Autor: Jarosław Dyrda

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Badanie opinii publicznej: historia, metody, ośrodki

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

VI. Społeczeństwo obywatelskie i kultura polityczna.

Uczeń:

9) analizuje – z wykorzystaniem wyników badań opinii publicznej – postawy społeczeństwa polskiego wobec instytucji publicznych i polityków; 10) przygotowuje i przeprowadza w najbliższym otoczeniu minisondaż opinii publicznej na temat dotyczący polityki i interpretuje jego wyniki.

X. Kontrola władzy.

Uczeń:

1) wykazuje możliwość wpływu opinii publicznej i zachowań politycznych społeczeństwa na decyzje polityczne władz różnego szczebla.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• przedstawia cele badania opinii publicznej;

• omawia historię badań opinii publicznej;

• analizuje metody badawcze w badaniu opinii publicznej;

• charakteryzuje najważniejsze ośrodki badania opinii publicznej w Polsce i na świecie.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca;

• burza mózgów;

• dyskusja.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Przedstawienie przez nauczyciela cytatu Napoleona Bonapartego na temat opinii publicznej. Zadanie pytania klasie czy zgadza się ze zdaniem wybitnego władcy Francji na temat opinii publicznej.  Następuje klasowa burza mózgów, której wnioski zostają zapisane na tablicy jako wstęp do notatki z lekcji, którą uczniowie wykonują samodzielnie.

2. Przedstawienie tematu i celów lekcji.

Faza realizacyjna

1. Omówienie przez nauczyciela roli opinii publicznej z wykorzystaniem źródła w postaci fragmentu listu Thomasa Jeffersona do Edwarda Carringtona.

2. Wskazanie przez nauczyciela metod i ośrodków badania opinii publicznej oraz zagrożeń, jakie płyną z źle przeprowadzonych sondaży.

3. W dalszej części lekcji nauczyciel przedstawia historię badania opinii społecznej z wykorzystaniem linii chronologicznej.

4. Przedstawienie przez nauczyciela metod badawczych wykorzystywanych do poznawania opinii publicznej.

5. Zespół klasowy z wykorzystaniem nowoczesnych technologii informatycznych ma wyszukać instytucje w Polsce zajmujące się badaniem opinii publicznej – wyniki poszukiwań są zapisywane na tablicy w formie notatki.

Faza podsumowująca

1. Wysłuchanie wypowiedzi dr hab. Karoliny Wigury – dyskusja na temat niebezpiecznej opinii publicznej.

2. Wykonanie zadań do filmu.

Praca domowa:

Uzupełnienie ćwiczeń z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Janusz Sztumski, Wstęp do metod i technik badań społecznych, Katowice 1995.

Stanisław Kaczmarczyk, Badania marketingowe. Metody i techniki, Warszawa 2003.

CBOS, cbos.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Film może posłużyć jako materiał inspirujący do wypracowania o zagrożeniach, jakie powoduje dowolne interpretowanie badań opinii publicznej. Linia chronologiczna może posłużyć jako materiał do wykonania prezentacji multimedialnej. Oba multimedia mogą być pomocne w przygotowaniu do lekcji powtórzeniowej.