Zapoznaj się z cytatami. Wskaż autora każdego cytowanego fragmentu oraz tytuł tekstu, z którego pochodzi. Wskaż także rodzaj literatury, jaki ten tekst reprezentuje. 1. „Gdy wypływałem z Gdyni do Kanady, w Polsce świeciło gorące, lipcowe słońce i rozśpiewani ludzie zaczynali na polach niwa. Bałtyk był stosunkowo łagodny, Morze Północne zamroczone, ale prawdziwe piekło rozpętało się poza Szkocją, po wyjściu na pełny Atlantyk. Silny wicher zachodni, do burzy podobny, brał nas porządnie w obroty i dął z taką zajadłością, że ścinał nam skórę. Trudno było ustać na pokładzie. Statek tańczył na olbrzymich falach jak narwana baletnica. Chłód przejmował do szpiku, ludzie chorowali i nie opuszczali koi. Trzeciego dnia bezustannej męki na wzburzonym morzu spytałem któregoś z oficerów statku, czy tu, na północnym Atlantyku, zawsze panują takie wichry. ― Jesienią, zimą i wiosną ― zawsze, latem ― prawie zawsze. ― I zawsze takie silne jak teraz? ― Przeważnie silniejsze”. 2. „Właściciel restauracji dał znak taperowi i tango urwało się w połowie taktu. Tańcząca para zatrzymała się w środku ringu. — No i co, panie dyrektorze? — zapytała szczupła blondynka, wyzwalając się z ramion partnera i podchodząc do stolika, na którym półsiedział gruby człowiek o spoconej twarzy. Właściciel wzruszył ramionami. — Nie nada się? — lekko rzuciła blondynka. — Pewno, że nie. Drygu nijakiego nie ma ani szyku. Żeby choć jaki przystojny był… Zbliżył się tancerz. Blondynka przyjrzała się uważnie jego mocno znoszonemu ubraniu, rzednącym włosom, koloru włoskiego orzecha, z lekka kędzierzawym i rozdzielonym na środku głowy, wąskim ustom i silnie rozwiniętej szczęce dolnej. — A pan już gdzie tańczył? — Nie. To jest, tańczyłem, ale prywatnie. Nawet mówili, że dobrze… — Ale gdzie? — obojętnie zapytał właściciel restauracji. Kandydat na fordansera obrzucił smutnym wzrokiem pustą salę. — W swoich stronach, w Łyskowie. Grubas roześmiał się. — Warszawa, panie drogi, nie żaden Łysków. Tu trzeba elegancko, panie drogi, z szykiem, z fasonem. Szczerze panu powiem: nie nadajesz się pan. Lepiej poszukaj pan sobie innej roboty. Zawrócił się na pięcie i poszedł do bufetu. Blondynka pobiegła do garderoby. Taper zamykał fortepian”. 3. Biega, krzyczy pan Hilary: „Gdzie są moje okulary?” Szuka w spodniach i w surducie, W prawym bucie, w lewym bucie. Wszystko w szafach poprzewracał, Maca szlafrok, palto maca. „Skandal! – krzyczy – nie do wiary! Ktoś mi ukradł okulary!” Pod kanapą, na kanapie, Wszędzie szuka, parska, sapie! Szuka w piecu i w kominie, W mysiej dziurze i w pianinie. Już podłogę chce odrywać, Już policję zaczął wzywać. Nagle zerknął do lusterka… Nie chce wierzyć… Znowu zerka. Znalazł! Są! Okazało się, Że je ma na własnym nosie.

Przyporządkuj do poniższych fragmentów pasujące do nich określenia. 1. „Justynie z całych pieniędzy zostało tylko parę złotych i za to z Jasią kupiły ćwierć kilo mięsa, słoniny i kartofli. Dawniej Gołąbska do stawała z komitetu dwa obiady, ale teraz wydają tylko jeden. I tym jednym obiadem muszą się we trzy z matką i z małą najeść na cały dzień. A to już ostatni miesiąc, bo zapowiedzieli, że od pierwszego przestaną wydawać. Mieszkanie Gołąbskiej było na samym końcu piwnic i trzeba byłe przejść niziutkim, ciemnym korytarzem pod całą kamienicą, żeby tam dojść. Justyna szła za Jasią z przykucniętymi kolanami i nachyloną głową i aż ją poty oblały za strachu w tej ciemnicy. Jak tu dziś rano pierwszy raz przyszła, to się zdziwiła, że można tak mieszkać. W pokoiku czuć było naftą i dymem, mała lampka paliła się na ścianie –blisko przez cały dzień. Koło łóżka ledwo się można było przecisnąć. Tylko przy samych drzwiach było trochę miejsca i tam stał piecyk, kubeł z wodą i drugi kubeł na pomyje, a obok malutkie krzesełko z oparciem dla małej, która jeszcze sama nie chodziła. Nad kubłem wisiało na ścianie ubranie, owinięte prześcieradłem od kurzu i sadzy, która leciała z rury, kiedy piecyk dymił. W drugim rogu wysoko było okienko z żelaznymi prętami”. Zofia Nałkowska, Granica, Wrocław 1971, s. 112. 2. Zamknij okno, tam idą germańskie Junony I skaczą w moje rzeki, senne tonie burzą, Gdzie przedtem tylko rybak nad siecią niedużą Stał w czajek i jaskółek goniących się kole. Czarne, wojenne wozy zorały pastwiska, lecą ognie chorągwi, aż czerwono błyska Ściana nad łóżkiem, szklanki dygocą na stole Czesław Miłosz, Fragment, 1935. 3. Na obydwóch półkulach ziemi, Dojżewają kłosy szumiącego zboża wypadkuf, Zroszone deszczem krwi ulewnych chmur… Czy tak, czy tak?? Telegraf bez drutu niesie ziarno po świecie, Z kturego człowiek kiedyś będzie jadł chleb, Gdy elektryczny zegar wskaże godzinę… Czy tak, czy tak?? W hieroglifie miljonuf rąk Załamanych, podniesionych, skrzyżowanych Odczytać można przyszłości znak. Czy tak, czy tak?? Jerzy Jankowski, Spłon lotnika, dostępny online: Culture.pl. 4. I znów jest tak ni w pięć, ni w dziewięć, Wszystko się plecie trzy po trzy. Świat jest, jak ja, dziś pomieszany Z niebem i obaj pijaniśmy. Od rana włóczę się po mieście, Ciepły wiatr wodzi mię za nos, Każdym oddechem błogosławię Mój niedorzeczny, głupi los. Dziewczęta mają osiemnaście Dzisiaj na mokrych wargach lat, Cieszę się nimi i młodnieję I wszystkim jestem brat i swat. Zda się, nie żyję – jestem żyty… I myślę chyba wciąż na wspak Niemądrej głowie, którą kiwam, Kiwam – i wszędzie mówię: tak. Bez żadnych ale, moi złoci, Jakim sposobem, po co, kto? Znamy się wszyscy osobiście I słońce świeci! Nie ma co! I tak najlepiej, najszczęśliwiej… Wielkie nic da największą treść: Kupimy sobie funt winogron I śmiejąc się będziemy jeść. Kazimierz Wierzyński, I znów jest tak ni w pięć, ni w dziewięć z tomu Wiosna i wino, 1919.