Autor: Anna Grabarczyk

Przedmiot: Język polski

Temat: Słynne monologi Romea. Romeo i Julia Williama Szekspira

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
1) rozumie podstawy periodyzacji literatury, sytuuje utwory literackie w poszczególnych okresach: starożytność, średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm, Młoda Polska, dwudziestolecie międzywojenne, literatura wojny i okupacji, literatura lat 1945–1989 krajowa i emigracyjna, literatura po 1989 r.;
4) rozpoznaje w tekście literackim środki wyrazu artystycznego poznane w szkole podstawowej oraz środki znaczeniowe: oksymoron, peryfrazę, eufonię, hiperbolę; leksykalne, w tym frazeologizmy; składniowe: antytezę, paralelizm, wyliczenie, epiforę, elipsę; wersyfikacyjne, w tym przerzutnię; określa ich funkcje;
8) wykazuje się znajomością i zrozumieniem treści utworów wskazanych w podstawie programowej jako lektury obowiązkowe;
9) rozpoznaje tematykę i problematykę poznanych tekstów oraz jej związek z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddaje ją refleksji;
14) przedstawia propozycję interpretacji utworu, wskazuje w tekście miejsca, które mogą stanowić argumenty na poparcie jego propozycji interpretacyjnej;
II. Kształcenie językowe.
1. Gramatyka języka polskiego. Uczeń:
1) wykorzystuje wiedzę z dziedziny fleksji, słowotwórstwa, frazeologii i składni w analizie i interpretacji tekstów oraz tworzeniu własnych wypowiedzi;
4. Ortografia i interpunkcja. Uczeń:
1) stosuje zasady ortografii i interpunkcji, w tym szczególnie: pisowni wielką i małą literą, pisowni łącznej i rozłącznej partykuły nie oraz partykuły -bym, -byś, -by z różnymi częściami mowy; pisowni zakończeń -ji, -ii, -i ; zapisu przedrostków roz-, bez-, wes-, wz-, ws-; pisowni przyimków złożonych; pisowni nosówek ( a, ę ) oraz połączeń om, on, em, en ; pisowni skrótów i skrótowców;
III. Tworzenie wypowiedzi.
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
1) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;
4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;
10) w interpretacji przedstawia propozycję odczytania tekstu, formułuje argumenty na podstawie tekstu oraz znanych kontekstów, w tym własnego doświadczenia, przeprowadza logiczny wywód służący uprawomocnieniu formułowanych sądów;
IV. Samokształcenie.
9. wykorzystuje multimedialne źródła informacji oraz dokonuje ich krytycznej oceny;
Lektura obowiązkowa
15) William Szekspir, Makbet, Romeo i Julia;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • przeanalizuje słynne monologi Romea;

  • wyjaśni rolę monologów w dramacie Szekspira;

  • omówi cechy monologu w dramatach.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • prezentacja multimedialna.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Uczniowie w odpowiednim czasie przed zajęciami zapoznają się z dramatem Williama Szekspira Romeo i Julia lub przypominają sobie jego treść, jeśli lektura była już omawiana na wcześniejszych lekcjach.

  2. Nauczyciel prosi zainteresowane tematem osoby o przygotowanie filmu z różnymi wykonaniami fragmentów monologów Romea i Julii. Istotny będzie również ich montaż i ewentualny komentarz twórcy prezentacji. Nauczyciel zapowiada, że praca uczniów zostanie oceniona.
    Wszystkim uczniom poleca zapoznanie się z blokiem tekstowym lekcji: Słynne monologi Romea. Romeo i Julia Williama Szekspira.

Faza wprowadzająca:

  1. Lekcja rozpoczyna się od obejrzenia i wysłuchania teatralnych (filmowych, radiowych) fragmentów monologów przygotowanych przez uczniów. Nauczyciel prosi następnie uczestników zajęć o krótką refleksję i odpowiedź na dwa wstępne pytania: Kim jest Romeo? Kim jest dla niego Julia? Uczniowie dzielą się swoimi przemyśleniami, a jedna osoba notuje najcelniejsze odpowiedzi na tablicy.
    Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel prezentuje na dużym ekranie ilustrację interaktywną i prosi uczniów, by w parach określili tematy, jakim poświęcone są monologi Romea, oraz wskazali ich wspólne cechy.

  2. Nauczyciel dzieli uczniów na kilkuosobowe zespoły. Każdej grupie przydziela do rozwiązania zadania z sekcji „Sprawdź się”. Po upływie wyznaczonego czasu następuje prezentacja prac drużyn.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego się uczniowie nauczyli? Na koniec prosi chętnego ucznia o podsumowanie i – jeśli to potrzebne – uzupełnia informacje.

Praca domowa:

  1. Na podstawie multimedium scharakteryzuj sposób, w jaki Romeo zwraca się do Julii.

Materiały pomocnicze:

  • Natura Szekspira. Rozmowa z Piotrem Kamińskim, dostępny w internecie: https://www.dwutygodnik.com/artykul/3935-natura-szekspira.html

  • Adam Kulawik, Poetyka. Wstęp do teorii dzieła literackiego, Kraków 1994.

Wskazówki metodyczne

  • Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Ilustracja interaktywna” do podsumowania lekcji.