SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Maciej Kałaska

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Perspektywy rozwoju przemysłu w Polsce

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa III

Podstawa programowa

XV. Społeczeństwo i gospodarka Polski: rozmieszczenie ludności i struktura demograficzna, saldo migracji, struktura zatrudnienia i bezrobocie, urbanizacja i sieć osadnicza, warunki rozwoju rolnictwa, restrukturyzacja przemysłu, sieć transportowa, atrakcyjność turystyczna.

Uczeń:

10) podaje przyczyny przemian strukturalnych w przemyśle Polski po 1989 r. i ocenia ich skutki.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• wymienia wytwory przemysłowe, w produkcji których Polska jest liderem w Europie,

• przedstawia wpływ transformacji energetycznej na rozwój polskiego przemysłu,

• wskazuje priorytetowe branże przemysłowe rozwijane w dobie rewolucji technologicznej (Przemysł 4.0) i reindustrializacji,

• przedstawia scenariusze rozwoju przemysłu w Polsce na najbliższe dekady.

Strategie nauczania: problemowa

Metody i techniki nauczania: odwrócona klasa, debata oksfordzka

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny

Materiały pomocnicze

Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Polityka energetyczna Polski do 2040 r., Warszawa 2021.

Ministerstwo Rozwoju, Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, Warszawa 2017.

SpotData, Wielki awans przemysłowy. Jak rośnie rola przemysłu w polskiej gospodarce i globalnych łańcuchach dostaw, 2018, dostępny w internecie: SpotData.pl (dostęp 1.04.2021).

PRZEBIEG LEKCJI

Przed lekcją uczniowie powinni zapoznać się z e‑materiałem w celu zebrania szerokiego zestawu informacji dotyczących perspektyw rozwoju przemysłu w Polsce.

Faza wprowadzająca

• Czynności organizacyjne:

  • przygotowanie sali na potrzeby debaty oksfordzkiej – stworzenie z ławek wielkiego stołu rozmów, naprzeciwko którego usiądą dwa zespoły mówców; wydzielenie przestrzeni dla jury, marszałka i sekretarza,

  • powitanie,

  • losowanie kartek z rolami w debacie oksfordzkiej (marszałek – 1 osoba, sekretarz – 1 osoba, jury – 4 osoby, mówcy Propozycji oraz mówcy Opozycji – po równo; liczebność mówców uzależniona od wielkości klasy),

  • prośba do uczniów o zajęcie miejsca na sali zgodnie z rolą, którą odgrywają w debacie oksfordzkiej.

• Wprowadzenie. Uczniowie wypisują na tablicy skojarzenia związane ze współczesnym przemysłem w Polsce. Na bazie tych skojarzeń nauczyciel przedstawia ogólną charakterystykę polskiego przemysłu.

Faza realizacyjna

• Pogadanka o wpływie transformacji energetycznej na rozwój przemysłu w Polsce. Nauczyciel wyświetla definicję transformacji energetycznej z e‑materiału, a następnie prosi uczniów o wskazanie, jaki będzie wpływ tego procesu na przemysł tradycyjny i przemysł nowoczesnych technologii. Potem uczniowie są proszeni o określenie szans i zagrożeń dla polskiego przemysłu w dobie transformacji energetycznej. Chętni uczniowie zabierają głos. Na zakończenie tej części lekcji uczniowie wykonują w parach ćwiczenie 1., 3., 4. i 5. z sekcji „Sprawdź się”.

• Uczniowie realizują cel lekcji dotyczący rewolucji technologicznej w przemyśle. Krótkie wprowadzenie nauczyciela; nauczyciel wyświetla definicję Przemysłu 4.0 zawartą w e‑materiale. Następnie jeden z uczniów proszony jest o przeczytanie obu poleceń do audiobooka. Uczniowie zapoznają się z nagraniem, a następnie indywidualnie wykonują polecenia. Wyniki są analizowane na forum klasy. Następnie uczniowie rozwiązują w większych grupach (3 albo 4‑osobowych) ćwiczenie 2., 6. i 7. z sekcji „Sprawdź się”.

• Przygotowanie do debaty oksfordzkiej wokół tezy „Transformacja energetyczna gwoździem do trumny dla polskiego przemysłu tradycyjnego”. Nauczyciel skrótowo przypomina zasady takiej debaty. Uczniowie naradzają się w grupach. Zespół Propozycji ma za zadanie przygotować argumenty „za” przedstawioną tezą, a zespół Opozycji – ustalić argumenty przeciwko niej.

• Debata oksfordzka. Nauczyciel prosi wszystkich o trzymanie się reżimu czasowego wypowiedzi. Nad właściwym przebiegiem dyskusji czuwa nie tylko marszałek, ale także nauczyciel. Na koniec nauczyciel podsumowuje debatę.

Faza podsumowująca

• Podsumowanie i utrwalenie wiedzy poprzez zadawanie pytań przez nauczyciela i udzielanie odpowiedzi przez uczniów.

• Nauczyciel przypomina cele zajęć.

• Nauczyciel ocenia pracę uczniów podczas lekcji, biorąc pod uwagę ich zaangażowanie i możliwości.

Praca domowa

• Wykonanie ćwiczenia 8. zawartego w e‑materiale.

• Rozprawka na temat: „Polski przemysł w 2040 r.”

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Audiobook może zostać wykorzystany w ramach lekcji poświęconych zagadnieniu zmiany roli przemysłu (zakres podstawowy: IX. 1), może także znaleźć zastosowanie podczas zróżnicowanych tematycznie zajęć dotyczących przemysłu (zakres podstawowy: XI. 2, XI. 3).