Sprawdź się
Wskaż rodzaj energetyki OZE, który będzie szczególnie rozwijany w kraju zgodnie z dokumentem Polityka energetyczna Polski do 2040 r.
- wodna z rzek
- wodna z fal morskich
- wiatrowa na lądzie
- wiatrowa na morzu
Mapa przedstawia rozmieszczenie istniejących i budowanych podziemnych magazynów gazu (PMG), czyli mających dużą zdolność magazynową naturalnych przestrzeni, do których wtłacza się gaz. Ich celem jest zaspokajanie szczytowego zapotrzebowania na ten surowiec, zapewnienie dostaw podczas awarii i przerw w dostawach czy pokrycie długotrwałego oraz zwiększonego zapotrzebowania w sezonie zimowym. Przyczyniają się one także do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Rozbudowa do 2030 r. PMG do poziomu min. 4 mld m³ (wzrost o ⅓ pojemności w stosunku do 2020 r.) zapewni lepsze warunki popularyzacji tzw. gazów zdekarbonizowanych (tj. biogazu, biometanu i wodoru), które – obok gazu ziemnego – stanowią paliwa pomostowe w transformacji energetycznej Polski. Celem wykorzystania tych gazów jest zastępowanie wysokoemisyjnych stałych paliw kopalnych (węgla).
![Mapa Polski przedstawia stan i rozwój systemu gazowego. Terminal LNG znajduje się na północny zachód od Polski. Planowany terminal LNG będzie znajdował się przy brzegu Polski w Zatoce Gdańskiej. Podziemne magazyny gazu łącznie z planowanymi PMG to Husów, Brzeźnica, Strachocina, Swarzów, Wierzchowice, Mogilno, Damasławek, Kosakowo.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1TEnrpZGJ0k3/1627313331/fn8WRyxVGCuomggMVdiejKS1krA3jLTQ.png)
Zaznacz dwie formacje geologiczne, które są wykorzystane w Polsce do budowy PMG.
- warstwy wodonośne
- wyeksploatowane złoża gazowe i ropno-gazowe
- nieczynne kopalnie węgla kamiennego
- pokłady soli kamiennej (kawerny solne)
Uzupełnij tabelę opisami elementów infrastruktury gazowej i naftowej, które były w 2021 r. budowane bądź rozbudowywane w Polsce.
![Mapa Polski przedstawia system gazowy. Terminal LNG znajduje się na północny zachód od Polski. Planowany terminal LNG będzie znajdował się przy brzegu Polski w Zatoce Gdańskiej. Podziemne magazyny gazu łącznie z planowanymi PMG to Husów, Brzeźnica, Strachocina, Swarzów, Wierzchowice, Mogilno, Damasławek, Kosakowo. Baza paliwowa znajduje się w Żurawicach, Jaśle, Woli Rzędzińskiej, Olszanicy, Trzebini, Strzemieszycach, Czechowicach, Boronowie, Wrocławiu, Gorzowie Wielkopolskim, Bolesławcu, Karwicach, Żaganiu, Nowej Soli, Grabowie, Poznaniu, Rejowcu, Nowe Wsi, Koszalinie, Szczecinie, Trzebieży, Świnoujściu, Ugoszczu, Gdańsku, Chruścielu, Gutkowie, Mławie, Sokółce, Narewce, Mościskach, Emilianowie, Makszewiczach, Zawadówce, Lublinie, Koluszkach, Piotrkowie Trybunalskim, Baryczu. Punkty tankowania CNG i LNG znajdują się między innymi w Olszanicy, Trzebini, Lublinie, pod Mościskami, w okolicach Gdańska, w okolicach Poznania, Nowej Wsi, Woli Rzędzińskiej. Gazociąg JAMAL biegnie od Narewki na wschodzie niemal w linii prostej na zachód. Rurociąg przemysłowy ropy naftowej biegnie od Gdańska do środka Polski, gdzie biegnie na wschód i zachód. Rurociąg przemysłowy produktów naftowych biegnie od środka Polski do Wrocławia, Boronowa, Rejowca, Emilianowa. Planowany rurociąg przemysłowy produktów naftowych przebiega od Boronowa do Trzebini. Gazociąg bałtycki biegnie od Świnoujścia do miejsca na wschód od Jastrowia.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R8uZAsZI0DXQ2/1627313333/2UA1kuHaLFiSfHSlVj8qv7XpFdDuatMn.png)
