1
Pokaż ćwiczenia:
11
Ćwiczenie 1

Uzupełnij luki w poniższym tekście.

R5wIcNiy9Kr28
„Jednym z głównych celów rządu Tu uzupełnij Tu uzupełnij stało się powstrzymanie zapaści gospodarczej. Skala problemów, przed którymi stanął rząd, była ogromna i – jak napisał Wojciech Roszkowski – bezprecedensowa w skali światowej”*. Jednym z największych była Tu uzupełnij, która powodowała, że pensje w szybkim tempie traciły na wartości. Pierwszym zadaniem nowego Tu uzupełnij Tu uzupełnij Leszka Balcerowicza było zahamowanie niekontrolowanego wzrostu cen i pogłębiającego się deficytu budżetowego. Przygotowania do reformy zostały przeprowadzone przy wsparciu Tu uzupełnij Tu uzupełnij Tu uzupełnij, który udzielił wysokich kredytów z Banku Światowego. Pakiet kilkunastu ustaw mających wprowadzić Polskę na drogę reform został wprowadzony w przyspieszonym tempie. W ostatnim dniu 1989 r. został on podpisany przez ówczesnego prezydenta Tu uzupełnij Tu uzupełnij i od nowego roku wszedł w życie. Prócz reformy finansów państwa i odzyskania równowagi budżetowej celem było przekształcenie polskiej gospodarki z centralnie sterowanej na Tu uzupełnij. Okazało się, że koszty Tu uzupełnij transformacji były wysokie i stąd wielu krytykowało podjęte reformy. Inaczej sprawa przedstawiała się w sferze Tu uzupełnij. Tu korzyści były bardziej widoczne i to na tym polu – jak niektórzy twierdzą – nastąpił największy postęp na drodze od PRL do niepodległej Rzeczypospolitej na początku lat 90. * cytat za: Wojciech Roszkowski, Historia Polski 1914–1991, PWN, Warszawa 1992.
1
Ćwiczenie 2

Dopasuj właściwe pojęcia do podanych poniżej definicji.

R1EzdjQqEmZpI
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
R1ilMahZpnl9e
1. Proces zachodzący, gdy przedsiębiorstwa znajdujące się dotychczas pod kontrolą państwa zostają przekazane lub sprzedane osobom fizycznym; był to jeden z warunków transformacji gospodarczej w Polsce, przebiegał powoli i w sumie przez pierwsze lata nie przyniósł widocznych rezultatów. Nazwa pojęcia: (tu wybierz) 1. popiwek, 2. prywatyzacja, 3. deficyt budżetowy, 4. inflacja.

2. Jeden z najważniejszych problemów ekonomicznych, przed którymi stanął rząd Tadeusza Mazowieckiego; proces ten polegał na tym, że ceny za towary rosły w bardzo szybkim tempie i za tę samą kwotę można było kupić coraz mniej produktów; w końcowym okresie PRL zjawisko to osiągnęło poziom niemal 600 proc. Nazwa pojęcia: (tu wybierz) 1. popiwek, 2. prywatyzacja, 3. deficyt budżetowy, 4. inflacja.

3. Podatek, który musiały płacić osoby zarabiające ponad normę, np. jeśli zarobki były wyższe o 3 proc., to podatek nakładano w wysokości 500 proc. od sumy, która przekraczała dany limit. Nazwa pojęcia: (tu wybierz) 1. popiwek, 2. prywatyzacja, 3. deficyt budżetowy, 4. inflacja.

4. Zjawisko ekonomiczne, które występuje wtedy, gdy rząd wydaje więcej, niż wynoszą jego dochody; w końcowym okresie istnienia PRL wynosił on niemal 12 proc. dochodu narodowego brutto; dzięki reformom Balcerowicza został on zdecydowanie zmniejszony. Nazwa pojęcia: (tu wybierz) 1. popiwek, 2. prywatyzacja, 3. deficyt budżetowy, 4. inflacja.
1
Ćwiczenie 3

Wskaż właściwe dokończenia zdań.

