Autor: Dorota Czarny

Przedmiot: Historia

Temat: Cywilizacje Azji

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

zakres rozszerzony

XIV. Odkrycia geograficzne i europejski kolonializm doby nowożytnej.

Uczeń:

1) charakteryzuje cywilizacje prekolumbijskie;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• opisuje, co działo się na Dalekim Wschodzie, gdy Europejczycy dokonywali odkryć geograficznych i wchodzili w czasy nowożytne;

• wyjaśnia, czym kim byli szoguni oraz na czym polegał neokonfucjonizm;

• rozpoznaje zabytki kultury Indii, Chin i Japonii;

• opisuje strukturę społeczną i gospodarkę tych państw;

• charakteryzuje ich ustrój polityczny.

Strategie nauczania:

• Lekcja odwrócona

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych

• pogadanka

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca w parach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

Przebieg zajęć:

Przed lekcją:

Tydzień przed lekcją nauczyciel tworzy trzy grupy 4‑5 osobowe (w zależności od liczebności klasy może być więcej), które wybierają spośród siebie lidera. Losują kartki na których znajdują się cywilizacje Azji. Zadaniem grup jest przygotowanie prezentacji poszczególnych cywilizacji ze szczególnym uwzględnieniem ich osiągnięć oraz porównanie tych aspektów z wybranym krajem europejskim z tamtego okresu, dodatkowo uczniowie powinni znaleźć 2‑3 podobieństwa pomiędzy cywilizacjami Azji i Europy. Uczniowie mogą wykorzystać w tym celu zasoby e‑podręcznika, inne źródła informacji a nawet rekwizyty. Prezentacja może zawierać elementy degustacji. Sposób prezentacji jest dowolny: multimedialny, w formie plakatu, mapy mentalnej itp.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel przedstawia uczniom cel lekcji: Na dzisiejszej lekcji poznamy cywilizacje Azji.

2. Nauczyciel prosi, aby uczniowie, którzy nie biorą udziału w prezentacji w parach lub indywidualnie na kartkach wypisywali w formie tabelki: zabytki kultury Indii, Chin i Japonii, strukturę społeczną, gospodarczą i polityczną.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel prosi poszczególne grupy, aby przygotowały się do prezentacji. Uczniowie ustalają między sobą kolejność występów.

2. Uczniowie przedstawiają poszczególne cywilizacje uwzględniając wszystkie najważniejsze zagadnienia: zabytki kultury, strukturę społeczną, gospodarczą i polityczną. Prezentacja może zawierać elementy degustacji – próbowanie smaków potraw danej cywilizacji.

3. Nauczyciel wyznacza czas dla każdej z grup na prezentację 8‑9 min.

4. Po wszystkich prezentacjach nauczyciel prosi aby osoby, które nie brały w nich udziału na tablicy (narysowana jest tabelka: zabytki kultury Indii, Chin i Japonii, strukturę społeczną, gospodarczą i polityczną). Uczniowie mogą wzbogacać swoje odpowiedzi pojęciami i władcami, rządzącymi dynastiami w danej cywilizacji.

5. Uczniowie uzasadniają i uzupełniają swoje wypowiedzi w razie konieczności nauczyciel koryguje odpowiedzi uczniów – dyskusja.

Faza podsumowująca:

1. Jako podsumowanie dzisiejszej lekcji uczniowie mają wykonać wskazane przez nauczyciela ćwiczenia i poprawnie odpowiedzieć na pytania.

2. Osoby, które przygotowywały prezentacje, zostają ocenione przez nauczyciela. Nauczyciel ocenia słownie pracę klasy w trakcie zajęć.

Praca domowa:

Przeanalizować mapę interaktywną i wykonać polecenie.

Materiały pomocnicze:

M. L. Pisarek, Świat oczami odkrywców, Warszawa 1971, s. 75–77.

John Saris, Relacja, [w:] M. L. Pisarek, Świat oczami odkrywców, Warszawa 1971, s. 85–86.

Wielka historia świata. Kształtowanie średniowiecza, red. M. Salamon, Kraków 2005.

Religie Wchodu i Zachodu. Wybór tekstów, red. K. Banka, Warszawa 1991.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Zasoby multimedium mogą posłużyć do przygotowania mapy mentalnej, podczas prowadzenia lekcji.

Spis ilustracji nieopisanych:

• Ćwiczenie 2: Mauzoleum Humajuna w Nowym Delhi; CC BY‑SA 3.0, fot. Daniel Villafruela, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 3 - Ilustracja 1: Zamek Himeji, Japonia; CC BY 2.5, fot. 663highland; Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 3 - Ilustracja 2: Zakazane Miasto w Pekinie; CC BY‑SA 3.0, fot. Jakub Hałun, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 3 - Ilustracja 3: Fortyfikacje Czerwonego Fortu w Delhi w Indiach; fot. A.Savin, domena publiczna, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 4 - Ilustracja 1: Odanobunaga; domena publiczna, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 4 - Ilustracja 2: Mogolski cesarz Babur; domena publiczna, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 4 - Ilustracja 3: Cesarz Chengzu z dynastii Ming; domena publiczna, Wikimedia Commons.