Terminal LNG, Gazociąg Bałtycki, Rurociąg Pomorski, Obiekt ten – zgodnie z planami – zostanie przekazany do użytkowania po 2025 r. i będzie drugim w Polsce, gdzie LNG będzie regazyfikowany. Pomysł jego budowy wynika z dynamicznego wzrostu popytu na ten surowiec oraz wysokiego stopnia zakontraktowania i wykorzystania istniejącego już terminalu. Wybór lokalizacji wynika z prognozowanego wzrostu zapotrzebowania na gaz w Trójmieście i okolicach oraz konieczności odpowiedniego ukształtowania rozpływów gazu w systemie przesyłowym, z uwzględnieniem dużych wolumenów gazu, które będą wtłaczane do systemu gazowego w zachodniej części kraju., Sieć rurociągów produktowych (ponad 935 km) ma w Polsce charakter koncentryczny, umożliwia przesył paliw z rafinerii w Płocku w kierunku Warszawy, Poznania oraz Górnego i Dolnego Śląska, czyli regionów o najwyższym zapotrzebowaniu. Nitka w kierunku Górnego Śląska sięga jednak tylko do okolic Częstochowy (Boronów), co wymusza transport łączony na stosunkowo dużą skalę ze względu na wysoką konsumpcję paliw w tym regionie. Aby wykorzystać potencjał gospodarczy i zwiększyć bezpieczeństwo dostaw paliw w tym regionie, przystąpiono do budowy dodatkowego odcinka Boronów–Trzebinia.
Nazwa obiektu | Opis obiektu |
---|---|
Obiekt ten – zgodnie z planami – zostanie przekazany do użytkowania po 2025 r. i będzie drugim w Polsce, gdzie LNG będzie regazyfikowany. Pomysł jego budowy wynika z dynamicznego wzrostu popytu na ten surowiec oraz wysokiego stopnia zakontraktowania i wykorzystania istniejącego już terminalu. Wybór lokalizacji wynika z prognozowanego wzrostu zapotrzebowania na gaz w Trójmieście i okolicach oraz konieczności odpowiedniego ukształtowania rozpływów gazu w systemie przesyłowym, z uwzględnieniem dużych wolumenów gazu, które będą wtłaczane do systemu gazowego w zachodniej części kraju. | |
Terminal LNG | |
Gazociąg Bałtycki | |
Rurociąg Pomorski | |
Sieć rurociągów produktowych (ponad 935 km) ma w Polsce charakter koncentryczny, umożliwia przesył paliw z rafinerii w Płocku w kierunku Warszawy, Poznania oraz Górnego i Dolnego Śląska, czyli regionów o najwyższym zapotrzebowaniu. Nitka w kierunku Górnego Śląska sięga jednak tylko do okolic Częstochowy (Boronów), co wymusza transport łączony na stosunkowo dużą skalę ze względu na wysoką konsumpcję paliw w tym regionie. Aby wykorzystać potencjał gospodarczy i zwiększyć bezpieczeństwo dostaw paliw w tym regionie, przystąpiono do budowy dodatkowego odcinka Boronów–Trzebinia. |
Uzupełnij tabelę. Dane pojęcie w tabeli musi pasować do jego definicji oraz opisu przedsięwzięcia z nim związanego.
Wybrano projekty ogłoszone w 2018 i 2019 r. i wpisane do „Programu dla Śląska”, którego nadrzędnym celem jest doprowadzenie do zmiany profilu gospodarczego tego regionu i stopniowe zastępowanie tradycyjnych sektorów gospodarki – takich jak górnictwo i hutnictwo – nowymi działaniami w sektorach bardziej produktywnych, innowacyjnych i zaawansowanych technologicznie.
