Scenariusz zajęć

Autor: Anna Daniewicz, Krzysztof Błaszczak

Przedmiot: Chemia

Temat: Wpływ chromu na organizmy żywe

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony; uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Poziom podstawowy i rozszerzony

II. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów. Uczeń:

1) opisuje właściwości substancji i wyjaśnia przebieg procesów chemicznych.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wymienia i omawia działanie chromu w organizmie człowieka;

• wyjaśnia, dlaczego chrom wykazuje działanie toksyczne względem organizmów żywych;

• łączy konkretne działanie chromu z chorobą, którą może wywoływać;

• na podstawie obowiązującej normy oblicza i ocenia, czy np. dana woda pitna nadaje się do spożycia przez człowieka.

Strategia nauczania:

• asocjacyjna.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja dydaktyczna;

• metoda dramy;

• burza mózgów;

• analiza tekstu źródłowego;

• ćwiczenia uczniowskie;

• technika zdań podsumowujących.

Formy zajęć:

• praca zbiorowa;

• praca w parach;

• praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do Internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• rzutnik multimedialny;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• podręczniki.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

1. Zaciekawienie i dyskusja. Nauczyciel zadaje uczniom pytania: czy znacie substancję, która w zależności od formy i ilości w jakiej występuje może działać pozytywnie lub negatywnie na organizmy żywe? Co to za substancja?

2. Rozpoznawanie wiedzy potocznej uczniów. Burza mózgów na temat działania chromu na organizm człowieka oraz skutków tych działań.

3. Ustalenie celów lekcji. Nauczyciel podaje temat zajęć i wspólnie z uczniami ustala cele lekcji, które uczniowie zapisują w portfolio.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie będą pracowali metodą dramy – scena w sądzie, oskarżonym jest chrom. Nauczyciel dzieli klasę na kilka grup:

• I grupa adwokaków – grupa osób broniących chrom – pozytywne działanie chromu na organizmy żywe;

• II grupa prokuratorów – grupa osób oskarżających chrom o toksyczne działanie na organizmy żywe;

• III grupa sędziów – rozpisują i pilnują porządku wystąpień, przygotowanie mowy końcowej i wydanie werdyktu;

• IV grupa świadków oskarżających chrom o toksyczne działanie – uczniowie przygotowują przykłady, zeznania

• V grupa świadków broniących chromu – uczniowie przygotowują pozytywne przykłady działania chromu oraz zeznania.
  Każda z grup ma około 15 minut na przygotowanie swoich ról i kwestii. W tym czasie uczniowie mogą korzystać z wszelkich dostępnych źródeł informacji, w tym z e‑materiału. Lider każdej z grup przedstawia argumenty na forum klasy podczas wystąpień. Na odegranie sceny przewidziane jest około 15 minut.

2. Dyskusja na temat indywidualnej oceny chromu przez uczniów.

3. Samodzielna praca uczniów z symulacją interaktywną załączoną do medium oraz wykonanie poleceń do medium.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel sprawdza wiedzę uczniów. Przykładowe pytanie skierowane do uczniów:

• W jaki sposób chrom pozytywnie wpływa na organizm człowieka?

• Dlaczego chrom może działać toksycznie na organizmy żywe?

• Jakie mogą być skutki negatywnego oddziaływania chromu na żywy organizm?

2. Jako podsumowanie lekcji nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie zamieszczają w swoim portfolio:

• Przypomniałem/łam sobie, że...

• Czego dziś się nauczyłem/łam...

• Co było dla mnie łatwe...

• Co sprawiło mi trudność...

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia w e‑materiale – sprawdź się.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:*

Symulacja interaktywna może być wykorzystane przez uczniów podczas samodzielnej pracy na lekcji lub przed wykonaniem ćwiczeń dołączonych do medium. Medium może być również wykorzystane podczas odrabiania zadania domowego.

Materiały pomocnicze:

1. Polecenia podsumowujące (nauczyciel przed lekcją zapisuje je na niewielkich kartkach):

• W jaki sposób chrom pozytywnie wpływa na organizm człowieka?

• Dlaczego chrom może działaś toksycznie na organizmy żywe?

• Jakie mogą być skutki negatywnego oddziaływania chromu na żywy organizm?

2. Nauczyciel przygotowuje:

• mazaki;

• arkusze papieru (A4/ A3).