RI4JjVq7h0B85
Reformy zainicjowane przez Leszka Balcerowicza zyskały miano „terapii szokowej”, ponieważ… Możliwe odpowiedzi: 1. były one wprowadzane w sposób stopniowy, z uwzględnieniem możliwości i potrzeb polskiej gospodarki i społeczeństwa., 2. były one wprowadzane w sposób nieliczący się z możliwościami polskiej gospodarki i jej potencjałem., 3. pozwoliły na wyodrębnienie dużej grupy osób, które z nich skorzystały, a odejście od nich było politycznie niemożliwe., 4. reformy były wprowadzane w możliwie szybki sposób.
Rf9F4jE81tl4K
Reformą przeprowadzoną przez Leszka Balcerowicza, która zakończyła się sukcesem w okresie sprawowania przez niego funkcji ministra… Możliwe odpowiedzi: 1. była reforma finansów państwa i odzyskanie równowagi budżetowej., 2. było wprowadzenie mechanizmów rynkowych., 3. była zmiana struktury własnościowej gospodarki., 4. było pobudzenie społeczeństwa do działalności gospodarczej.
RpVwdoSsh2AJn
Jednym z najczęściej powtarzanych sloganów politycznych w pierwszych latach funkcjonowania III RP było zdanie „Balcerowicz musi odejść”, ponieważ… Możliwe odpowiedzi: 1. było to jedno z haseł populistycznych, niemających żadnych racjonalnych podstaw., 2. ministrowie finansów wprowadzają zwykle większe podatki i dlatego nigdy nie cieszą się popularnością w społeczeństwie., 3. Balcerowicz wdrożył reformy zaburzające system społeczny i ekonomiczny, do którego większość społeczeństwa już przywykła i w którym czuła się dobrze., 4. zmiany wprowadzone na początku lat 90. przyniosły negatywne skutki społeczne i wielu dopatrywało się w nich winy reformatora.
Rkx5vHT8kKf07
Przeciwnicy przemian rynkowych w demagogicznych wystąpieniach nazywali Balcerowicza „Mengelem polskiej gospodarki” z uwagi na to, że jego reformy… Możliwe odpowiedzi: 1. przypominały reformy przeprowadzane w III Rzeszy., 2. przyniosły poprawę bytu ekonomicznego większości społeczeństwa, jak to miało miejsce w III Rzeszy., 3. miały trudne do udźwignięcia dla większości społeczeństwa skutki., 4. zakończyły się katastrofą społeczną.
21
Ćwiczenie 4

Na plan Balcerowicza składało się 10 ustaw, uchwalonych przez sejm i podpisanych przez prezydenta Wojciecha Jaruzelskiego w grudniu 1989 r. Dopasuj do określonej nazwy ustawy jej postawienia.

