Dla nauczyciela

Autor: Martyna Wojtowicz

Przedmiot: Historia

Temat: Wojny religijne we Francji w XVI w.

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
XVI. Reformacja i jej skutki. Uczeń:
1) wyjaśnia religijne, polityczne, gospodarcze, społeczne, kulturowe uwarunkowania i następstwa reformacji, opisując jej główne nurty i postaci;
Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
XVI. Reformacja i jej skutki. Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
4) charakteryzuje najważniejsze wojny religijne.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • przedstawia genezę wojen religijnych we Francji w XVI w.

  • charakteryzuje stronnictwa religijne (Burboni i Gwizjusze) i ich politykę, a także wpływ na wydarzenia we Francji.

  • wyjaśnia, czym była noc św. Bartłomieja.

  • tłumaczy znaczenie edyktu nantejskiego dla zakończenia wojen religijnych we Francji.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego (porównawcza);

  • dyskusja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat lekcji, nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”. Omawia cele lekcji i jej planowany przebieg.

  2. Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej? Uczniowie powinni wspomnieć o ruchu reformacyjnym w Europie.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu dotyczącego wojen religijnych w XVI‑wiecznej Francji. Uwaga: każde z pytań powinno mieć formułę otwartą - rozpoczynać się od „jak”, „gdzie” „dlaczego”. Uczniowie spacerują po klasie i na umówiony dźwięk znajdują kogoś do pary, następnie zadają pytania sformułowane podczas czytania tekstu i na nie odpowiadają.

  2. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Nauczyciel prezentuje film przedstawiający m.in. wydarzenia nocy św. Bartłomieja oraz zabójstwo Henryka III. Uczniowie pracują w grupach 4‑osobowych, przygotowując odpowiedzi na polecenie nr 2 („Przedstaw politykę religijną prowadzoną przez Katarzynę Medycejską oraz ród Gwizjuszy”) oraz nr 3 („Wyjaśnij znaczenie przejęcia przez Henryka IV Burbona tronu Francji dla zakończenia wojny między katolikami a protestantami”). Po wyznaczonym czasie wybrane grupy odczytują swoje odpowiedzi na forum. Inni uczniowie uzupełniają ich wypowiedzi. Nauczyciel pilnuje porządku pracy i w razie konieczności koryguje odpowiedzi.

  3. Na koniec uczniowie wykonują w parach ćwiczenie 3 z sekcji „Film + Sprawdź się”, analizując obraz i dopasowując właściwy tytuł.

Faza podsumowująca:

  1. Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wybrany uczeń odczytuje cele lekcji, następuje wspólne omówienie: co udało się osiągnąć, do czego warto wrócić, czego nie udało się zrealizować i dlaczego. Później nauczyciel analizuje przebieg lekcji i przeprowadza ewaluację, z której wnioski wykorzysta w przyszłości.

Praca domowa:

  1. Zapoznaj się z pierwszym filmem z sekcji „Film edukacyjny” i wykonaj dołączone do niego polecenia.

  2. Wykonaj ćwiczenia 1 i 2 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Grzybowski S., Wielka historia świata. Tom 6. Narodziny świata nowożytnego 1453‑1605, Warszawa 2005.

Héritier J., Katarzyna Medycejska, Warszawa 1981.

Mikulski K., Wijaczka J. Historia powszechna. Wiek XVI‑XVIII, Warszawa 2012.

Wójcik Z., Historia powszechna XVI‑XVII w., wyd. XII, Warszawa 2012.

Wyczański A., Historia powszechna. Wiek XVI, Warszawa 1987.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z filmami, aby przygotować się do późniejszej pracy. Wówczas podczas fazy realizacyjnej uczniowie wykonują od razu polecenia, w parach lub grupach.

Film + Sprawdź się