Autor: Krzysztof Kowaluk

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Stan przestrzegania praw mniejszości narodowych i etnicznych w wybranym państwie europejskim – raport

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

IV. Prawa człowieka i ich ochrona.

Uczeń:

5) pozyskuje w środkach masowego przekazu (między innymi na stronach organizacji pozarządowych broniących praw człowieka) informacje o przypadkach naruszania praw człowieka w państwach demokratycznych i przygotowuje analizę na ten temat.

Zakres rozszerzony

IV. Aspekty etniczne życia społecznego.

Uczeń:

6) analizuje stan przestrzegania praw mniejszości narodowych i etnicznych w Rzeczypospolitej Polskiej i w innym wybranym państwie.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• przedstawia europejskie regulacje dotyczące praw mniejszości narodowych;

• wyjaśnia uwarunkowania konfliktów politycznych wokół mniejszości narodowych;

• opisuje przypadek mniejszości narodowych w Chorwacji.

Strategie nauczania:

• lekcja odwrócona;

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed zajęciami

1. Uczniowie zapoznają się z materiałem z sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna

1. Uczniowie oglądają film „Historyczne uwarunkowania konfliktu serbsko‑chorwackiego” i wykonują znajdujące się pod nim pierwsze polecenie.

2. Nauczyciel przedstawia temat i cele zajęć.

Faza realizacyjna

1. Dwoje uczniów przedstawia przygotowaną przed zajęciami prezentację na temat Konwencji ramowej Rady Europy o ochronie mniejszości narodowych.

2. Nauczyciel inicjuje krótką dyskusję w formacie burzy mózgów na temat: „Czy Chorwacja przestrzega zasad Konwencji Ramowej?”.

3. Nauczyciel inicjuje dyskusję w formacie burzy mózgów na temat sporów politycznych wokół narodu oraz praw mniejszości narodowych. Zadaje uczniom następujące pytania: Czym jest państwo narodowe? Jaką rolę odgrywa naród w tożsamości zbiorowej współczesnego człowieka? Czy może istnieć państwo różnych narodów? Czy pluralizm narodowy zagraża spójności społecznej? Jak pogodzić w jednym państwie narody, które stoją na gruncie sprzecznych ze sobą narracji? Co jest ważniejsze: prawa jednostki czy prawa zbiorowości?

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel podsumowuje wcześniejsze dyskusje. Zwraca uwagę na zagadnienie konfliktu wartości, z którymi borykają się współczesne państwa.

2. Uczniowie wykonują ćwiczenia 5–8 z sekcji „Sprawdź się”.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują ćwiczenia 1–4 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

• Piotr Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków 2012.

• Konstytucja Republiki Chorwackiej z 22 grudnia 1990 r., libr.sejm.gov.pl.

• Angelika Zanki, Relacja z konferencji „Mniejszości narodowe w Chorwacji – problem (nie)rozwiązany?”, researchgate.net.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Film może zostać wykorzystany przez uczniów indywidualnie lub podczas zajęć w charakterze podsumowania.