Imię i nazwisko autora:

Jerzy Ginter i Michał Kurek

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Interferencja fal odbitych

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;
11) opisuje przebieg doświadczenia lub pokazu; wyróżnia kluczowe kroki i sposób postępowania oraz wskazuje rolę użytych przyrządów i uwzględnia ich rozdzielczość.
X. Fale i optyka. Uczeń:
11) analizuje jakościowo zjawisko interferencji wiązek światła odbitych od dwóch powierzchni cienkiej warstwy.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. tłumaczy, dlaczego bańki mydlane mienią się różnymi kolorami,

2. podaje warunki na wzmocnienie i wygaszenie dwóch fal odbitych od równoległych powierzchni,

3. objaśnia wpływ interferencji fal na kolor bańki mydlanej,

4. analizuje i interpretuje wykres natężenia światła w zależności od grubości bańki mydlanej.

Strategie nauczania:

strategia eksperymentalno‑obserwacyjna - dostrzeganie i definiowanie problemów oraz odkrywanie rzeczywistości poprzez eksperymenty

Metody nauczania:

wykład informacyjny, analiza pomysłów

Formy zajęć:

praca indywidualna

Środki dydaktyczne:

zestaw płyt CD, przyrząd do wytwarzania baniek mydlanych

Materiały pomocnicze:

e‑materiał: „Światło odbite od bańki mydlanej jako przykład interferencji wiązek światła odbitych od dwóch powierzchni cienkiej warstwy”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Uczniowie obserwują na spodach płyt CD odbite światło pod różnymi kątami. Następnie nauczyciel wytwarza bańki mydlane, a uczniowie próbują opisać, w jaki sposób na ich powierzchniach rozkładają się kolory.

Faza realizacyjna:

Nauczyciel w formie wykładu przedstawia uczniom informacje o zachowaniu fali światła na granicy dwóch ośrodków przezroczystych, w szczególności dla cienkich warstw. Wyprowadza warunki na wzmocnienia i osłabienia odbitych fal, zwracając uwagę na zmianę polaryzacji przy odbiciu od ośrodka o większym współczynniku załamania.

Faza podsumowująca:

W ramach utrwalenia zdobytych wiadomości i zrozumienia interferencji fal odbitych uczniowie rozwiązują zadania 1, 2 oraz 4 z zestawu ćwiczeń e‑materiału.

Praca domowa:

W ramach pracy domowej uczniowie rozwiązują zadania 3, 5 oraz 6 z zestawu ćwiczeń e‑materiału.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Multimedium może posłużyć jako schemat przedstawiający falę padającą na granicę ośrodków, której część ulega odbiciu, a część przenika przez granicę.