Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Autor: Marzenna Śliwka

Przedmiot: Język polski

Temat: Oświecenie – powtórzenie wiadomości. Część 1

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
1) rozumie podstawy periodyzacji literatury, sytuuje utwory literackie w poszczególnych okresach: starożytność, średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm, Młoda Polska, dwudziestolecie międzywojenne, literatura wojny i okupacji, literatura lat 1945–1989 krajowa i emigracyjna, literatura po 1989 r.;
15) wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, szczególnie kontekst historycznoliteracki, historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, mitologiczny, biblijny, egzystencjalny;
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
5) charakteryzuje główne prądy filozoficzne oraz określa ich wpływ na kulturę epoki;
6) odczytuje pozaliterackie teksty kultury, stosując kod właściwy w danej dziedzinie sztuki;
III. Tworzenie wypowiedzi.
1. Elementy retoryki. Uczeń:
1) formułuje tezy i argumenty w wypowiedzi ustnej i pisemnej przy użyciu odpowiednich konstrukcji składniowych;
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
12) wykorzystuje wiedzę o języku w pracy redakcyjnej nad tekstem własnym, dokonuje korekty tekstu własnego, stosuje kryteria poprawności językowej.
IV. Samokształcenie.
1. rozwija umiejętność pracy samodzielnej między innymi przez przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska;
2. porządkuje informacje w problemowe całości poprzez ich wartościowanie; syntetyzuje poznawane treści wokół problemu, tematu, zagadnienia oraz wykorzystuje je w swoich wypowiedziach;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • powtórzy wiadomości z epoki oświecenia;

  • scharakteryzuje główne myśli filozoficzne epoki oświecenia;

  • wskaże cechy charakterystyczne sztuki oświecenia.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • z użyciem e‑podręcznika;

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • klasowe refleksje.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: Oświecenie – powtórzenie wiadomości. Część 1. Uczniowie zapoznają się z materiałem w sekcji „Przeczytaj”.

  2. Nauczyciel przygotowuje tyle kartek, ilu jest uczniów w klasie. Będą potrzebne do metody ewaluacyjnej, czyli klasowych refleksji. Należy pamiętać w ustalonych momentach lekcji, aby poprosić uczniów o zapis refleksji.

Faza wprowadzająca:

  1. Wyświetlenie na tablicy treści zawartych w sekcji „Wprowadzenie”. Wyjaśnienie przez nauczyciela tematu i celów lekcji. Nauczyciel rozdaje kartki i objaśnia, na czym będzie polegać pisanie klasowych refleksji: Co jakiś czas będziemy przerywać lekcję, aby uczestnicy lekcji mogli odpowiadać na pytania: Co było dla mnie ważne w ciągu ostatnich kilku, kilkunastu minut lekcji? Na co zwróciłem uwagę?

Faza realizacyjna:

  1. Praca z multimedium. Uczniowie zapoznają się z medium w sekcji „Prezentacja multimedialna”. Wykonują w parach ćwiczenia 1 i 2.

  2. Klasowe refleksje. Zapis refleksji i podanie kartki w lewą stronę.

  3. Uczniowie – odwołując się do tekstów zamieszczonych w sekcji „Przeczytaj” - zapisują na tablicy charakterystyczne elementy oświecenia.
    Nauczyciel wyświetla na tablicy cytat zasady sformułowanej przez Stanisława Staszica: „Takie będą Rzeczpospolite, jakie ich młodzieży chowanie”. Zadaje pytanie: Co sądzisz na ten temat? Swoje przemyślenia zapisz na kartce klasowych refleksji i podaj ją w lewo.

  4. Praca z linią chronologiczną. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z linią chronologiczną prezentującą wydarzenia historyczne epoki oświecenia. Uczniowie zapisuję swoje wnioski: w jaki sposób skutki tych wydarzeń uwidaczniają się w literaturze i sztuce tego okresu? Następnie dzielą się na kilkuosobowe grupy i wykonują zadanie: Wybierz jedno wydarzenie przedstawione na osi czasu. Przygotuj jego opis z uwzględnieniem wpływu na myśl i kulturę epoki.
    Klasowe refleksje. Zapis refleksji i podanie kartki w lewą stronę.

Faza podsumowująca:

  1. Klasowe refleksje. Nauczyciel prosi uczniów o zapisanie opinii o lekcji. Następnie zbiera kartki, które podczas zajęć przekazywali sobie uczniowie. Wszystkie umieszcza na tablicy, na której zapisany został tytuł: Klasowe refleksje. Jeden z uczniów czyta zapiski na kartkach. Wszyscy uczestnicy zajęć wyciągają wnioski.

Praca domowa:

  1. Uczniowie wykonują polecenia 1 i 2 z sekcji „Prezentacja multimedialna”.

Materiały pomocnicze:

  • J. Snopek, Oświecenie: szkic do portretu epoki, Warszawa 1999.

  • W. Nawrocki, Oświecenie. Wykłady o europejskiej literaturze na Zachodzie i w Polsce, Piotrków Trybunalski 1998.

Wskazówki metodyczne

  • Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Prezentacja multimedialna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.