Autor: Anna Juwan

Przedmiot: biologia

Temat: Jak zwalczać katar?

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Wyjaśnisz, czym jest katar.

• Określisz rodzaje i przyczyny kataru.

• Omówisz sposoby leczenia kataru.

• Podasz przykłady profilaktyki chorób układu oddechowego.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem komputera;

• ćwiczenia interaktywne;

• gra dydaktyczna;

• mapa myśli;

• metoda przypadków.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.

2. Wprowadzenie do tematu. Nauczyciel prowadzi pogadankę, zadając pytania:
   – Czym jest katar?
   – Czym może być spowodowany?
   – Czy można go wyleczyć, a jeśli tak, to w jaki sposób?

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj”, a następnie w grupach czteroosobowych opracowują mapy myśli, zawierające informacje na temat rodzajów i przyczyn kataru, sposobów jego leczenia oraz przykłady profilaktyki chorób układu oddechowego.

2. Praca w grupach – karty kołowe pacjenta. Nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy. Każda z grup otrzymuje kartę kołową pacjenta (zob. materiały pomocnicze – zał. 1) i losuje jeden z przypadków kataru, którego objawy ma za zadanie opisać na karcie w odpowiedniej ćwiartce (zob. materiały pomocnicze – zał. 2). Po opisaniu objawów u wylosowanego pacjenta grupy przekazują koło innej grupie (zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara), która ma za zadanie udzielić odpowiedzi w pozostałych ćwiartkach. Następnie grupy kolejno omawiają swoje karty kołowe.

3. Utrwalenie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel przechodzi do sekcji „Sprawdź się”. Uczniowie wykonują indywidualnie ćwiczenie interaktywne nr 5 (w którym mają za zadanie wskazać działania skuteczne w leczeniu pacjentów z katarem wywołanym przez wirusy), a następnie porównują swoje odpowiedzi z kolegą lub koleżanką.

Faza podsumowująca:

1. Praca z multimedium („Gra edukacyjna”). Uczniowie dzielą się na zespoły i rozwiązują pytania quizowe. Nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na liczbę poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel nagradza zwycięską drużynę, np. ocenami z aktywności.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia od 1 do 4 oraz od 6 do 8 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

• Neil A. Campbell i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Rebis, Poznań 2019.

• „Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania gry edukacyjnej:

• Grę edukacyjną można wykorzystać jako materiał służący powtórzeniu i utrwaleniu wiedzy uczniów.