Autorka: Anna Wąsiel‑Alberska

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Pozycja ustrojowa prezydenta Stanów Zjednoczonych.

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

VIII. Modele sprawowania władzy.

Uczeń:

5) charakteryzuje systemy ze szczególną rolą prezydenta – klasyczny prezydencki (na przykładzie Stanów Zjednoczonych Ameryki) i semiprezydencki/ parlamentarno‑prezydencki (na przykładzie Republiki Francuskiej); wykazuje, że elementy drugiego z tych systemów obowiązują w Rzeczypospolitej Polskiej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• analizuje fragmenty Konstytucji Stanów Zjednoczonych;

• charakteryzuje pozycję prezydenta w systemie politycznym Stanów Zjednoczonych;

• objaśnia zależności między rodzajami władzy w modelu separacji;

• ocenia sposób pociągania prezydenta do odpowiedzialności.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów;

• analiza materiału źródłowego;

• metoda dramy;

• dyskusja.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• telefony komórkowe z dostępem do internetu;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

2. Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie najważniejszych cech demokracji liberalnej i zasady trójpodziału władzy – burza mózgów.

3. Uczniowie wskazują na zależności między różnymi rodzajami władzy w państwach europejskich – równowaga i kontrola.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie proszeni są o przeczytanie fragmentów Konstytucji Stanów Zjednoczonych oraz wypisanie kompetencji i niezależności poszczególnych władz. Powinni scharakteryzować różnice między państwami europejskimi, np. Polską i Szwajcarią, a USA.

2. Nauczyciel inicjuje dyskusję mającą na celu ocenę konieczności współpracy między różnymi władzami dla właściwego funkcjonowania państwa. Można do tego wykorzystać film Jak postrzegamy innych.

3. Klasa, wykorzystując metodę dramy, przedstawia mechanizm impeachmentu. Zostaje podzielona na trzy grupy. Jedna grupa odgrywa role przedstawicieli Izby Reprezentantów przygotowujących argumenty za impeachmentem, druga grupa – przedstawicieli senatu, którzy będą inscenizowali komisję senacką. Trzecia grupa pełni funkcje oskarżonego prezydenta i jego prawników.

4. Grupy, po przeprowadzeniu inscenizacji, oceniają wiarygodność i znaczenie tego mechanizmu.

Faza podsumowująca

1. Klasa ogląda pierwszy film Cechy systemu prezydenckiego i na jego podstawie wskazuje na zagrożenia płynące z amerykańskiego modelu demokracji liberalnej.

Praca domowa:

Uczniowie proszeni są o przygotowanie informacji na temat poprzednich prób przeprowadzenia impeachmentu i ich skutków (uzupełnienie osi czasu).

Materiały pomocnicze:

Konstytucja Stanów Zjednoczonych, libr.sejm.gov.pl.

Marek Bankowicz, Beata Kosowska‑Gąstoł (red.), Systemy polityczne, Kraków 2020.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Filmy mogą zostać wykorzystane jako materiały pomagające ocenić uczniom mechanizmy funkcjonowania systemu prezydenckiego w Stanach Zjednoczonych.