Autorka: Katarzyna Moskwa

Przedmiot: historia

Temat: Czechy pod rządami Luksemburgów.

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia zasady wyboru cesarza zawarte w Złotej Bulli;

• omawia etapy kształtowania się potęgi Luksemburgów w Europie Środkowej;

• analizuje teksty źródłowe, ikonograficzne.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca,

• analiza materiału źródłowego,

• debata „za i przeciw”.

Formy zajęć:

• praca indywidualna,

• praca w grupach.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Nauczyciel podaje temat i cel zajęć.

2. Prowadzący prosi uczniów o przypomnienie o wygasających dynastiach w Europie Środkowej w XIV wieku – Arpadach, Przemyślidach, Piastach – i powoływaniu na trony nowych dynastii – Andegawenów czy Jagiellonów. Uczniowie mogą się posłużyć jako przykładem drzewem genealogicznym z ćw. 6.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel dzieli uczniów na trzy grupy. Każda z nich opracowuje jedną z części z sekcji „Przeczytaj”.

2. Następnie wybrani uczniowie prezentują pozostałym najważniejsze informacje. Jeśli zachodzi potrzeba, nauczyciel uzupełnia odpowiedzi, udziela uczniom informacji zwrotnej.

3. Sformułowanie problemu badawczego: Karol IV – cesarz, realizujący uniwersalną ideę władzy cesarskiej. Uczniowie zostają podzieleni na dwie grupy, każda z nich opowiada się „za” lub „przeciw” postawionej tezie. Na podstawie e‑materiału uczniowie przygotowują indywidualnie argumenty. Mają na to do 10 minut.

4. Przeprowadzenie debaty „za i przeciw”. Ze względu na ograniczenia czasowe warto zwracać uwagę na merytoryczność wystąpień (do 15 minut). Wybrana osoba zapisuje argumenty na tablicy.

5. Uczniowie wspólnie z nauczycielem podsumowują przebieg debaty i wyciągają ostateczne wnioski.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel prosi wybranego ucznia lub uczennicę o podsumowanie lekcji.

2. Prowadzący omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów.

Praca domowa:

Napisz i krótko uzasadnij, który zabytek lub które miejsce przedstawione na mapie interaktywnej chciał(a)byś zobaczyć w czasie wycieczki do Pragi.

Materiały pomocnicze:

W. Iwańczak, J. Luksemburski. Dzieje burzliwego żywota i bohaterskiej śmierci króla Czech i hrabiego Luksemburga w 21 odsłonach, Warszawa 2012.

Luksemburgowie. Biografie, herby, drzewa genealogiczne, red. K. Kurek, Warszawa 2011.

Łaptos J., Historia Luksemburga, [w:] Historia małych krajów Europy: Andora, Liechtenstein, Luksemburg, Malta, Monako, San Marino, pod red. Józefa Łaptosa, Wrocław 2002.

Paner A., Luksemburgowie w Czechach. Historia polityczna ziem czeskich w latach 1310–1437, Gdańsk 2004.

Wielka historia świata. Tomy 1‑12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności); Świat Książki 2004‑2006.

Wielka historia Polski, tomy 1‑10; Oficyna Wydawnicza FOGRA, Kraków 2016.

Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011‑2019.

E. Brudnik, A. Moszyńska, B. Owczarska, Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2011.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z sekcją „Mapa interaktywna”, aby przygotować się do późniejszej pracy.