RdSu2RV6dCp61
Ustawa o zmianie ustawy o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych Możliwe odpowiedzi: 1. Ustawa „ujednolicała zasady clenia importowanych towarów dla wszystkich podmiotów gospodarczych”., 2. „Ujednolicała zasady płacenia podatków we wszystkich sektorach gospodarczych. Wprowadzała jednolity, 40-procentowy podatek we wszystkich sektorach gospodarki oraz podnosiła niektóre stawki podatkowe, uwzględniając inflację”., 3. Ustawa „nakładała na zagraniczne przedsiębiorstwa zobowiązanie do odsprzedania państwu dewiz po ustalonym przez bank centralny kursie, zwalniała przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym z płacenia popiwku, zapowiadała możliwość transferu zysków za granicę”., 4. Ustawa „zmieniała reguły funkcjonowania biur pośrednictwa pracy oraz unieważniła ustawę o osobach uchylających się od obowiązku pracy. Formalnie sankcjonowała istnienie bezrobocia”., 5. Ustawa „usuwała gwarancję istnienia wszystkich przedsiębiorstw państwowych niezależnie od ich wyników finansowych i efektywności produkcji, umożliwiała przeprowadzenie postępowania upadłościowego wobec przedsiębiorstw nierentownych”., 6. Ustawa „wykorzystywała wprowadzony już pięć lat wcześniej popiwek jako drastyczne narzędzie ograniczania wzrostu nominalnych płac w przedsiębiorstwach w stosunku do rzeczywistego wzrostu cen”., 7. Ustawa „zakazywała finansowania deficytu budżetowego przez bank centralny, uniemożliwiała nieograniczoną emisję pieniędzy bez pokrycia”., 8. Ustawa „wprowadzała wymienialność wewnętrzną złotego, likwidowała państwowy monopol w handlu zagranicznym i zobowiązywała przedsiębiorstwa do odsprzedawania zarobionych dewiz państwu. Zlikwidowano sprzedaż w tzw. eksporcie wewnętrznym (w sklepach Peweksu i Baltony)”., 9. Ustawa „zapewniała ochronę zwalnianych z pracy (zwłaszcza w przypadku zwolnień grupowych), gwarantowała odprawę finansową i wprowadzała okresowe zasiłki dla bezrobotnych”. Ustawa o zmianie ustaw Prawo bankowe i o Narodowym Banku Polskim Możliwe odpowiedzi: 1. Ustawa „ujednolicała zasady clenia importowanych towarów dla wszystkich podmiotów gospodarczych”., 2. „Ujednolicała zasady płacenia podatków we wszystkich sektorach gospodarczych. Wprowadzała jednolity, 40-procentowy podatek we wszystkich sektorach gospodarki oraz podnosiła niektóre stawki podatkowe, uwzględniając inflację”., 3. Ustawa „nakładała na zagraniczne przedsiębiorstwa zobowiązanie do odsprzedania państwu dewiz po ustalonym przez bank centralny kursie, zwalniała przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym z płacenia popiwku, zapowiadała możliwość transferu zysków za granicę”., 4. Ustawa „zmieniała reguły funkcjonowania biur pośrednictwa pracy oraz unieważniła ustawę o osobach uchylających się od obowiązku pracy. Formalnie sankcjonowała istnienie bezrobocia”., 5. Ustawa „usuwała gwarancję istnienia wszystkich przedsiębiorstw państwowych niezależnie od ich wyników finansowych i efektywności produkcji, umożliwiała przeprowadzenie postępowania upadłościowego wobec przedsiębiorstw nierentownych”., 6. Ustawa „wykorzystywała wprowadzony już pięć lat wcześniej popiwek jako drastyczne narzędzie ograniczania wzrostu nominalnych płac w przedsiębiorstwach w stosunku do rzeczywistego wzrostu cen”., 7. Ustawa „zakazywała finansowania deficytu budżetowego przez bank centralny, uniemożliwiała nieograniczoną emisję pieniędzy bez pokrycia”., 8. Ustawa „wprowadzała wymienialność wewnętrzną złotego, likwidowała państwowy monopol w handlu zagranicznym i zobowiązywała przedsiębiorstwa do odsprzedawania zarobionych dewiz państwu. Zlikwidowano sprzedaż w tzw. eksporcie wewnętrznym (w sklepach Peweksu i Baltony)”., 9. Ustawa „zapewniała ochronę zwalnianych z pracy (zwłaszcza w przypadku zwolnień grupowych), gwarantowała odprawę finansową i wprowadzała okresowe zasiłki dla bezrobotnych”. Ustawa o opodatkowaniu wzrostu wynagrodzeń w 1990 r. Możliwe odpowiedzi: 1. Ustawa „ujednolicała zasady clenia importowanych towarów dla wszystkich podmiotów gospodarczych”., 2. „Ujednolicała zasady płacenia podatków we wszystkich sektorach gospodarczych. Wprowadzała jednolity, 40-procentowy podatek we wszystkich sektorach gospodarki oraz podnosiła niektóre stawki podatkowe, uwzględniając inflację”., 3. Ustawa „nakładała na zagraniczne