Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Autor: Piotr Obolewicz

Przedmiot: Język polski

Temat: Symbolika wydarzeń opisanych w Księdze Wyjścia

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
5) interpretuje treści alegoryczne i symboliczne utworu literackiego;
10) rozpoznaje w utworze sposoby kreowania: świata przedstawionego (fabuły, bohaterów, akcji, wątków, motywów), narracji, sytuacji lirycznej; interpretuje je i wartościuje;
11) rozumie pojęcie motywu literackiego i toposu, rozpoznaje podstawowe motywy i toposy oraz dostrzega żywotność motywów biblijnych i antycznych w utworach literackich; określa ich rolę w tworzeniu znaczeń uniwersalnych;
14) przedstawia propozycję interpretacji utworu, wskazuje w tekście miejsca, które mogą stanowić argumenty na poparcie jego propozycji interpretacyjnej;
16) rozpoznaje obecne w utworach literackich wartości uniwersalne i narodowe; określa ich rolę i związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania własnego systemu wartości.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele lekcji (językiem ucznia):

  • Dokonasz analizy i interpretacji wybranych fragmentów Księgi Wyjścia.

  • Objaśnisz symbolikę wybranych wydarzeń opisanych w Księdze Wyjścia.

  • Uzasadnisz ponadczasowy charakter przenośnego znaczenia wybranych fragmentów Księgi Wyjścia.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • interpretuje tekst kultury (fragmenty Księgi Wyjścia), odwołując się do swojego doświadczenia i wiedzy;

  • wskazuje na znaczenie dosłowne i przenośne symbolu;

  • podaje znaczenie przenośne wybranych symboli biblijnych;

  • charakteryzuje symbole biblijne, wskazując na ich uniwersalne znaczenie;

  • uzasadnia swoją interpretację, odwołując się do tekstu źródłowego;

  • korzysta ze słowników specjalistycznych (słownik frazeologiczny, słownik symboli etc.).

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • rozmowa kierowana.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/ tablica, pisak/ kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel udostępnia uczniom e‑materiał Symbolika wydarzeń opisana w Księdze Wyjścia i prosi o zapoznanie się z fragmentami z Księgi Wyjścia zawartymi w sekcji „Sprawdź się”.

  2. Nauczyciel przygotowuje na lekcję różne słowniki: słownik frazeologiczny, słownik symboli, Słownik mitów i tradycji kultury Kopalińskiego, Słownik obrazów i symboli biblijnych Lurkera itp. Podczas lekcji powinien być również dostępny cały tekst Księgi Wyjścia.

Faza wprowadzająca:
  1. Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom cele zajęć oraz wspólnie ustala z nimi kryteria sukcesu.

  2. Rozmowa kierowana. Przypomnienie, czym jest symbol, podanie przykładów symboli. Rozmowa wokół symboliki znanej uczniom z Biblii. Zapisanie przykładów.

Faza realizacyjna:
  1. Indywidualna lektura treści sekcji Przeczytaj w e‑materiale dotyczących Księgi Wyjścia i losów Mojżesza. Wspólne omówienie przedstawionych w galerii zdjęć wydarzeń, wskazywanie pojawiających się podczas rozmowy symboli i ich znaczenia.

  2. Praca z multimedium. Uczniowie dzielą się na zespoły 4‑osobowe i zapoznają się z treścią schematu interaktywnego. Następnie, odwołując się do przeczytanych przed lekcją fragmentów Księgi Wyjścia, przygotowują odpowiedzi na polecenia towarzyszące multimedium.

  3. Uczniowie pracują w grupach. Korzystając z tekstu Księgi Wyjścia, opracowują tabelę, w której znajdą się symbole biblijne, odpowiednie cytaty oraz wyjaśnienia. Wyjaśnienie musi zawierać znaczenie dosłowne i przenośne (współczesne, jeśli funkcjonuje w kulturze). Uczniowie mogą korzystać ze zgromadzonych w sali klasowej słowników, ale tylko w celu weryfikacji przygotowanych przez siebie objaśnień. Po wyznaczonym czasie nauczyciel wspólnie z uczniami weryfikuje wyniki ich pracy, sprawdzając poprawność zapisu oraz znaczeń zebranych symboli.

  4. Praca indywidualna nad ćwiczeniami wskazanymi przez nauczyciela, np. zadania 1‑3.

Faza podsumowująca:
  1. Nauczyciel zadaje pytania podsumowujące, np.
    – co to jest symbol?
    – czym charakteryzują się symbole biblijne?
    – jakie znaczenie dla symboli biblijnych ma kontekst religijny?

  2. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

  1. Uczniowie wykonują ćwiczenie nr 9 z sekcji „Sprawdź się” i przygotowują się do prezentacji odpowiedzi.

  2. W Księdze Wyjścia opisanych jest dziesięć plag, które zesłał Bóg. Część z nich dotknęła zarówno Egipcjan, jak Hebrajczyków, ale większość – wyłącznie naród egipski. Napisz krótki tekst, w którym wyjaśnisz symboliczność tych faktów.

Materiały pomocnicze:

  • Manfred Lurker, Słownik obrazów i symboli biblijnych, tłum. K. Romaniuk, Poznań 1989.

  • ks. Krzysztof Bardsk, W kręgu symboli biblijnych, Kraków 2010.

Wskazówki metodyczne

  • Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Ilustracja interaktywna” do podsumowania lekcji.