Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Dla nauczyciela

SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Anna Ruszczyk

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Typy ujść rzecznych

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa I

Podstawa programowa

V. Litosfera: związek budowy wnętrza Ziemi z tektoniką płyt litosfery, procesy wewnętrzne i zewnętrzne kształtujące powierzchnię Ziemi i ich skutki, skały.

Uczeń:

3) charakteryzuje główne procesy zewnętrzne modelujące powierzchnię Ziemi (erozja, transport, akumulacja) oraz skutki rzeźbotwórczej działalności rzek, wiatru, lodowców, lądolodu i mórz oraz wietrzenia.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • wyjaśnia, czym jest ujście rzeki,

  • wymienia typy ujść rzecznych i omawia warunki, w których powstają,

  • omawia proces powstawania estuarium.

Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa

Metody nauczania: pogadanka, burza mózgów, plakat/poster

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, e‑materiał, podręcznik

Materiały pomocnicze

Balon J., Desperak J., Tablice geograficzne, Świat Książki, Warszawa 2003, s. 346–349.

Dawydow L.K. , Dmitrijewa A.A., Konkina N.G., Hydrologia ogólna, PWN, Warszawa 1979.

Faza wprowadzająca

  • Nauczyciel wprowadza uczniów w tematykę zajęć – prosi o zapoznanie się ze wstępem do e‑materiału.

  • Następnie nauczyciel podaje temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna

  • Nauczyciel prosi, aby uczniowie, korzystając z części „Przeczytaj” e‑materiału lub podręcznika, zdefiniowali termin ujście rzeki, następnie nazwali główne typy ujść.

  • Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z grafiką interaktywną i wykonanie poleceń zawartych w tej części e‑materiału. Uczniowie wyjaśniają, jaki wpływ na kształtowanie się ujścia rzeki mają akumulacja rzeczna, falowanie oraz pływy, określają różnice w ukształtowaniu ujść rzecznych. Nauczyciel w razie potrzeby wspiera uczniów.

  • Następnie nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy; każda wybiera lidera, który będzie odpowiadał za pracę grupy, grupy otrzymują duże arkusze papieru i pisaki do stworzenia plakatu przedstawiającego wybrane ujście rzeczne.

  • Nauczyciel objaśnia uczniom, na czym polega ich praca (plakat/poster); przydziela do opracowania: dwóm grupom ujścia deltowe, dwóm pozostałym – ujścia lejkowate, prosi również o znalezienie przykładów rzek na różnych kontynentach, które posiadają omawiany typ ujścia.

  • Uczniowie na środku arkusza papieru zapisują nazwę typu ujścia, następnie sporządzają plakaty (schematy).

  • Po upływie określonego czasu uczniowie z dwóch grup (pracujących nad tym samym ujściem rzecznym) przyczepiają swoje prace do tablicy, liderzy wspomagani praz innych uczniów z grupy prezentują swoje plakaty, porównując je między sobą.

  • Nauczyciel podsumowuje wypowiedzi uczniów, podkreśla wspólne elementy. Nauczyciel zwraca uwagę na przyczyny powstawania ujść rzecznych.

  • Następnie prezentują się w taki sam sposób dwie pozostałe grupy, nauczyciel również podsumowuje ich pracę.

  • Nauczyciel prezentuje fotografie ujść różnych rzek – uczniowie charakteryzują je i rozpoznają ich typy.

  • Uczniowie zapisują do zeszytu (w formie notatki) przy nazwie ujścia jego cechy charakterystyczne oraz przykłady rzek.

Faza podsumowująca

  • Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami – ocenia pracę uczniów, ich zaangażowanie.

  • Następnie nauczyciel wprowadza do fazy ćwiczeń na podstawie poznanego materiału – uczniowie wykonują wybrane ćwiczenia z e‑materiału.

  • Uczniowie omawiają ćwiczenia, nauczyciel w razie potrzeby wspiera ich.

  • Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami – mówią, co było dla nich łatwe, trudne, ciekawe.

Praca domowa

  • W formie krótkiej notatki scharakteryzuj ujście Wisły i Odry.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Grafikę interaktywną można wykorzystać w toku lekcji dotyczącej zróżnicowania sieci rzecznej (zakres podstawowy: IV. 4) oraz zajęć dotyczących systemów rzecznych i ustrojów rzecznych (zakres rozszerzony: IV. 4).

Sprawdź się