Wojciech Klęk Czym jest osobowość?

Twoja osobowość = twoja wyjątkowość
Z pewnością wiele czynników przyczyniło się do tego, kim jesteś dzisiaj, włączając w to genetykę, wychowanie i doświadczenia życiowe. To, co naprawdę czyni cię wyjątkowym, to charakterystyczne wzorce myśli, uczuć i zachowań, które składają się na twoją osobowość.
Co to jest osobowość?
Chociaż nie ma jednej uzgodnionej definicji osobowości, często uważa się ją za coś, co powstaje z wnętrza jednostki i pozostaje dość spójne przez całe życie. Obejmuje wszystkie twoje myśli, wzorce zachowań i postawy społeczne, które wpływają na to, jak postrzegasz siebie, innych, otaczający cię świat oraz to, w co wierzysz. Osobowość odnosi się do unikalnych właściwości adaptacyjnych. Dlatego osobowość jest czymś więcej niż maską indywidualnego ja. To model reakcji na bodźce pochodzące ze środowiska wewnętrznego danej osoby (np. uczuć i motywacji związanych z lękami, pragnieniami, nadziejami i aspiracjami) i otoczenia zewnętrznego (np. relacje rodzinne i społeczne, warunki pracy, narażenie na przestępstwa i przemoc itp.). Zrozumienie własnej osobowości pozwoli ci przewidzieć, jak zareagujesz na określone sytuacje i rzeczy, dzięki czemu będziesz miał możliwość wypracowania odpowiednich strategii. Poznasz również własne wartości, co przyczyni się do wzrostu naturalnej motywacji.

cw1 Źródło: Wojciech Klęk, Czym jest osobowość?, 4.05.2018, dostępny w internecie: wojciechklek.pl [dostęp 20.01.2020].

Tomasz Nęcki Osobowość: od czego zależy? Teorie osobowości

Każdy żyjący człowiek ma jakąś osobowość, u niektórych jednak osób rozpoznawane są zaburzenia osobowości. Otóż rozpoznaje się je w przypadku, kiedy u pacjenta stwierdzone zostaną jakieś utrwalone cechy i sposoby postępowania, które można uznać za odbiegające od normy i które – przede wszystkim – doprowadzają do pogorszenia funkcjonowania człowieka w wielu różnych sferach życia.

Aby można w ogóle było jednak mówić o zaburzeniach osobowości, konieczne jest stwierdzenie m.in. tego, iż dane cechy czy postawy są u człowieka utrwalone i nie wynikają one z istnienia u niego jakiejś choroby czy to somatycznej, czy też psychicznej (…)

cw2 Źródło: Tomasz Nęcki, Osobowość: od czego zależy? Teorie osobowości, 28.02.2018, dostępny w internecie: poradnikzdrowie.pl [dostęp 11.05.2020].

Lawrence Pervin Psychologia osobowości

Główna rola emocji w funkcjonowaniu osobowości (…)

Po pierwsze, z ewentualnym wyjątkiem teorii psychoanalitycznej, główne teorie osobowości nie zwracały szczególnej uwagi na emocje, poza lękiem i depresją. Po drugie, żadna z nich nie traktowała emocji jako podstawowego elementu osobowości. Jak mogłoby wyglądać ujęcie alternatywne? Po pierwsze, musiałoby obejmować o wiele więcej emocji niż tradycyjne teorie. Oprócz lęku i depresji byłyby to takie uczucia, jak wstyd, zawiść, zazdrość, wstręt, duma i miłość. Różnice indywidualne musiałyby być ujmowane poprzez pryzmat relacji między emocjami, a nie traktowanych oddzielnie wskaźników intensywności każdej z nich. 

Chodziłoby więc na przykład nie tylko o to, czy dana osoba charakteryzuje się wysokim, czy niskim poziomem lęku, lecz również o to, jaka jest relacja między lękiem a innymi emocjami. Osobowość człowieka należałoby więc ujmować w kategoriach indywidualnych struktur afektywnych. 

Po drugie, w takiej teorii emocje zajmowałyby główne miejsce, zamiast być jedynie tłem dla popędów, myśli czy tym podobnych jednostek. Ważną kwestią byłby wpływ emocji na myślenie, działanie i motywacje. W sumie więc taka teoria osobowości obejmowałaby szeroki zakres emocji oraz ich strukturę i przyznawałaby im główne miejsce w funkcjonowaniu osobowości.

cw3 Źródło: Lawrence Pervin, Psychologia osobowości, Gdańsk 2002, s. 313–314.