Sprawdź się
Poniższy wykres prezentuje obliczenia teoretyczne dla następującej sytuacji: walec o masie 20 kg, o promieniu podstawy 30 cm, obraca się z początku wokół osi przechodzącej przez środek symetrii z częstotliwością pół obrotu na sekundę. Gdy walec obraca się wokół osi znajdującej się w odległości d od jego środka masy, jego moment bezwładności należy obliczyć korzystając z twierdzenia Steinera. Zakładając, że w trakcie odsuwania walca na coraz większą odległość od osi obrotu nie zmienia się jego moment pędu, obliczono następujące wielkości:
A – moment bezwładności IIndeks dolny 00 walca względem osi przechodzącej przez środek jego masy,
B – czynnik mdIndeks górny 22 z twierdzenia Steinera
C – całkowity moment bezwładności obliczony zgodnie z twierdzeniem Steinera
D – częstotliwość obrotu f wyrażona w obrotach na sekundę (zmieniająca się zgodnie z zależnością
![Na rysunku jest układ współrzędnych, na którego osi poziomej odłożono odległość od osi obrotu w metrach, a na osi pionowej moment bezwładności w jednostkach: kilogram razy metr kwadrat lub liczba obrotów na sekundę. Narysowano 4 wykresy krzywymi o różnych kolorach. Krzywa niebieska to pozioma linia prosta, przecinająca oś pionową w punkcie o współrzędnej 0,9 kilogram razy metr kwadrat. Krzywa żółta to krzywa, która przy osi pionowej jest prawie pozioma, a dalej z prawej strony wolno opada w dół. Krzywa szara to połowa paraboli, która zaczyna się na osi pionowej w punkcie o współrzędnej 0,9 kilogram razy metr kwadrat i wznosi się do góry. Krzywa pomarańczowa to połowa paraboli, która zaczyna się na osi pionowej w punkcie przecięcia osi i wznosi się do góry.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R5YluTKxpdXHv/1653386172/2ErnzlbTe4kos8ksxVCxGZt6a5IWHQww.png)
Dziecko obraca się na krawędzii karuzeli, jak na rysunku poniżej, czyli znajduje się w odległości R=1m od osi obrotu. Po początkowym rozpędzeniu, karuzela obraca się z prędkością obrotową 0,5 obrotu na sekundę. Dziecko w trakcie zabawy chwyciło się poręczy i przysunęło bliżej osi obrotu – na odległość r=0,5 metra.
![Na zdjęciu jest mała karuzela na placu zabaw. Karuzela składa się z poziomej, kolistej platformy, która może obracać się wokół pionowej osi przechodzącej przez jej środek. Ze środka platformy wychodzi pionowy pręt, do którego przymocowano poziome, skierowane wzdłuż promieni, poręcze, których mogą trzymać się bawiące się dzieci.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/RzCeOgmQJcgxZ/1639640247/2Lo36ZOorcCAeymdqtMcw5LdqqBuq4UH.jpeg)