Dla nauczyciela

Autor: Martyna Wojtowicz

Przedmiot: Historia

Temat: Mniejszości narodowe – między współpracą a konfliktem. Podsumowanie

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

XLI. Walka o odrodzenie państwa polskiego po I wojnie światowej. Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:

1) wyjaśnia wewnętrzne i międzynarodowe uwarunkowania odzyskania niepodległości przez Polskę;

2) opisuje genezę i przebieg wojny polsko‑bolszewickiej oraz jej powiązanie z kwestią ukraińską i litewską;

3) ocenia z perspektywy polskiej i europejskiej polityczne i cywilizacyjne znaczenie bitwy warszawskiej;

4) charakteryzuje proces formowania się granic z Czechosłowacją i Litwą.

XLII. Dzieje polityczne II Rzeczypospolitej. Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:

1) porównuje ustrój i rzeczywistość polityczną w II Rzeczypospolitej przed i po przewrocie majowym;

2) charakteryzuje dynamikę zmian na polskiej scenie politycznej w okresie międzywojennym;

3) ocenia skuteczność polskiej polityki zagranicznej w okresie międzywojennym;

4) analizuje politykę wewnętrzną władz i postawy społeczeństwa II Rzeczypospolitej wobec zagrożenia wojennego.

XLIII. Społeczeństwo i gospodarka II Rzeczypospolitej. Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:

1) charakteryzuje przemiany społeczne i gospodarcze w II Rzeczypospolitej, z uwzględnieniem problemu reformy rolnej;

2) analizuje stosunki narodowościowe i religijne na obszarze II Rzeczypospolitej;

3) ocenia politykę gospodarczą i społeczną władz II Rzeczypospolitej.

4) dostrzega obecność Polonii poza granicami kraju, z uwzględnieniem roli Związku Polaków w Niemczech.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

charakteryzuje strukturę społeczeństwa II Rzeczypospolitej, uwzględniając jego wielonarodowy charakter.
wymienia działania rządu polskiego mające na celu równe trakowanie przedstawicieli innych narodowości i wyznań.
ocenia skuteczność tych działań wobec różnych mniejszości narodowych

Strategie nauczania:

konstruktywizm;
konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego (porównawcza);
dyskusja za i przeciw.

Formy pracy:

praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

Nauczyciel wyświetla temat zajęć i poleca, by na jego podstawie uczniowie sformułowali cel lekcji oraz kryteria sukcesu.
Nauczyciel inicjuje rozmowę wprowadzającą w temat lekcji.

Faza realizacyjna:

Nauczyciel dzieli klasę na grupy. Każda z nich opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”. Po zakończeniu pracy przedstawiciele zespołów prezentują przydzielone zagadnienie. Pozostali uczniowie sporządzają notatki, mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.
Praca z multimedium. Uczniowie zapoznają się z filmem edukacyjnym i wykonują związane z nim ćwiczenia. Wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby ją uzupełnia, udziela też uczniom informacji zwrotnej.
Uczniowie dzielą się na dwie grupy. Nauczyciel zapowiada, że będą dyskutować na następujący temat: „Czy działania podejmowane przez polskie władze mające na celu zagwarantowanie równouprawnienia bez względu na narodowość czy wyznawaną religię odniosły skutek?”. Wyznacza czas na przygotowanie, przypomina zasady prowadzenia debaty.
Dyskusja za i przeciw. Uczniowie przedstawiają swoje argumenty i dyskutują. Na koniec wskazana osoba podsumowuje debatę.
Nauczyciel przechodzi do sekcji „Sprawdź się”. Uczniowie indywidualnie rozwiązują zadania na czas, od najłatwiejszych do najtrudniejszych. Osoba, która poprawnie rozwiąże zadania jako pierwsza, wygrywa, a nauczyciel może nagrodzić uczniów ocenami za aktywność.

Faza podsumowująca:

Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście ich realizacji następuje omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.
Na zakończenie nauczyciel dokonuje oceny pracy wylosowanej osoby oraz ocenia słownie pracę klasy.

Praca domowa:

Opracuj podsumowanie tematu „Mniejszości narodowe – między współpracą a konfliktem. Podsumowanie” w formie pytań do krzyżówki.

Materiały pomocnicze:

S. Sierpowski, Źródła do historii powszechnej okresu międzywojennego, t. 1, 1917‑1926, Poznań 1989.

R. Żebrowski, Dzieje Żydów w Polsce : wybór tekstów źródłowych 1918‑1939, Warszawa 1993.

J. Tomickiego, Polska Odrodzona 1918‑1939 : państwo, społeczeństwo, kultura, Warszawa 1982.

Seria Historia powszechna , Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011‑2019.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie na podstawie sekcji „Film edukacyjny” przygotowują prezentację multimedialną będącą podsumowaniem lekcji.

Sprawdź się