Dla nauczyciela
Autorka: Małgorzata Krzeszowska
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Współczesne psychologiczne koncepcje osobowości
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
I. Człowiek w społeczeństwie. Uczeń:
1) charakteryzuje klasyczne koncepcje osobowości.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
charakterystyka wybranych koncepcji osobowości;
ocena przydatności poszczególnych koncepcji dla współczesnej psychologii;
analiza znaczenia znajomości własnej osobowości w codziennym życiu.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
dyskusja.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
kartki A3 i pisaki.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna:
1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.
2. Uczniowie przypominają sobie definicję osobowości (jeśli przerabiali już lekcję dotyczącą klasycznych teorii osobowości).
lub:
wersja II:
1. Uczniowie, stosując metodę burzy mózgów, wypisują na tablicy wszelkie skojarzenia ze słowem „osobowość”.
2. Uczniowie dzielą się na kilkuosobowe grupy i na podstawie zapisanych na tablicy informacji tworzą definicję. Wybrana z grupy osoba przedstawia definicję na forum klasy. Następnie z podanych przez grupy definicji uczniowie wybierają ich zdaniem najlepszą.
3. Uczniowie porównują wybraną definicję z definicją podaną w słowniku dołączonym do e‑materiału. Podają podobieństwa i różnice między obiema definicjami.
Faza realizacyjna:
1. Uczniowie dzielą się na 10 grup. Każda z grup losuje jedną z przedstawionych w animacji i schemacie interaktywnym teorii:
teoria Williama Sheldona;
teoria Raymonda Cattella;
teoria Ericha Fromma;
teoria Fritza Perlsa;
teoria Carla Rogersa;
teoria Alberta Bandury;
teoria Waltera Mischela;
teoria Georga Herberta Meada;
teoria Hansa Eysencka;
teoria Roberta McCrae i Paula Costy.
Następnie uczniowie zapoznają się z odpowiednimi fragmentami multimediów.
1. Zadaniem grup jest przygotowanie schematu ujmującego najważniejsze elementy danej teorii.
2. Wybrane osoby przedstawiają schematy na forum. Po przedstawieniu członkowie pozostałych grup mogą zadawać pytania, a członkowie danej grupy mają za zadanie na nie odpowiadać.
3. Uczniowie, dyskutując, szukają podobieństw i różnic pomiędzy omówionymi teoriami. Następnie wybrana osoba podsumowuje dyskusję.
4. Uczniowie wykonują ćwiczenia 3 i 4.
Faza podsumowująca:
1. Uczniowie odpowiadają na pytanie: „Czy znajomość własnej osobowości, waszym zdaniem, może być przydatna w życiu? Dlaczego?”
Praca domowa:
Wykonaj pozostałe e‑ćwiczenia.
Materiały pomocnicze:
L.A. Pervin, Psychologia osobowości, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2002,
H. Gasiul, Psychologia społeczna. Nurty, teorie, koncepcje, Difin, Warszawa 2002.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wcześniej zapoznać się z multimediami, a wyznaczone osoby – przygotować krótkie prezentacje na temat wybranych teorii osobowości.