Imię i nazwisko autora:

Dariusz Aksamit

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Jak zastosować zasadę zachowania momentu pędu w zadaniach?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.
III. Mechaniki bryły sztywnej. Uczeń:
7) stosuje zasadę zachowania momentu pędu.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. tłumaczy, czym jest moment pędu punktu materialnego i bryły sztywnej,

2. określa, jaka jest treść zasady zachowania momentu pędu,

3. stosuje techniczne zasady zachowania momentu pędu,

4. wykorzystuje zdobytą wiedzę do rozwiązywania zadań związanych z zasadą zachowania momentu pędu.

Strategie i metody nauczania:

gamifikacja, rozwiązywanie problemów

Formy zajęć:

praca indywidualna, praca grupowa

Środki dydaktyczne:

komputery lub tablety dla każdego ucznia

Materiały pomocnicze

-

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel w ramach wprowadzenia prosi ochotników o przypomnienie i zapisanie na tablicy najważniejszych pojęć związanych z momentem pędu – definicja momentu pędu dla punktu materialnego (ochotnik nr 1), definicja momentu pędu dla bryły sztywnej (ochotnik nr 2), zasada zachowania momentu pędu (ochotnik nr 3, sformułowanie mówiące o momencie pędu i czasie), zmiana prędkości kątowej układu przy zmianie jego momentu bezwładności (ochotnik nr 4).
Nauczyciel po dyskusji z klasą nad tymi wzorami (i rozwianiem ewentualnych wątpliwości), prosi uczniów o włączenie gry z niniejszego e‑materiału.

Faza realizacyjna:

Uczniowie indywidualnie rozwiązują zadania przedstawione w grze. Zadania są wymagające obliczeniowo – uczniowie przeprowadzają niezbędne obliczenia w zeszycie lub korzystając z arkusza kalkulacyjnego na komputerze (zalecane). Osoby, które pierwsze przejdą całą grę są nagradzane stosowną oceną, po czym przydzielone do osób, które radzą sobie wolniej, pomagając im przeprowadzić obliczenia. Nauczyciel również pomaga uczniom, którzy tego potrzebują, przeprowadzić obliczenia. W trakcie pracy grupowej nauczyciel dba o to, żeby uczniowie, którzy przeszli grę pomagali pozostałym uczniom zrozumieć i rozwiązać zadania, a nie jedynie kopiowali poprawne odpowiedzi. Gdy wszyscy uczniowie ukończą grę, nauczyciel przechodzi do fazy podsumowującej.

Faza podsumowująca:

Nauczyciel dyskutuje z uczniami które zadania były bardzo proste, a które sprawiły większą trudność. Dla podsumowania nauczyciel prezentuje uczniom filmy z Internetu, pokazujące pracę kół zamachowych w fabrykach, hutach (przekazując informację o zabytkowych hutach, jak „Szaleniec z Maleńca” ze Świętokrzyskiego Szlaku Zabytków Techniki).

Praca domowa:

Ze względu na dużą liczbę zadań rozwiązanych w trakcie lekcji, sugeruje się wykonanie dodatkowych zadań z medium sprawdzającego przez chętnych.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Można również zrealizować lekcję w formie odwróconej klasy, prosząc uczniów o zagranie w grę w domu, a na lekcji dyskutując jej wyniki i powstałe przy rozwiązywaniu problemy.