Dla nauczyciela
Autor: Piotr Obolewicz
Przedmiot: Język polski
Temat: Świat ballad Adama Mickiewicza. Podsumowanie wiadomości
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne. Uczeń:
porządkuje swoje wiadomości na temat ballady romantycznej;
charakteryzuje cechy ballady romantycznej na przykładzie utworu Lilije Adama Mickiewicza;
analizuje motywy charakterystyczne dla ballady występujące w Lilijach.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem e‑podręcznika;
ćwiczenia przedmiotowe;
z użyciem komputera.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/ tablica, pisak/ kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał Świat ballad Adama Mickiewicza. Podsumowanie wiadomości. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” oraz przypomnienie sobie cech ballady na podstawie mapy myśli zamieszczonej w e‑materiale.
Recytacja. Chętna lub wybrana osoba przygotowuje głośne czytanie utworu poetyckiego Lilije Adama Mickiewicza, z elementami aktorskiej interpretacji.
Faza wprowadzająca:
Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Nauczyciel przypomina, że Ballady i romanse Adama Mickiewicza uznaje się za tom przełomowy, symboliczne otwarcie polskiego romantyzmu. Prosi uczniów, by korzystając z wiedzy uzyskanej przed lekcją, wskazali te cechy ballady, które stanowiły przełom w odniesieniu do oświeceniowej konwencji poetyckiej.
Podanie celu i tematu zajęć.
Faza realizacyjna:
Odczytanie tekstu literackiego z elementami interpretacji aktorskiej. Wybrana przed lekcją osoba prezentuje recytację utworu: Lilije Adama Mickiewicza. Po uczniowskiej prezentacji pozostała część klasy przedstawia swoje wrażenia dotyczące utworu oraz prezentacji. Uczniowie zapisują swoje wrażenia w formie notatki.
Nauczyciel poleca, by uczniowie w parach wykonali polecenia 1 i 2 towarzyszące mapie myśli. Sprawdza poprawność ich odpowiedzi. następnie uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się” wybrane przez nauczyciela (od 1 do 6). Po upływie ustalonego czasu uczniowie prezentują swoje odpowiedzi, nauczyciel komentuje je i ocenia.
Podsumowaniem tej fazy lekcji jest szybki quiz: nauczyciel prosi, by uczniowie dobrali się w 4‑osobowe zespoły. Każda z grup przygotowuje trzy pytania na temat ballady romantycznej. Grupy zadają sobie kolejne pytania zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Nauczyciel może ocenić pracę uczniów.
Faza podsumowująca:
W ostatniej fazie lekcji uczniowie wspólnie dyskutują nad poleceniem z ćw. 9 z sekcji „Sprawdź się”. Później indywidualnie rozwiązują to zadanie.
Nauczyciel zadaje pytania podsumowujące, np. Jaki system wartości wyznawali romantycy? Jak odzwierciedlał się on w balladach?
Praca domowa:
Wykonaj pracę domową z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Maria Żmigrodzka, „Ballady i romanse” wobec tradycji niemcewiczowskiej, „Pamiętnik Literacki” 1956, 47.
Urszula Sokólska, Język opisów natury w „Balladach i romansach” Adama Mickiewicza, Białystok 2006.
ilustracją lekcji mogą być także ballady Fryderyka Chopina inspirowane utworami Adama Mickiewicza: Świteź (Ballada F‑dur), Świtezianka (Ballada F‑dur, Ballada As‑dur), Trzech Budrysów (Ballada F‑dur).
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Mapa myśli” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.