Autor: Justyna Szymańska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie, Wiedza o społeczeństwie 2022, Historia i teraźniejszość

Temat: Polonia – podsumowanie

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

IV. Aspekty etniczne życia społecznego.

Uczeń:

4) analizuje przyczyny zamieszkiwania Polaków poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (potoki emigracyjne, zmiana granic i wysiedlenia); wyjaśnia zróżnicowanie form i treści tożsamości polskiej tych osób.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • charakteryzuje specyfikę procesów migracyjnych Polaków poza granice kraju;

  • analizuje przyczyny zamieszkiwania Polaków poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (potoki emigracyjne, zmiana granic i wysiedlenia);

  • wyjaśnia zróżnicowanie form i treści tożsamości polskiej tych osób.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • śniegowa kula;

  • mapa myśli.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

  1. Przedstawienie tematu „Polonia – podsumowanie” i celów zajęć.

  2. Śniegowa kula. Uczniowie w parach przygotowują odpowiedź na pytanie: „Jakie były i są przyczyny emigracji Polaków?”. Następnie łączą się w czwórki, porównują swoje pomysły, dyskutują i tworzą wspólną wersję propozycji. W kolejnym kroku łączą się w ósemki i coraz liczniejsze grupy, aż powstanie ogólnoklasowa odpowiedź.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują na kartkach minimum pięć pytań do tekstu. Wybrana osoba zbiera pytania do urny. Uczniowie dzielą się na 5‑osobowe grupy, losują pytania z puli i przygotowują odpowiedzi. Zespół, który jest gotowy, zgłasza się i przedstawia rezultaty swojej pracy. Pozostali uczniowie wraz z nauczycielem weryfikują ich poprawność.

  2. Praca z mapą interaktywną. Uczniowie zapoznają się z informacjami i wspólnie tworzą notatkę w formie mapy pojęć, która może być materiałem pomocniczym do dyskusji.

  3. Dyskusja na temat: „Jakie były główne kierunki emigracji postsolidarnościowej?”. Uczniowie przedstawiają swoje argumenty i opinie. Na zakończenie chętna/wybrana osoba dokonuje podsumowania.

  4. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia nr 5–8 z sekcji „Sprawdź się”. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

  1. Zespół klasowy na podstawie zdobytych informacji weryfikuje odpowiedź na pytanie postawione na początku zajęć.

  2. Wybrani uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

  1. Przygotuj kilka pytań dotyczących poruszanych na zajęciach zagadnień, których możesz się spodziewać na kartkówce.

Materiały pomocnicze:

  • Rozporządzenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 7 stycznia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie rejestrów Kart Polaka, isap.sejm.gov.pl.

  • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2019 r. w sprawie ustanowienia Pełnomocnika Rządu do spraw Polonii i Polaków za Granicą, isap.sejm.gov.pl.

  • Rządowy program współpracy z Polonią i Polakami za granicą 2015–2020, gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

  • Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Mapa interaktywna” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.