Dla nauczyciela
Autor: Katarzyna Lewandowska
Przedmiot: Język polski
Temat: Witkacy – parodysta w Szewcach
Grupa docelowa:
III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne Uczeń:
wyjaśnia, jaką funkcję w Szewcach pełnią zastosowane przez Witkacego parodie;
interpretuje nawiązania do innych tekstów kultury zidentyfikowane w sztuce;
wskazuje motywy typowe dla literatury młodopolskiej, które wykorzystał Witkacy;
zabiera głos w dyskusji i przywołuje rzeczowe argumenty na potwierdzenie swoich tez.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem e‑podręcznika;
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Witkacy – parodysta w Szewcach”. Uczniowie powinni się zapoznać z treściami w sekcji „Przeczytaj” i przygotować prezentację na temat: „Parodia i nonsens w dziełach Witkacego”. Nauczyciel prosi również o wykonanie ćwiczenia nr 1 w sekcji „Sprawdź się”.
Aktorska interpretacja. Chętne lub wybrane osoby przygotowują czytanie fragmentu tekstu dramatycznego z e‑materiału: Szewcy z podziałem na role.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.
Raport z przygotowań. Nauczyciel, za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu, sprawdza, którzy uczniowie zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem i wykonali zadane ćwiczenie. Jeśli odpowiedzi uczniów bardzo się różnią lub ćwiczenie okazało się trudne, nauczyciel omawia je na forum.
Faza realizacyjna:
Prezentacje uczniów. Część właściwa lekcji zaczyna się od prezentacji efektów pracy w domu wybranych uczniów. Pozostali uczniowie zadają pytania prezentującym oraz uzupełniają informacje.
Odczytanie tekstu literackiego z elementami interpretacji aktorskiej. Wybrane przed lekcją osoby prezentują fragmenty dramatu: Szewcy. Po uczniowskiej prezentacji pozostała część klasy przedstawia swoje wrażenia dotyczące utworu oraz prezentacji. Uczniowie zapisują swoje wrażenia w formie notatki.
Kształcenie postrzegania historii literatury i dziejów kultury jako procesu. Nauczyciel, nawiązując do zadania przed lekcją, zadaje uczniom pytania:
– Jakie były okoliczności powstania utworu?
– Jaki wpływ na powstanie utworu ma biografia autora?
– Do jakiego nurtu literackiego należy utwór? Co o tym świadczy?Praca z multimedium. Nauczyciel prosi, aby wybrany uczeń przeczytał polecenie: 1. Elementy umieszczone na mapie myśli to obiekty parodii w Szewcach Witkacego. Przy każdym z nich wpisz odpowiedni cytat, który ilustruje dany przykład parodii z sekcji „Mapa myśli”. Następnie prosi uczniów, aby podzielili się na grupy i opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udzielając także uczniom informacji zwrotnej.
Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie wykonują następujące ćwiczenia interaktywne z sekcji „Sprawdź się”: 2‑6. Wyniki pracy omawiane są na forum i komentowane przez nauczyciela.
Faza podsumowująca:
Na koniec zajęć nauczyciel prosi wybranych uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach dowiedziałem się…, nauczyłem się...
Praca domowa:
W ramach zadania domowego uczniowie wykonują ćw. 8 z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Juliusz Kleiner, Istota utworu dramatycznego, w: Problemy teorii dramatu i teatru, wybór i oprac. Janusz Degler, Wrocław 1988.
Anna Micińska, Istnienie Poszczególne: Stanisław Ignacy Witkiewicz, Wrocław 2003.
Konstanty Puzyna,Witkacy, Warszawa 1999.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Mapa myśli” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.