Dla nauczyciela
Autor: Ewa Orlewicz
Przedmiot: Filozofia
Temat: Roman Ingarden. Polski wkład w rozwój fenomenologii
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne. Uczeń:
określa rolę Romana Ingardena w rozwoju fenomenologii, odwołując się do jego poglądów estetycznych i ontologicznych;
wyjaśnia, na czym polega koncepcja literackiego dzieła sztuki oraz koncepcja człowieka Romana Ingardena;
na przykładzie fragmentu Książeczki o człowieku Romana Ingardena określa związek między jego koncepcją sztuki oraz koncepcją człowieka.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja;
audiobook;
mapa myśli.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z biografią Romana Ingardena i przygotowanie krótkich prezentacji, zawierające najważniejsze wątki z życia filozofa, które wpłynęły na ukształtowanie się jego nauki.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel loguje się na platformie i wyświetla na tablicy temat i cele lekcji. Prosi uczniów, by na podstawie wiadomości zdobytych przed lekcją zaproponowali kryteria sukcesu.
Raport z przygotowań. Nauczyciel weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: prosi, aby zaprezentowali swoje prezentacje na forum klasy. Uczniowie wspólnie wybierają pięć najważniejszych ich zdaniem wątków z biografii Ingardena, które wpłynęły na jego filozofię.
Faza realizacyjna:
Mapa myśli. Nauczyciel zapisuje na tablicy w formie mapy myśli hasło „Roman Ingarden” i związane z nim pojęcia: „koncepcja dzieła literackiego”, „koncepcja człowieka”. Uczniowie wspólnie opracowują mapę myśli dotyczącą wymienionych zagadnień. Jeśli jest konieczne, nauczyciel uzupełnia wypowiedzi uczniów.
Praca z multimedium. Uczniowie uruchamiają na tabletach lub komputerach materiał z sekcji „Audiobook”, a następnie odczytują polecenia:
– Czym się zajmuje fenomenologia? Wymień kilku przedstawicieli tego kierunku.
– Jaka była rola Romana Ingardena w rozwoju fenomenologii?
Pracują w parach, analizując treść zadania, dyskutując i zapisując wnioski. Wybrane grupy omawiają swoje rozwiązania i spostrzeżenia na forum klasy.Ćwiczenia przedmiotowe. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia nr 1‑4. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi
Faza podsumowująca:
W ramach podsumowania uczniowie wykonują ćwiczenie nr 6: Określ, jakie specyficznie ludzkie aspekty egzystencji wymienia w tekście Ingarden.
Nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji zawarty w sekcji „Wprowadzenie” i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego się uczniowie nauczyli?
Praca domowa:
Uczniowie rozwiązują ćwiczenia nr 5, 7–8.
Materiały pomocnicze:
Roman I., Człowiek i jego rzeczywistość, [w:] tegoż, Książeczka o człowieku, Kraków 1998.
Tatarkiewicz W., Historia filozofii, Warszawa 2005.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Audiobook” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.