przedsiębiorstwa zobowiązanie do odsprzedania państwu dewiz po ustalonym przez bank centralny kursie, zwalniała przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym z płacenia popiwku, zapowiadała możliwość transferu zysków za granicę”., 4. Ustawa „zmieniała reguły funkcjonowania biur pośrednictwa pracy oraz unieważniła ustawę o osobach uchylających się od obowiązku pracy. Formalnie sankcjonowała istnienie bezrobocia”., 5. Ustawa „usuwała gwarancję istnienia wszystkich przedsiębiorstw państwowych niezależnie od ich wyników finansowych i efektywności produkcji, umożliwiała przeprowadzenie postępowania upadłościowego wobec przedsiębiorstw nierentownych”., 6. Ustawa „wykorzystywała wprowadzony już pięć lat wcześniej popiwek jako drastyczne narzędzie ograniczania wzrostu nominalnych płac w przedsiębiorstwach w stosunku do rzeczywistego wzrostu cen”., 7. Ustawa „zakazywała finansowania deficytu budżetowego przez bank centralny, uniemożliwiała nieograniczoną emisję pieniędzy bez pokrycia”., 8. Ustawa „wprowadzała wymienialność wewnętrzną złotego, likwidowała państwowy monopol w handlu zagranicznym i zobowiązywała przedsiębiorstwa do odsprzedawania zarobionych dewiz państwu. Zlikwidowano sprzedaż w tzw. eksporcie wewnętrznym (w sklepach Peweksu i Baltony)”., 9. Ustawa „zapewniała ochronę zwalnianych z pracy (zwłaszcza w przypadku zwolnień grupowych), gwarantowała odprawę finansową i wprowadzała okresowe zasiłki dla bezrobotnych”. Ustawa o zmianie niektórych ustaw regulujących zasady opodatkowania Możliwe odpowiedzi: 1. Ustawa „ujednolicała zasady clenia importowanych towarów dla wszystkich podmiotów gospodarczych”., 2. „Ujednolicała zasady płacenia podatków we wszystkich sektorach gospodarczych. Wprowadzała jednolity, 40-procentowy podatek we wszystkich sektorach gospodarki oraz podnosiła niektóre stawki podatkowe, uwzględniając inflację”., 3. Ustawa „nakładała na zagraniczne przedsiębiorstwa zobowiązanie do odsprzedania państwu dewiz po ustalonym przez bank centralny kursie, zwalniała przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym z płacenia popiwku, zapowiadała możliwość transferu zysków za granicę”., 4. Ustawa „zmieniała reguły funkcjonowania biur pośrednictwa pracy oraz unieważniła ustawę o osobach uchylających się od obowiązku pracy. Formalnie sankcjonowała istnienie bezrobocia”., 5. Ustawa „usuwała gwarancję istnienia wszystkich przedsiębiorstw państwowych niezależnie od ich wyników finansowych i efektywności produkcji, umożliwiała przeprowadzenie postępowania upadłościowego wobec przedsiębiorstw nierentownych”., 6. Ustawa „wykorzystywała wprowadzony już pięć lat wcześniej popiwek jako drastyczne narzędzie ograniczania wzrostu nominalnych płac w przedsiębiorstwach w stosunku do rzeczywistego wzrostu cen”., 7. Ustawa „zakazywała finansowania deficytu budżetowego przez bank centralny, uniemożliwiała nieograniczoną emisję pieniędzy bez pokrycia”., 8. Ustawa „wprowadzała wymienialność wewnętrzną złotego, likwidowała państwowy monopol w handlu zagranicznym i zobowiązywała przedsiębiorstwa do odsprzedawania zarobionych dewiz państwu. Zlikwidowano sprzedaż w tzw. eksporcie wewnętrznym (w sklepach Peweksu i Baltony)”., 9. Ustawa „zapewniała ochronę zwalnianych z pracy (zwłaszcza w przypadku zwolnień grupowych), gwarantowała odprawę finansową i wprowadzała okresowe zasiłki dla bezrobotnych”. Ustawa o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne oraz ustawy o działalności gospodarczej z udziałem podmiotów zagranicznych Możliwe odpowiedzi: 1. Ustawa „ujednolicała zasady clenia importowanych towarów dla wszystkich podmiotów gospodarczych”., 2. „Ujednolicała zasady płacenia podatków we wszystkich sektorach gospodarczych. Wprowadzała jednolity, 40-procentowy podatek we wszystkich sektorach gospodarki oraz podnosiła niektóre stawki podatkowe, uwzględniając inflację”., 3. Ustawa „nakładała na zagraniczne przedsiębiorstwa zobowiązanie do odsprzedania państwu dewiz po ustalonym przez bank centralny kursie, zwalniała przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym z płacenia popiwku, zapowiadała możliwość transferu zysków za granicę”., 4. Ustawa „zmieniała reguły funkcjonowania biur pośrednictwa pracy oraz unieważniła ustawę o osobach uchylających się od obowiązku pracy. Formalnie