Imię i nazwisko autora:

Bartłomiej Klus

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Co to jest zderzenie niesprężyste?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;
5) rozróżnia wielkości wektorowe i skalarne, wykonuje graficznie działania na wektorach (dodawanie, odejmowanie, rozkładanie na składowe);
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.
II. Mechanika. Uczeń:
16 ) rozróżnia i analizuje zderzenia sprężyste i niesprężyste.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. zdefiniuje model zderzeń niesprężystych;

2. wyznaczy parametry układu ciał po zderzeniu niesprężystym;

3. wykorzysta zdobytą wiedzę w zadaniach rachunkowych.

Strategie nauczania:

IBSE (Inquiry Based Science Education - nauczanie/uczenie się przez odkrywanie/dociekanie naukowe)

Metody nauczania:

burza mózgów, pokaz multimedialny, analiza pomysłów

Formy zajęć:

praca w grupach, praca indywidualna

Środki dydaktyczne:

komputery, tablica, zestaw zadań

Materiały pomocnicze:

e‑materiał: „Co to jest zderzenie niesprężyste?”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Uczniowie, w grupach, zapoznają się z treścią e‑materiału i dyskutują na temat znanych im rodzajów zderzeń.
Uczniowie zapoznają się z symulacją obrazującą zderzenia niesprężyste.

Faza realizacyjna:

Nauczyciel wprowadza definicję zderzenia niesprężystego oraz pokazuje różnicę pomiędzy zderzeniem niesprężystym i sprężystym. Nauczyciel przedstawia uczniom różne przykłady zderzeń niesprężystych, pytając również o pomysły innych przykładów takiego zjawiska. Nauczyciel, jeżeli dysponuje torem powietrznym, przeprowadza doświadczenie ze zderzeniami niesprężystymi wózków. Nauczyciel na tablicy przedstawia model zderzenia niesprężystego, Uczniowie na tablicy rozwiązują zadania 6 oraz 7. W zadaniu 6 nauczyciel zwraca uwagę na wygodę zastosowania rachunku wektorowego i na to, że zasadę zachowania pędu należy rozpatrywać w ujęciu wektorowym. W zadaniu 7 nauczyciel zwraca uwagę na sposób wykorzystania wykresu jako źródła danych.

Faza podsumowująca:

Uczniowie odnoszą się do postawionych sobie celów lekcji, ustalają które osiągnęli, a które wymagają jeszcze pracy, jakiej i kiedy. W razie potrzeby nauczyciel dostarcza im informację zwrotną kształtującą.

Praca domowa:

Uczniowie utrwalają wiedzę i poszerzają rozumienie rozwiązując zadania 1‑5 z zestawu ćwiczeń.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Multimedium bazowe może być wykorzystane przed lekcją i połączone z dyskusją, na lekcji, na temat zderzeń, ich rodzajów, oraz warunków, jakie muszą zostać spełnione, aby zderzenie spełniało model zderzenia niesprężystego.