Dla nauczyciela
Autorka: Anna Wąsiel‑Alberska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: W którym z państw, Niemczech, Polsce czy Rosji szef rządu ma największe uprawnienia?
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
VIII. Modele sprawowania władzy.
Uczeń:
9) wyjaśnia mechanizmy wyłaniania rządu i jego odpowiedzialności politycznej na przykładzie Republiki Federalnej Niemiec i Federacji Rosyjskiej; porównuje te mechanizmy z obowiązującymi w Rzeczypospolitej Polskiej.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
porównuje sposoby wyłaniania i odpowiedzialności Rady Ministrów w wybranych państwach europejskich;
ocenia pozycję szefa rządu, opierając się na sposobie jego powoływania i instytucji, przed którą odpowiada;
charakteryzuje relacje w obrębie egzekutywy w wybranych państwach europejskich.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
śniegowa kula;
analiza tekstu źródłowego;
odwrócona klasa;
dyskusja.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Przed lekcją
1. Podział klasy na trzy grupy. Każda z nich przygotowuje prezentację multimedialną dotyczącą sposobu powołania i odpowiedzialności politycznej rządu Polski, Niemiec i Rosji.
Faza wstępna
1. Śniegowa kula. Uczniowie w parach przygotowują definicję pojęcia „rząd”. Łączą się w czwórki, porównują swoje propozycje i ustalają wspólną definicję. Następnie łączą się w coraz liczniejsze grupy, aż powstanie ogólnoklasowa definicja.
2. Przedstawienie tematu i celów zajęć.
Faza realizacyjna
1. Przedstawienie uczniowskich prezentacji dotyczących każdego z państw. Prelegenci zwracają uwagę na relacje w obrębie egzekutywy i sposób powoływania rządu. Wybrana osoba wpisuje najważniejsze informacje w narysowaną na tablicy tabelę.
2. Praca z prezentacją multimedialną. Uczniowie analizują procedury wyłaniania rządu (analiza tekstów źródłowych – konstytucji Niemiec, Rosji i Polski) i w parach wykonują dołączone do prezentacji ćwiczenia. Następuje porównanie odpowiedzi na forum klasy.
3. Wykonanie ćwiczeń 5–8 z sekcji „Sprawdź się”. Omówienie poprawnych odpowiedzi.
Faza podsumowująca
1. Na tablicy powstaje tabela, w której zostaną porównane kompetencje i sposób wyboru rządów w wybranych państwach.
2. Dyskusja nad oceną kompetencji premierów/kanclerza wybranych państw. Podsumowując dyskusję, chętna osoba wskazuje, która z instytucji ma największe kompetencje i ponosi największą odpowiedzialność.
Praca domowa:
Przygotuj informacje na temat sposobu powołania i odpowiedzialności politycznej rządu wybranego państwa europejskiego i porównaj je z jednym z trzech państw omówionych na zajęciach.
Materiały pomocnicze:
Marek Bankowicz, Beata Kosowska‑Gąstoł, Systemy polityczne, Kraków 2020.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., sejm.gov.pl.
Bartłomiej Opaliński, Rada Gabinetowa w polskim systemie ustrojowym, marszalek.com.pl.
Społeczeństwo i polityka. Podstawy nauk politycznych, red. Wojciech Jakubowski, Konstanty A. Wojtaszczyk, Warszawa 2017, t. II.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Prezentacja może zostać wykorzystana do przygotowania się do lekcji powtórkowej.