Autor: Jarosław Dyrda

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Obywatel i obywatelstwo w Polsce – podsumowanie

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.

Uczeń:

4) przedstawia zasady nabywania obywatelstwa oraz procedury jego uzyskiwania w Rzeczypospolitej Polskiej; wyjaśnia pojęcie bezpaństwowca i kwestię posiadania wielu obywatelstw.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• prezentuje zasady nabywania obywatelstwa w Polsce;

• wyjaśnia procedury jego uzyskiwania w Rzeczypospolitej Polskiej;

• charakteryzuje pojęcie bezpaństwowca;

• dostrzega możliwość posiadania wielu obywatelstw;

• analizuje zasady funkcjonowania Karty Polaka.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów;

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Zajęcia przeprowadzone metodą kształcenia wyprzedzającego. Podczas poprzedniego spotkania uczniowie otrzymują zadanie zapoznania się z pojęciem obywatelstwa, metodami jego nabywania oraz utraty obywatelstwa.

2. Podział klasy na trzy grupy:

• grupa I – pojęcie obywatelstwa w RP i jego podstawy prawne;

• grupa II – sposoby nabywania obywatelstwa polskiego i jego utrata;

• grupa III – obywatelstwo Unii Europejskiej.

3. Przedstawienie tematu i celów zajęć. Wprowadzenie do tematu obywatelstwa – nawiązanie do filmu fabularnego Terminal z Tomem Hanksem jako apatrydą. Burza mózgów – czy to możliwe, by ktoś nie miał jakiegoś obywatelstwa. Analiza głosów zespołu klasowego.

Faza realizacyjna

1. Pierwsza grupa przedstawia pojęcie obywatelstwa w Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie podstaw prawnych wynikających z Konstytucji RP i ustawy o obywatelstwie polskim. Podwójne obywatelstwo i jego konsekwencje prawne.

2. Grupa druga przedstawia prawnie funkcjonujące sposoby nabywania obywatelstwa polskiego oraz sposób jego zrzeczenia się.

3. Trzecia grupa prezentuje swoje ustalenia w kwestii obywatelstwa UE, jego zalet we współczesnej, zjednoczonej Europie.

4. Każda z grup prezentuje krótkie streszczenie swoich prezentacji na tablicy w celu sformułowania notatki z lekcji.

5. Analiza prezentacji multimedialnej na temat Karty Polaka – jej genezy, celu ustanowienia i tego, komu przysługuje. Wskazanie możliwości, jakie daje Karta Polaka jej posiadaczowi w kraju. Rozmowa z zespołem klasowym na temat Karty Polaka: „Czy państwo polskie dobrze robi, wydając taki dokument?”. Zapisanie proponowanych odpowiedzi uczniów na tablicy.

Faza podsumowująca

1. Podsumowanie wiadomości na temat obywatelstwa w Rzeczypospolitej Polskiej, wskazanie sposobów nabywania obywatelstwa i roli Prezydenta RP w jego ochronie.

2. Wykonanie ćwiczeń interaktywnych.

Praca domowa:

Obejrzeć w miarę możliwości film Terminal.

Materiały pomocnicze:

Alicja Deneka, Poród w samolocie. Jakie obywatelstwo będzie miało dziecko?, prawo.gazetaprawna.pl.

Krzysztof Sobczak, Bezpaństwowcy są wśród nas. Także ich problemy, prawo.pl.

Przywrócenie obywatelstwa polskiego cudzoziemcom, powroty.gov.pl.

Bohaterski Ukrainiec dostał obywatelstwo polskie, zielonanews.pl.

Coraz więcej „nowych” obywateli, biuletynmigracyjny.uw.edu.pl.

Ustawa z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim, prawo.sejm.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Prezentacja może zostać wykorzystana na lekcji poświęconej Polonii na świecie lub podczas nauki do lekcji powtórzeniowej.