Autor: Stanisław Mrozowicz

Przedmiot: Historia

Temat: Lekarz i jego gorzkie lekarstwo. Sytuacja gospodarcza w III Rzeczypospolitej i plan Balcerowicza

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia przyczyny wprowadzenia reform gospodarczych przez rząd Tadeusza Mazowieckiego;

• opisuje reformy zainicjowane przez Leszka Balcerowicza w 1990 r.;

• analizuje dane dotyczące wskaźników ekonomicznych w wybranych krajach byłego bloku sowieckiego, które również wprowadzały po 1989 r. gospodarkę rynkową;

• analizuje argumenty zwolenników i krytyków planu Balcerowicza.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Lekarz i jego gorzkie lekarstwo. Sytuacja gospodarcza w III Rzeczypospolitej i plan Balcerowicza”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i dwoma pierwszymi filmami w sekcji „Film edukacyjny” (poświęconymi reformom Balcerowicza) tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

2. Chętni lub wybrani uczniowie przygotowują prezentację na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

1. Wyświetlenie przez nauczyciela tematu i celów zajęć, omówienie planowanego przebiegu lekcji.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania związane z tematem lekcji. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z zakresem zajęć? W ten sposób wspólnie ustalają kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranej osobie (lub ochotnikowi) zaprezentowanie swojej pracy przed resztą klasy. Po prezentacji uczniowie krótko o niej dyskutują, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i je uzupełniać.

2. Praca z multimedium („Film edukacyjny”). Nauczyciel zapowiada, że uczniowie będą pracować w grupach, i poleca, aby utworzyli czteroosobowe zespoły. Odtwarza film podsumowujący wdrażane przez rząd Mazowieckiego oraz Leszka Balcerowicza reformy gospodarcze. Po jego emisji uczniowie w grupach analizują treść polecenia 6: wyjaśniają, czym różnił się plan Balcerowicza od planów reform gospodarczych wprowadzanych w innych byłych krajach komunistycznych. Uczestnicy zajęć dyskutują, a następnie zapisują wnioski. Wybrane grupy omawiają swoje odpowiedzi i spostrzeżenia na forum klasy.

3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel, korzystając z tablicy interaktywnej lub rzutnika, wyświetla treść ćwiczenia 3 z sekcji „Sprawdź się”. Uczniowie w parach wskazują poprawne odpowiedzi. Następuje wspólne rozwiązanie zadania na forum klasy. W ten sam sposób uczniowie wykonują ćwiczenie 4.

4. Prowadzący, nawiązując do polecenia 7 z sekcji „Film edukacyjny”, zadaje uczniom pytanie: Czy zgadzacie się z oceną programu reform gospodarczych przedstawioną przez prof. Antoniego Dudka? Uczniowie przedstawiają swoje opinie wraz z argumentacją, dyskutują.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji „Lekarz i jego gorzkie lekarstwo. Sytuacja gospodarcza w III Rzeczypospolitej i plan Balcerowicza”, inicjuje krótką rozmowę dotyczącą kryteriów sukcesu. Czego uczniowie się nauczyli? Na koniec poleca chętnemu uczniowi podsumowanie i – jeśli to potrzebne – uzupełnia informacje.

2. Nauczyciel omawia pracę uczniów podczas zajęć, przedstawia pracę domową do wykonania.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia interaktywne 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

2. (Dla uczniów chętnych) Wykonaj ćwiczenie 9.

Materiały pomocnicze:

W. Roszkowski, Historia Polski 1914–1991, PWN, Warszawa 1992.

A. Dudek, Historia polityczna Polski 1989–2015, Znak, Kraków 2016.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Film edukacyjny” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.