Projekt polega na budowie w Radlinie bloku energetycznego opalanego oczyszczonym gazem koksowniczym, który zastąpi planowaną do wyłączenia z eksploatacji z końcem 2022 r. pobliską elektrociepłownię zużywającą węgiel kamienny jako główne paliwo. Dzięki tej proekologicznej inwestycji gaz koksowniczy, który do tej pory był w znacznej części bezproduktywnie spalany, wykorzystany zostanie do wytwarzania energii elektrycznej, pary technologicznej i ogrzewania wody zasilającej mieszkańców miasta., „Śląskie. Techno-staże” to projekt, którego celem jest lepsze dostosowanie ofert edukacyjnych szkół o profilu zawodowym z regionu do kluczowych potrzeb gospodarki, poprzez wypracowanie i budowanie trwałych mechanizmów i sieci współpracy szkół z pracodawcami oraz zwiększenie dostępu uczniów do staży zawodowych w województwie śląskim do 2022 r., Akcelerator biznesowy KSSENON to projekt budowy centrum kreatywności i przedsiębiorczości, a dokładniej kompleksu 4 hal wraz zagospodarowaniem terenu. Każdy obiekt składać się będzie z 8 modularnych minihal przemysłowych z komplementarną częścią o charakterze pozaprzemysłowym, z przestrzeniami dla otoczenia biznesu oraz realizacji działań wynikających z nowych potrzeb i oczekiwań zarówno przedsiębiorców, jak i sektora publicznego., Projekt polegający na utworzeniu w Suszcu – na terenie byłej Kopalni Węgla Kamiennego „Krupiński” – kompleksu przemysłowego, w którym znajdą się nowe hale umożliwiające wytwarzanie urządzeń górniczych z wykorzystaniem zautomatyzowanych urządzeń produkcyjnych, zostanie także wybudowana fabryka ogniw wodorowych stosowanych w elektromobilności, elektrownia szczytowo-pompowa czy instalacja fotowoltaiczna.
Pojęcie | Definicja | Opis przedsięwzięcia |
---|---|---|
Projekt polega na budowie w Radlinie bloku energetycznego opalanego oczyszczonym gazem koksowniczym, który zastąpi planowaną do wyłączenia z eksploatacji z końcem 2022 r. pobliską elektrociepłownię zużywającą węgiel kamienny jako główne paliwo. Dzięki tej proekologicznej inwestycji gaz koksowniczy, który do tej pory był w znacznej części bezproduktywnie spalany, wykorzystany zostanie do wytwarzania energii elektrycznej, pary technologicznej i ogrzewania wody zasilającej mieszkańców miasta. | ||
„Śląskie. Techno-staże” to projekt, którego celem jest lepsze dostosowanie ofert edukacyjnych szkół o profilu zawodowym z regionu do kluczowych potrzeb gospodarki, poprzez wypracowanie i budowanie trwałych mechanizmów i sieci współpracy szkół z pracodawcami oraz zwiększenie dostępu uczniów do staży zawodowych w województwie śląskim do 2022 r. | ||
Akcelerator biznesowy KSSENON to projekt budowy centrum kreatywności i przedsiębiorczości, a dokładniej kompleksu 4 hal wraz zagospodarowaniem terenu. Każdy obiekt składać się będzie z 8 modularnych minihal przemysłowych z komplementarną częścią o charakterze pozaprzemysłowym, z przestrzeniami dla otoczenia biznesu oraz realizacji działań wynikających z nowych potrzeb i oczekiwań zarówno przedsiębiorców, jak i sektora publicznego. | ||
Projekt polegający na utworzeniu w Suszcu – na terenie byłej Kopalni Węgla Kamiennego „Krupiński” – kompleksu przemysłowego, w którym znajdą się nowe hale umożliwiające wytwarzanie urządzeń górniczych z wykorzystaniem zautomatyzowanych urządzeń produkcyjnych, zostanie także wybudowana fabryka ogniw wodorowych stosowanych w elektromobilności, elektrownia szczytowo-pompowa czy instalacja fotowoltaiczna. |
Oceń, czy poniższe stwierdzenia są prawdziwe czy fałszywe.
Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
Motorem napędowym krajowego sektora kosmicznego jest udział Polski w Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) od 2012 r. i powstanie – dwa lata później – Polskiej Agencji Kosmicznej z siedzibą w Gdańsku. | □ | □ |
Już w latach 90. XX w. na orbicie umieszczony został PW-Sat, pierwszy polski satelita skonstruowany przez studentów Politechniki Warszawskiej oraz naukowców z Centrum Badań Kosmicznych PAN. | □ | □ |
Sektor kosmiczny w Polsce jest zdominowany przez kilka dużych przedsiębiorstw działających w branży ICT, obronnej i lotniczej | □ | □ |
Polskie firmy sektora kosmicznego jako obszar działalności kosmicznej wskazywały najczęściej „wykorzystanie danych satelitarnych, bazy danych” oraz „oprogramowanie kosmiczne: naziemne i pokładowe” | □ | □ |
Według Polskiej Strategii Kosmicznej (PSK) – zatwierdzonej w 2017 r. – do 2030 r. polski sektor kosmiczny ma być zdolny do skutecznego konkurowania w Europie, a jego obroty wyniosą min. 3% obrotów rynku europejskiego. | □ | □ |
PSK zakłada zbudowanie do 2030 r. narodowego systemu satelitarnej obserwacji Ziemi oraz zapewnienie dostępności usług satelitarnych systemów łączności i nawigacji, a także rozwój technologii rakietowych. | □ | □ |
Na podstawie poniższych tekstów opracuj definicję „inteligentnej kopalni”.
