Dla nauczyciela
Autor: Anna Juwan
Przedmiot: Biologia
Temat: Zasady korzystania z kluczy do oznaczania organizmów
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Opiszesz różnicę między kluczem dychotomicznym i politomicznym.
Przeanalizujesz przykłady kluczy dychotomicznych i wyjaśnisz zasady ich działania.
Wyjaśnisz, dlaczego ważna jest weryfikacja wyniku otrzymanego na podstawie klucza dychotomicznego.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem komputera;
ćwiczenia interaktywne;
praca z filmem samouczkiem;
prezentacja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Zasady korzystania z kluczy do oznaczania organizmów”. Prosi uczestników zajęć o rozwiązanie ćwiczenia nr 1 z sekcji „Sprawdź się” na podstawie treści w sekcji „Przeczytaj”.
Chętni/wybrani uczniowie pozyskują samodzielnie informacje dotyczące tematu lekcji i przygotowują prezentację, w której omówią zasady korzystania z kluczy do oznaczania organizmów na przykładzie konkretnych gatunków zwierząt lub roślin.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla i odczytuje temat lekcji oraz zawarte w sekcji „Wprowadzenie” cele zajęć. Prosi uczniów lub wybraną osobę o sformułowanie kryteriów sukcesu.
Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji?
Faza realizacyjna:
Prezentacje uczniów. Część właściwa lekcji zaczyna się od prezentacji efektów pracy w domu wybranych uczniów. Pozostali uczniowie zadają pytania prezentującym oraz uzupełniają informacje.
Praca z multimedium („Film samouczek”). Uczniowie zapoznają się z filmem samouczkiem udostępnionym przez nauczyciela. Następnie rozwiązują polecenie nr 2: „Wymień jednostki klasyfikacji zwierząt oraz roślin i wyjaśnij, jakie są różnice między tymi podziałami”. Wybrana osoba przedstawia swoją odpowiedź na forum klasy.
Praca w grupach. Nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy. Każda z grup opracowuje przykład klucza dychotomicznego. Następnie wybrane osoby przedstawiają klucz swojego zespołu na forum klasy, wyjaśniając zasadę jego stosowania.
Utrwalenie wiedzy i umiejętności. Uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenie nr 4 (zaznaczają odpowiednie miejsca w tabeli, określając, czy podane pytania mogłyby występować w kluczu dychotomicznym) z sekcji „Sprawdź się”. Następnie w 4‑osobowych grupach omawiają prawidłowe rozwiązanie. Po upływie wyznaczonego czasu wskazany przez nauczyciela przedstawiciel grupy prezentuje odpowiedź wraz z jej uzasadnieniem. Klasa ustosunkowuje się do niej. Nauczyciel udziela uczniom informacji zwrotnej.
Faza podsumowująca:
Uczniowie odpowiadają na pytania sformułowane we wstępnej fazie lekcji.
Nauczyciel zadaje pytanie w celu sprawdzenia stopnia opanowania wiedzy przez uczniów:
– Dlaczego ważna jest weryfikacja wyniku otrzymanego na podstawie klucza?
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia od 5 do 8 z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Jane B. Reece i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.
„Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.
Dodatkowe wskazówki metodyczne:
Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Film samouczek” i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.