Autor: Martyna Wojtowicz

Przedmiot: Historia 2022, Historia

Temat: Kolonie w Ameryce Południowej i Północnej

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Treści nauczania - wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
XIV. Odkrycia geograficzne i europejski kolonializm doby nowożytnej. Uczeń:
2) opisuje udział poszczególnych państw europejskich w podziale Nowego Świata w XVI‑XVIII wieku;
Zakres rozszerzony
XIV. Odkrycia geograficzne i europejski kolonializm doby nowożytnej. Uczeń:
2) przedstawia proces rozrostu posiadłości kolonialnych państw europejskich w XVI‑XVIII wieku.
Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
XIV. Odkrycia geograficzne i europejski kolonializm doby nowożytnej. Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
2) przedstawia proces rozrostu posiadłości kolonialnych państw europejskich w XVI–XVIII w.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • charakteryzuje organizację administracji w koloniach hiszpańskich i portugalskich.

  • porównuje hiszpańską i portugalską politykę w koloniach w Ameryce.

  • wyjaśnia, dlaczego w obu Amerykach pojawili się mieszkańcy Afryki.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm;

  • lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego (porównawcza);

  • dyskusja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Kolonie w Ameryce Południowej i Północnej”. Uczniowie mają przygotować prezentację na podstawie treści w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel wyświetla na tablicy zawartość sekcji „Wprowadzenie”, przedstawia temat oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.

  2. Raport z przygotowań. Nauczyciel, przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca jednemu z uczniów, aby zaproponował swoje skojarzenia z tematem lekcji.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranej osobie (lub ochotnikowi) zaprezentowanie swojej pracy przed resztą klasy. Po prezentacji uczniowie krótko dyskutują o prezentacji, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i uzupełniać informacje, udziela też uczniom informacji zwrotnej.

  2. Praca z multimedium („Mapa interaktywna”). Uczniowie zapoznają się z e‑materiałem i wykonują polecenie nr 2: „Jak myślisz, jakie znaczenie dla rozwoju obu Ameryk miał taki podział kontynentu? A jaki dla danych metropolii?”. Tworzą notatkę w formie mapy myśli.

  3. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel przechodzi do sekcji „Sprawdź się”. Zapowiada uczniom, że w kolejnym kroku będą rozwiązywać ćwiczenia 1 do 4 – od najprostszych do najtrudniejszych – i będą to robić wspólnie. Wybrana osoba czyta po kolei polecenia. Po każdym przeczytanym poleceniu nauczyciel daje uczniom określony czas na przygotowanie się, a następnie ochotnik udziela odpowiedzi. Reszta uczniów ustosunkowuje się do niej, proponując swoje pomysły. Nauczyciel w razie potrzeby koryguje odpowiedzi, dopowiada istotne informacje, udziela uczniom informacji zwrotnej.

  4. Uczniowie w parach wykonują kolejne zadanie nr 5 oraz 6. Nauczyciel obserwuje postęp pracy i udziela uczniom informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca:

  1. Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.

  2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów.

Praca domowa:

  1. Wykonaj polecenie nr 1 z sekcji „Mapa interaktywna”.

  2. Wykonaj ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Przygotuj uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

Materiały pomocnicze:

  • Eakin M. C., Historia Ameryki Łacińskiej. Zderzenie kultur, Kraków 2009.

  • Miller Bailey H., Nasatir A. P., Dzieje Ameryki Łacińskiej, przeł. K. Szerer, Warszawa 1965.

  • Kersten A., Historia powszechna. Wiek XVII, Warszawa 1984.

  • Mikulski K., Wijaczka J. Historia powszechna. Wiek XVI‑XVIII, Warszawa 2012.

  • Wielka historia świata. Tom 6. Grzybowski S., Narodziny świata nowożytnego 1453‑1605, Warszawa 2005.

  • Wójcik Z., Historia powszechna XVI‑XVII w., wyd. XII, Warszawa 2012.

  • Wyczański A., Historia powszechna. Wiek XVI, Warszawa 1987.

  • Iwańczak Wojciech, Mapy morskie i ich tajemnice, „Mówią Wieki” 1/1993.

  • Geremek Bronisław, Pieniądze i władza, „Mówią Wieki” 3/1966.

  • Geremek Bronisław, Blask złota, „Mówią Wieki” 7/1966.

  • Skiba Jakub, Misje Nowego Meksyku, „Mówią Wieki” 6/2013.

Wskazówki metodyczne:

  • Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z sekcją „Mapa interaktywna”, aby przygotować się do późniejszej pracy.