Autor: Anna Juwan

Przedmiot: Biologia

Temat: Narodziny i teraźniejszość transplantologii

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
V. Budowa i fizjologia człowieka.
3. Odporność. Uczeń:
5) wyjaśnia, na czym polega zgodność tkankowa i przedstawia jej znaczenie w transplantologii;
Zakres rozszerzony
Cele kształcenia - wymagania ogólne
V. Pogłębianie znajomości uwarunkowań zdrowia człowieka. Uczeń:
4) rozumie znaczenie poradnictwa genetycznego i transplantologii;
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
XI. Funkcjonowanie zwierząt.
2. Porównanie poszczególnych czynności życiowych zwierząt, z uwzględnieniem struktur odpowiedzialnych za ich przeprowadzanie.
2) Odporność. Uczeń:
e) wyjaśnia, na czym polega zgodność tkankowa i przedstawia jej znaczenie w transplantologii,

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

  • Przedstawisz najważniejsze wydarzenia w historii transplantologii.

  • Omówisz problemy współczesnej transplantologii.

  • Wyjaśnisz prawne aspekty transplantacji narządów.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm;

  • nauczanie wyprzedzające.

Metody i techniki nauczania:

  • z użyciem komputera;

  • ćwiczenia interaktywne;

  • wykład;

  • mapa myśli;

  • gra dydaktyczna.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przed lekcją:

  1. Uczniowie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj”.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel wyświetla temat i cele lekcji zawarte w sekcji „Wprowadzenie”.

Faza realizacyjna:

  1. Praca z multimedium („Audiobook”). Nauczyciel odtwarza na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika audiobook.

  2. Praca z e‑materiałem. Uczniowie na podstawie treści zawartych w sekcji „Przeczytaj” i „Audiobook” zapisują na kartkach minimum pięć pytań dotyczących tematu lekcji. Wybrana osoba zbiera pytania do urny. Uczniowie dzielą się na 5‑osobowe grupy, losują pytania z puli i przygotowują odpowiedzi. Zespół, który jest gotowy, zgłasza się i przedstawia rezultaty swojej pracy. Pozostali uczniowie wraz z nauczycielem weryfikują poprawność odpowiedzi.

  3. Uczniowie, pracując w parach, wykonują polecenie nr 1 do audiobooka („Na podstawie audiobooka przedstaw sposób, w jaki transplantolodzy minimalizują ryzyko odrzucenia przeszczepu”) oraz polecenie nr 2 („Wyjaśnij, na czym polega zgodność tkankowa i przedstaw jej znaczenie w transplantologii”). Nauczyciel w razie potrzeby naprowadza ich na prawidłowe rozwiązanie.

  4. Praca z drugim multimedium („Grafika interaktywna”). Uczniowie zapoznają się z materiałem. Klasa dzieli się na grupy. Każdy zespół opracowuje odpowiedź do polecenia nr 1: „Wyjaśnij, dlaczego pierwsze udane przeszczepienia narządów związane są z transplantacjami pomiędzy bliźniakami jednojajowymi”. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie liderzy grup odczytują swoją propozycję. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.

Faza podsumowująca:

  1. Klasa wspólnie wykonuje na tablicy mapę pojęć podsumowującą zajęcia.

  2. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W tym kontekście dokonuje podsumowania najważniejszych informacji przedstawionych na lekcji oraz wyjaśnia wątpliwości uczniów.

Praca domowa:

  1. Wykonaj polecenie nr 2 z sekcji „Grafika interaktywna”.

Materiały pomocnicze:

  • Jane B. Reece i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2021.

  • „Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.

Dodatkowe wskazówki metodyczne:

  • Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z materiałem w sekcji „Audiobook”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębić swoją wiedzę.