sankcjonowała istnienie bezrobocia”., 5. Ustawa „usuwała gwarancję istnienia wszystkich przedsiębiorstw państwowych niezależnie od ich wyników finansowych i efektywności produkcji, umożliwiała przeprowadzenie postępowania upadłościowego wobec przedsiębiorstw nierentownych”., 6. Ustawa „wykorzystywała wprowadzony już pięć lat wcześniej popiwek jako drastyczne narzędzie ograniczania wzrostu nominalnych płac w przedsiębiorstwach w stosunku do rzeczywistego wzrostu cen”., 7. Ustawa „zakazywała finansowania deficytu budżetowego przez bank centralny, uniemożliwiała nieograniczoną emisję pieniędzy bez pokrycia”., 8. Ustawa „wprowadzała wymienialność wewnętrzną złotego, likwidowała państwowy monopol w handlu zagranicznym i zobowiązywała przedsiębiorstwa do odsprzedawania zarobionych dewiz państwu. Zlikwidowano sprzedaż w tzw. eksporcie wewnętrznym (w sklepach Peweksu i Baltony)”., 9. Ustawa „zapewniała ochronę zwalnianych z pracy (zwłaszcza w przypadku zwolnień grupowych), gwarantowała odprawę finansową i wprowadzała okresowe zasiłki dla bezrobotnych”. Ustawa o zmianie ustawy – Prawo dewizowe Możliwe odpowiedzi: 1. Ustawa „ujednolicała zasady clenia importowanych towarów dla wszystkich podmiotów gospodarczych”., 2. „Ujednolicała zasady płacenia podatków we wszystkich sektorach gospodarczych. Wprowadzała jednolity, 40-procentowy podatek we wszystkich sektorach gospodarki oraz podnosiła niektóre stawki podatkowe, uwzględniając inflację”., 3. Ustawa „nakładała na zagraniczne przedsiębiorstwa zobowiązanie do odsprzedania państwu dewiz po ustalonym przez bank centralny kursie, zwalniała przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym z płacenia popiwku, zapowiadała możliwość transferu zysków za granicę”., 4. Ustawa „zmieniała reguły funkcjonowania biur pośrednictwa pracy oraz unieważniła ustawę o osobach uchylających się od obowiązku pracy. Formalnie sankcjonowała istnienie bezrobocia”., 5. Ustawa „usuwała gwarancję istnienia wszystkich przedsiębiorstw państwowych niezależnie od ich wyników finansowych i efektywności produkcji, umożliwiała przeprowadzenie postępowania upadłościowego wobec przedsiębiorstw nierentownych”., 6. Ustawa „wykorzystywała wprowadzony już pięć lat wcześniej popiwek jako drastyczne narzędzie ograniczania wzrostu nominalnych płac w przedsiębiorstwach w stosunku do rzeczywistego wzrostu cen”., 7. Ustawa „zakazywała finansowania deficytu budżetowego przez bank centralny, uniemożliwiała nieograniczoną emisję pieniędzy bez pokrycia”., 8. Ustawa „wprowadzała wymienialność wewnętrzną złotego, likwidowała państwowy monopol w handlu zagranicznym i zobowiązywała przedsiębiorstwa do odsprzedawania zarobionych dewiz państwu. Zlikwidowano sprzedaż w tzw. eksporcie wewnętrznym (w sklepach Peweksu i Baltony)”., 9. Ustawa „zapewniała ochronę zwalnianych z pracy (zwłaszcza w przypadku zwolnień grupowych), gwarantowała odprawę finansową i wprowadzała okresowe zasiłki dla bezrobotnych”. Prawo celne Możliwe odpowiedzi: 1. Ustawa „ujednolicała zasady clenia importowanych towarów dla wszystkich podmiotów gospodarczych”., 2. „Ujednolicała zasady płacenia podatków we wszystkich sektorach gospodarczych. Wprowadzała jednolity, 40-procentowy podatek we wszystkich sektorach gospodarki oraz podnosiła niektóre stawki podatkowe, uwzględniając inflację”., 3. Ustawa „nakładała na zagraniczne przedsiębiorstwa zobowiązanie do odsprzedania państwu dewiz po ustalonym przez bank centralny kursie, zwalniała przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym z płacenia popiwku, zapowiadała możliwość transferu zysków za granicę”., 4. Ustawa „zmieniała reguły funkcjonowania biur pośrednictwa pracy oraz unieważniła ustawę o osobach uchylających się od obowiązku pracy. Formalnie sankcjonowała istnienie bezrobocia”., 5. Ustawa „usuwała gwarancję istnienia wszystkich przedsiębiorstw państwowych niezależnie od ich wyników finansowych i efektywności produkcji, umożliwiała przeprowadzenie postępowania upadłościowego wobec przedsiębiorstw nierentownych”., 6. Ustawa „wykorzystywała wprowadzony już pięć lat wcześniej popiwek jako drastyczne narzędzie ograniczania wzrostu nominalnych płac w przedsiębiorstwach w stosunku do rzeczywistego wzrostu cen”., 7. Ustawa „zakazywała finansowania deficytu budżetowego przez bank