Dla nauczyciela
Imię i nazwisko autora: | Krystyna Wosińska |
Przedmiot: | Fizyka |
Temat zajęć: | Jaki jakościowy wpływ ma siła grawitacji planet na ruch ich księżyców? |
Grupa docelowa: | III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony |
Podstawa programowa: | Cele kształcenia – wymagania ogólne Zakres rozszerzony |
Kształtowane kompetencje kluczowe: | Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:
|
Cele operacyjne: | Uczeń:
|
Strategie nauczania: | strategia eksperymentalno‑obserwacyjna (dostrzeganie i definiowanie problemów) |
Metody nauczania: | wykład informacyjny, pokaz multimedialny, analiza pomysłów |
Formy zajęć: | praca w grupach, praca indywidualna |
Środki dydaktyczne: | komputer z rzutnikiem lub tablety do dyspozycji każdego ucznia |
Materiały pomocnicze: | e‑materiał: „Jak definiuje się siły grawitacji?”, „Prawo powszechnego ciążenia”, „Jak wykorzystać zasadę zachowania momentu pędu w zadaniach?” |
PRZEBIEG LEKCJI | |
Faza wprowadzająca: | |
Wprowadzenie, zgodnie z treścią w części pierwszej „Czy to nie ciekawe?”. | |
Faza realizacyjna: | |
Uczniowie przypominają prawo powszechnego ciążenia. Nauczyciel tłumaczy, że siła grawitacji jest siłą centralną, co oznacza, że działa wzdłuż prostej łączącej środki ciał, a swobodny ruch ciał w polu siły grawitacji odbywa się po orbitach eliptycznych. Następnie wyjaśnia, czym jest elipsa, definiując jej półoś wielką i małą. Rysuje na tablicy orbitę kołową księżyca, jako szczególny przypadek elipsy. Uczniowie dodają do rysunku wektor siły grawitacji działającej na księżyc i zastanawiają się, jaki jest skutek działania tej siły, dochodząc do wniosku, że jest to siła dośrodkowa, zmieniająca kierunek prędkości, przy zachowaniu stałej wartości prędkości. Uczniowie w grupach wyprowadzają wzór na prędkość księżyca na orbicie kołowej w zależności od masy planety i promienia orbity. | |
Faza podsumowująca: | |
Uczniowie oglądają animację i odpowiadają na pytania w niej zawarte. | |
Praca domowa: | |
Zadania z zestawu ćwiczeń: 1 - 3 obowiązkowo, do wyboru jedno z pozostałych zadań. | |
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium | Animacja może też być wykorzystana przez uczniów po lekcji, do powtórzenia i utrwalenia materiału. |