Dla nauczyciela
Autor: Anna Grabarczyk
Przedmiot: Język polski
Temat: Mit o Narcyzie
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności.
Cele operacyjn. Uczeń:
omówi różne możliwości rozumienia opowieści o Narcyzie;
wyjaśni, na czym polega tragizm postaci Narcyza;
wymieni cechy narcyzmu.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel prosi uczniów o odnalezienie fotografii kwiatu narcyza i opisanie go.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel udostępnia uczniom e‑materiał i zachęca do cichej lektury tekstu w sekcjach „Wprowadzenie” i „Przeczytaj”. Następnie wybrana osoba podsumowuje wiadomości oraz czyta opis narcyza przygotowany w domu. Inny chętny uczeń opowiada o związku między wizerunkiem Narcyza a samym kwiatem.
Nauczyciel podaje jako ciekawostkę, że imię Narcyz należy do grupy greckich słów o wspólnym rdzeniu „narko”, który oznacza: zesztywnienie, stwardnienie, sparaliżowanie, przerażenie, a także zahipnotyzowanie.
Faza realizacyjna:
Uczniowie zapoznają się z filmem. Polecenia 1 i 3 uczniowie mogą wykonać w formie dyskusji moderowanej przez nauczyciela. Polecenie 2 wykonują indywidualnie.
Uczniowie przechodzą do sekcji „Sprawdź się”. Ćwiczenie 2 wykonują indywidualnie, następnie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia 1, 3, 4, 5. Pozostałe zadania wykonywane są wspólnie w klasie.
Uczniowie biorą udział w dyskusji na temat: Jak miłość do samego siebie wpływa na życie społeczne? Nauczyciel moderuje dyskusję i dba o jej prawidłowy przebieg.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel na zakończenie zajęć zapoznaje uczniów z fragmentem utworu Pauzaniasza, Wędrówka po Helladzie, t. III: U stóp boga Apollona IX, 7–8 (fragmenty)
„W obrębie terytorium tespijskiego jest miejsce zwane Donakon. Tam właśnie znajduje się źródło Narcyza, w którym – jak głosi legenda – ów miał się przeglądać i nieświadomy, że widzi własne odbicie, zakochać się w sobie i z tej miłości nad nim właśnie umrzeć. Jest to jednak zgoła niedorzeczne, by ktoś będąc na tyle dorosły, żeby się zakochać, nie potrafił odróżnić człowieka od jego odbicia. Istnieje też o nim inna legenda mniej znana od tamtej, według której Narcyz miał bliźniaczą siostrę, pod każdym względem bardzo do siebie podobną. Otóż Narcyz zakochał się w siostrze, a kiedy umarła, chodził nad źródło i choć wiedział, że widzi własne odbicie, to – z powodu swej miłości – wyobrażał sobie, że ogląda obraz swej siostry”.Uczniowie przygotowują notatkę podsumowujacą na temat różnego postrzegania mitu o Narcyzie.
Praca domowa:
Narcyz - prymitywny głupiec czy filozof? Jaki obraz Narcyza wyłania się z utworu Zbigniewa Herberta? Przedstaw interpretację prozy, ilustrując tezy cytatami z tekstu. (Praca domowa z e‑materiału)
Materiały pomocnicze:
Kazimierz Pospiszyl, Narcyzm – drogi i bezdroża miłości własnej, Warszawa 1995.
Maria Pawlikowska‑Jasnorzewska, Narcyz, [w:] Wiersze wybrane, Warszawa 1985.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Film”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.