centralny, uniemożliwiała nieograniczoną emisję pieniędzy bez pokrycia”., 8. Ustawa „wprowadzała wymienialność wewnętrzną złotego, likwidowała państwowy monopol w handlu zagranicznym i zobowiązywała przedsiębiorstwa do odsprzedawania zarobionych dewiz państwu. Zlikwidowano sprzedaż w tzw. eksporcie wewnętrznym (w sklepach Peweksu i Baltony)”., 9. Ustawa „zapewniała ochronę zwalnianych z pracy (zwłaszcza w przypadku zwolnień grupowych), gwarantowała odprawę finansową i wprowadzała okresowe zasiłki dla bezrobotnych”. Ustawa o zatrudnieniu Możliwe odpowiedzi: 1. Ustawa „ujednolicała zasady clenia importowanych towarów dla wszystkich podmiotów gospodarczych”., 2. „Ujednolicała zasady płacenia podatków we wszystkich sektorach gospodarczych. Wprowadzała jednolity, 40-procentowy podatek we wszystkich sektorach gospodarki oraz podnosiła niektóre stawki podatkowe, uwzględniając inflację”., 3. Ustawa „nakładała na zagraniczne przedsiębiorstwa zobowiązanie do odsprzedania państwu dewiz po ustalonym przez bank centralny kursie, zwalniała przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym z płacenia popiwku, zapowiadała możliwość transferu zysków za granicę”., 4. Ustawa „zmieniała reguły funkcjonowania biur pośrednictwa pracy oraz unieważniła ustawę o osobach uchylających się od obowiązku pracy. Formalnie sankcjonowała istnienie bezrobocia”., 5. Ustawa „usuwała gwarancję istnienia wszystkich przedsiębiorstw państwowych niezależnie od ich wyników finansowych i efektywności produkcji, umożliwiała przeprowadzenie postępowania upadłościowego wobec przedsiębiorstw nierentownych”., 6. Ustawa „wykorzystywała wprowadzony już pięć lat wcześniej popiwek jako drastyczne narzędzie ograniczania wzrostu nominalnych płac w przedsiębiorstwach w stosunku do rzeczywistego wzrostu cen”., 7. Ustawa „zakazywała finansowania deficytu budżetowego przez bank centralny, uniemożliwiała nieograniczoną emisję pieniędzy bez pokrycia”., 8. Ustawa „wprowadzała wymienialność wewnętrzną złotego, likwidowała państwowy monopol w handlu zagranicznym i zobowiązywała przedsiębiorstwa do odsprzedawania zarobionych dewiz państwu. Zlikwidowano sprzedaż w tzw. eksporcie wewnętrznym (w sklepach Peweksu i Baltony)”., 9. Ustawa „zapewniała ochronę zwalnianych z pracy (zwłaszcza w przypadku zwolnień grupowych), gwarantowała odprawę finansową i wprowadzała okresowe zasiłki dla bezrobotnych”. Ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw Możliwe odpowiedzi: 1. Ustawa „ujednolicała zasady clenia importowanych towarów dla wszystkich podmiotów gospodarczych”., 2. „Ujednolicała zasady płacenia podatków we wszystkich sektorach gospodarczych. Wprowadzała jednolity, 40-procentowy podatek we wszystkich sektorach gospodarki oraz podnosiła niektóre stawki podatkowe, uwzględniając inflację”., 3. Ustawa „nakładała na zagraniczne przedsiębiorstwa zobowiązanie do odsprzedania państwu dewiz po ustalonym przez bank centralny kursie, zwalniała przedsiębiorstwa z kapitałem zagranicznym z płacenia popiwku, zapowiadała możliwość transferu zysków za granicę”., 4. Ustawa „zmieniała reguły funkcjonowania biur pośrednictwa pracy oraz unieważniła ustawę o osobach uchylających się od obowiązku pracy. Formalnie sankcjonowała istnienie bezrobocia”., 5. Ustawa „usuwała gwarancję istnienia wszystkich przedsiębiorstw państwowych niezależnie od ich wyników finansowych i efektywności produkcji, umożliwiała przeprowadzenie postępowania upadłościowego wobec przedsiębiorstw nierentownych”., 6. Ustawa „wykorzystywała wprowadzony już pięć lat wcześniej popiwek jako drastyczne narzędzie ograniczania wzrostu nominalnych płac w przedsiębiorstwach w stosunku do rzeczywistego wzrostu cen”., 7. Ustawa „zakazywała finansowania deficytu budżetowego przez bank centralny, uniemożliwiała nieograniczoną emisję pieniędzy bez pokrycia”., 8. Ustawa „wprowadzała wymienialność wewnętrzną złotego, likwidowała państwowy monopol w handlu zagranicznym i zobowiązywała przedsiębiorstwa do odsprzedawania zarobionych dewiz państwu. Zlikwidowano sprzedaż w tzw. eksporcie wewnętrznym (w sklepach Peweksu i Baltony)”., 9. Ustawa „zapewniała ochronę zwalnianych z pracy (zwłaszcza w przypadku zwolnień grupowych), gwarantowała odprawę finansową i wprowadzała okresowe zasiłki dla bezrobotnych”.
21
Ćwiczenie 5

