zarówno z e‑materiału, jak i dodatkowych źródeł.

3. Prezentacje uczniowskie. Podczas prezentacji danej grupy członkowie pozostałych notują najważniejsze informacje, mogą zadawać pytania. Nauczyciel kontroluje przebieg prezentacji, w razie potrzeby dopowiada istotne kwestie.

4. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia od 1 do 3, następuje wspólne sprawdzenie poprawności odpowiedzi.

5. Nauczyciel opowiada krótko o znaczeniu kawiarni literackich w życiu kulturalnym obywateli II RP. Poleca, aby uczniowie zapoznali się z multimedium („Prezentacja multimedialna”), a następnie w parach wykonali polecenie 2: „Do której z tych kawiarni chciałbyś/chciałabyś się przenieść w czasie? Uzasadnij odpowiedź w dwóch, trzech zdaniach”. Prowadzący prosi kilka wylosowanych osób o podzielenie się swoimi odpowiedziami i ich uzasadnienie.

6. Uczniowie wykonują ćwiczenie 4, dopasowują do karykatury nazwiska poetów na podstawie rzeczywistych zdjęć.

Faza podsumowująca:

1. W ramach podsumowania lekcji nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia: Przypomniałam/Przypomniałem sobie, że… Co było dla mnie łatwe… Czego się nauczyłam/nauczyłem… Co sprawiało mi trudność…

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

3. Na zakończenie nauczyciel ocenia pracę wylosowanej grupy.

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenia 5 i 7, dopasowując do fragmentów tekstów właściwe określenia.

Materiały pomocnicze:

• A.Z. Makowiecki, Warszawskie kawiarnie literackie, Warszawa 2017.

• Czasopismo „Zwrotnica”, nr 1, red. T. Peiper, Kraków 1922.

• Wielka historia Polski, t. 1–10; Oficyna Wydawnicza FOGRA, Kraków 2016.

• Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011–2019.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Prezentacja multimedialna” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.