Indeks górny Inteligentna kopalnia ma się charakteryzować nowoczesnymi rozwiązaniami przekładającymi się na większą efektywność i podnosić bezpieczeństwo pracy górników, tak by byli oni odciągnięci od miejsc szczególnie niebezpiecznych. Automatyzacja i informatyzacja w zakładach wydobywczych to znak czasów. W znacznej mierze będą one bazować na elektronice, jednak bez ludzi się w nich nie obejdzie. Indeks górny koniecInteligentna kopalnia ma się charakteryzować nowoczesnymi rozwiązaniami przekładającymi się na większą efektywność i podnosić bezpieczeństwo pracy górników, tak by byli oni odciągnięci od miejsc szczególnie niebezpiecznych. Automatyzacja i informatyzacja w zakładach wydobywczych to znak czasów. W znacznej mierze będą one bazować na elektronice, jednak bez ludzi się w nich nie obejdzie.
Indeks górny Źródło: Górnictwo 4.0, czyli inteligentne kopalnie to w Polsce wcale nie science fiction, wnp.pl (dostęp 31.03.2021). Indeks górny koniecŹródło: Górnictwo 4.0, czyli inteligentne kopalnie to w Polsce wcale nie science fiction, wnp.pl (dostęp 31.03.2021).
Indeks górny Jastrzębska Spółka Węglowa chce – przy wsparciu konsultantów zagranicznych i krajowych naukowców – zastosować w tym roku w jednym ze swoich rejonów wydobywczych nowy w polskim górnictwie węgla kamiennego, tzw. kotwiowy typ obudowy wyrobisk. […] Obudowa kotwiowa ma postać cięgien (kotwi) umieszczanych w otworach wykonanych w stropie i po bokach wyrobiska. Głowica kotwi znajduje się w wywierconym otworze, a jej końcowa część podtrzymuje zewnętrzną warstwę skalną. Taki sposób jest tańszy od stosowanej obudowy podporowej i – jak zapewnia wielu specjalistów – równie bezpieczny i efektywny. Indeks górny koniecJastrzębska Spółka Węglowa chce – przy wsparciu konsultantów zagranicznych i krajowych naukowców – zastosować w tym roku w jednym ze swoich rejonów wydobywczych nowy w polskim górnictwie węgla kamiennego, tzw. kotwiowy typ obudowy wyrobisk. […] Obudowa kotwiowa ma postać cięgien (kotwi) umieszczanych w otworach wykonanych w stropie i po bokach wyrobiska. Głowica kotwi znajduje się w wywierconym otworze, a jej końcowa część podtrzymuje zewnętrzną warstwę skalną. Taki sposób jest tańszy od stosowanej obudowy podporowej i – jak zapewnia wielu specjalistów – równie bezpieczny i efektywny.
Indeks górny Źródło: JSW pracuje nad projektem inteligentnej kopalni. Dostęp w: BiznesAlert.pl (dostęp 31.03.2021). Indeks górny koniecŹródło: JSW pracuje nad projektem inteligentnej kopalni. Dostęp w: BiznesAlert.pl (dostęp 31.03.2021).
Na podstawie tabeli oceń, czy jest prawdopodobne osiągnięcie w 2040 r. prognozowanych w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR) wartości wskaźników mierzących innowacyjność przedsiębiorstw przemysłowych na poziomie krajowym i zagranicznym. Odpowiedź uzasadnij.
Wskaźnik | Wartość bazowa | Wartość „aktualna” | Wartość w roku 2020 (prognoza) | Wartość w roku 2040 (prognoza) |
Udział przychodów netto ze sprzedaży produktów nowych lub istotnie ulepszonych (innowacyjnych) w przychodach netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów w przedsiębiorstwach przemysłowych | 4,4% (2014 r.) | 4,3 (2019 r.) | 5,0% | 8,0% |
Nakłady na działalność B + R w relacji do PKB (ceny bieżące) | 1,0% (2015 r.) | 1,21% (2018 r.) | 1,7% | 2,5% |
Indeks górny Źródło: Główny Urząd Statystyczny Indeks górny koniecŹródło: Główny Urząd Statystyczny