Przeanalizuj poniższe dwa źródła: wykres i galerię ilustracji. Odpowiedz, do jakiego zjawiska ekonomicznego one się odnoszą. Uzasadnij odpowiedź.

Zapoznaj się z opisami poniższych dwóch źródeł: wykresem i galerią ilustracji. Odpowiedz, do jakiego zjawiska ekonomicznego one się odnoszą. Uzasadnij odpowiedź.

R6riiE2H3cGpF
Wykres kolumnowy. Wzrost cen w Polsce w latach 1989–1994. Lista elementów:
  • 1. zestaw danych:
    • Rok: 1989
    • cena za chleb: 848
    • cena za szynkę: 18907
    • cena za cukier: 2895
  • 2. zestaw danych:
    • Rok: 1990
    • cena za chleb: 2312
    • cena za szynkę: 54850
    • cena za cukier: 4925
  • 3. zestaw danych:
    • Rok: 1991
    • cena za chleb: 2821
    • cena za szynkę: 71586
    • cena za cukier: 6234
  • 4. zestaw danych:
    • Rok: 1992
    • cena za chleb: 5010
    • cena za szynkę: 88537
    • cena za cukier: 9156
  • 5. zestaw danych:
    • Rok: 1993
    • cena za chleb: 5938
    • cena za szynkę: 124331
    • cena za cukier: 9520
  • 6. zestaw danych:
    • Rok: 1994
    • cena za chleb: 7400
    • cena za szynkę: 138300
    • cena za cukier: 14000
RaH1P3OR9GRdf
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 6

Wskaż dwie największe różnice między założeniami gospodarczymi w czasach PRL a założeniami planu Balcerowicza. Odpowiedz, co było w twojej opinii największym problemem gospodarki czasów PRL i w największym stopniu przyczyniło się do jej kryzysu.

RGrAEZWjuLHiM
Różnica 1: (Uzupełnij) Różnica 2: (Uzupełnij) Twoja odpowiedź: (Uzupełnij).
311
Ćwiczenie 7

Przeanalizuj poniższe tabele, a następnie sformułuj na ich podstawie po trzy argumenty, które podnosili przeciwnicy reform Balcerowicza oraz ich zwolennicy. Sformułuj na tej podstawie pytanie badawcze dotyczące porównania wskaźników ekonomicznych w wybranych krajach.

Dynamika PKB wybranych krajów

Rok

Polska

Węgry

Czechy

Rosja

Ukraina

Białoruś

Finlandia

1990

–9,68%

–6,67%

–1,20%

–3,00%

–3,60%

–1,90%

+0,01%

1991

–7,02%

–11,90%

–11,61%

–5,00%

–8,70%

–1,40%

–6,39%

1992

+2,51%

–3,06%

–0,51%

–14,50%

–9,90%

–9,60%

–3,81%

1993

+3,74%

–0,58%

+0,06%

–8,70%

–14,20%

–7,60%

–1,24%

1994

+5,29%

+2,95%

+2,22%

–12,70%

–22,90%

–11,70%

+3,94%

1995

+6,95%

+1,49%

+5,94%

–4,10%

–12,20%

–10,40%

+3,45%

1996

+6,00%

+1,32%

+4,16%

–3,60%

–10,00%

+2,80%

+3,79%

1990–96

+6,61%

-16,11%

-1,94%

-41,94%

-58,55%

-34,29%

-0,75%

Dynamika liczby zatrudnionych w wybranych krajach

Okres

Polska

Węgry

Czechy

Rosja

Ukraina

Białoruś

Finlandia

1990–96

–15,3%

–26,2%

–10,2%

–12,3%

– 8,4%

–16,1%

–16,4%

Stopa bezrobocia w wybranych krajach

Rok

Polska

Węgry

Czechy

Słowacja

Bułgaria

Finlandia

1991

12,2%

6,1%

3,8%

9,6%

8,5%

6,6%

1992

14,3%

11,8%

2,6%

10,6%

14,3%

11,7%

1993

16,4%

12,9%

3,2%

13,9%

15,7%

16,3%

1994

16,0%

10,9%

3,2%

14,5%

13,4%

16,6%

1995

14,9%

10,9%

3,1%

14,8%

14,1%

15,4%

Inflacja na koniec roku w wybranych krajach

Rok

Polska

Czechy

Słowacja

Węgry

Bułgaria

Rumunia

1989

640,0%

1,5%

1,5%

18,9%

10,0%

0,6%

1990

249,0%

18,4%

18,4%

33,4%

72,5%

37,6%

1991

60,4%

52,0%

58,3%

32,2%

339,0%

222,8%

1992

44,3%

12,7%

9,2%

21,6%

79,0%

199,2%

1993

37,6%

18,2%

24,8%

21,1%

64,0%

295,5%

Rwytl5euTz5DM
Argumenty przeciwników reform Balcerowicza: (Uzupełnij). Argumenty zwolenników Balcerowicza: (Uzupełnij). Pytania badawcze: (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

W latach 90. w TVP emitowany był Kabaret Olgi Lipińskiej, którego tematyka dotyczyła rzeczywistości okresu przemian politycznych i ekonomicznych w Polsce. Przeczytaj tekst piosenki pod tytułem: „A Balcerowicz wyciął nam numer” i rozstrzygnij, czy można ją interpretować jako krytykę reformy balcerowiczowskiej. Uzasadnij odpowiedź.

W latach 90. w TVP emitowany był Kabaret Olgi Lipińskiej, którego tematyka dotyczyła rzeczywistości okresu przemian politycznych i ekonomicznych w Polsce. Zapoznaj się z tekstem piosenki pod tytułem: „A Balcerowicz wyciął nam numer” i rozstrzygnij, czy można ją interpretować jako krytykę reformy balcerowiczowskiej. Uzasadnij odpowiedź.

1
Kabaret Olgi Lipińskiej A Balcerowicz wyciął nam numer – tekst piosenki

Ptak ptakowi nie jednaki, człek człekowi nie wyrówna,
nie zapachną różą maki, nie polezie orzeł… w krzaki.
Temu dane złote ręce, ów ma do pozłoty głowę,
jeszcze inny złote serce, za to gardło brylantowe.
… a żołądky jednakowe.

Ref.:
A Balcerowicz wyciął nam numer i różnicować dochody chce,
prywaciarz może robić fortunę, a ten państwowy, porządny nie.
Jasne że musi być kapitalizm, ale nasz zakład schodzi na psy.
Zabrać bogatym, domiar dowalić! I rozdać ludziom!
Kto ludzie?
Kto ludzie?
Kto ludzie?
My!!!

Ten z lubością zbijał bąki, ów w tym czasie sumy spore.
Jeden namełł sporo mąki, drugi tylko mełł ozorem...
Ten zamieniał swą smykałkę w wynalazki epokowe,
ów pompować zwykł gorzałkę w swoje zwoje dwa mózgowe.
… a żołądky jednakowe.

Ref.:
A pan Balcerowicz wyciął nam numer i różnicować dochody chce.
Pazerny może zbijać fortunę, lub stachanowiec - normalny nie.
Jasne że musi być kapitalizm ale bogaczy oddać pod straż,
Rąbnąć podatkiem, domiar dowalić! Tym co należy dolę odpalić!
Wszystkim po równo dodać do gaż! Nasz wyzysk ludzką musi mieć twarz!!!

piosenka Źródło: Kabaret Olgi Lipińskiej, A Balcerowicz wyciął nam numer – tekst piosenki, dostępny w internecie: teksty.org.
R6hS3euKkLXLJ
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 9

Narysuj mem odnoszący się do reform Leszka Balcerowicza.

RjuqmoRKnGXqF
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
3
Ćwiczenie 9
R10ZCF1Gf5vf0
(Uzupełnij).