Dla nauczyciela
Scenariusz
Autor
Learnetic
Temat zajęć
Perswazja i manipulacja w reklamie
Grupa docelowa
Szkoła podstawowa, klasy VII/VIII
Ogólny cel kształcenia
Rozwijanie umiejętności krytycznej analizy i interpretacji komunikatów reklamowych.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
1) porozumiewanie się w języku ojczystym
2) kompetencje społeczne i obywatelskie
Cele (szczegółowe) operacyjne
Uczeń:
a) potrafi rozpoznawać rodzaje reklam,
b) rozpoznaje i analizuje elementy charakterystyczne dla języka reklamy,
c) wskazuje elementy perswazji i manipulacji w oglądanych reklamach, określa ich funkcję i nazywa środki językowe, którymi się je osiąga,
d) opracowuje ulotkę reklamową, poleca swój projekt, stosuje wybrane środki językowe,
e) rozumie proste wypowiedzi pisemne - ulotki reklamowe,
f) identyfikuje tekst jako komunikat, ropoznaje reklamowy typ komunikatu,
g) identyfikuje wypowiedź jako tekst reklamowy.
Metody/techniki kształcenia:
metody asymilacji wiedzy: wykład
, pogadanka, dyskusja,
metody praktyczne: tworzenie projektu, analiza tekstu
metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy: „burza mózgów”
metody eksponujące: pokaz filmu
metody praktyczne: ćwiczenia
Formy organizacji pracy:
indywidualna
zbiorowa
grupowa
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca
Nauczyciel zadaje uczniom pytanie, czy lubią reklamy. Aby zainteresować uczniów i pokazać skalę zjawiska, może przytoczyć wyniki badań CBOS z 2011 r. na temat stosunku Polaków do reklam lub podać ciekawostki na temat reklam:
co roku na świecie wydaje się na reklamę ponad 500 miliardów dolarów; do momentu ukończenia 65 roku życia człowiek ogląda przeciętnie 2 miliony filmów reklamowych, dziecko ogląda średnio 40 000 telewizyjnych spotów reklamowych w roku, co daje ponad 100 spotów dziennie, itp.
Faza realizacyjna
Nauczyciel wyświetla film „Perswazja i manipulacja w reklamie”.
Po obejrzeniu filmu uczniowie analizują, w jaki sposób producenci zachęcają do kupna produktu. Na podstawie informacji zdobytych w trakcie oglądania filmu oraz własnych obserwacji wspólnie tworzą słownik technik manipulacji w reklamach; np: włosy – do reklamy szamponów zatrudniane są modelki o pięknych, długich włosach; rodzina – najczęściej do reklam produktów żywnościowych zatrudnia się dorosłych i dzieci, którzy w spocie mają tworzyć szczęśliwą rodzinę spożywającą np. serek, margarynę, płatki itp.
Po obejrzanym filmie uczniowie rozwiązują zadania interaktywne od 1 do 6, a następnie wraz z nauczycielem omawiają odpowiedzi.
Po zakończonym ćwiczeniu nauczyciel dzieli uczniów na zespoły 3‑4 osobowe. Każdej grupie wręcza po jednym tekście reklam (ważne, by były wśród nich reklamy: polityczne, społeczne, komercyjne). Zespoły wybierają po jednej reklamie i analizują ją, pod kątem postawionych przez nauczyciela pytań:
Określ typ reklamy.
Kto jest jej nadawcą i odbiorcą ?
Uczniowie zespołowo prezentują swoje notatki. Na podstawie zebranych informacji, ogólnie określają nadawców i odbiorców różnych typów reklam.
W oparciu o informacje i przykłady podane filmie uczniowie analizują wspólnie z nauczycielem, najważniejszych cechy języka reklamy, np. tryb rozkazujący, przymiotniki i przysłówki w stopniu wyższym i najwyższym, ze zwróceniem uwagi na często popełniane błędy, słownictwo nakłaniające, bezpośrednie zwroty do odbiorcy, metafory, metonimie, porównania, przysłowia, teksty piosenek, pojęcia odwołujące się do emocji, hiperbole, gra słów, pytania retoryczne, zdrobnienia, kolokwializmy itp. Nauczyciel może wykorzystać przykładowe teksty reklamowe: a) Bądź zdrowy jak ryba! Grypax to najskuteczniejszy produkt na rynku o potwierdzonym działaniu. Działa szybciej w porównaniu z innymi lekami. Sprawdź to już dziś! b) Poczuj się jak w niebie, delektując się wyrazistym smakiem kawy Cafena. Wypróbowało ją już 70 % Polaków. Pora na Ciebie! c) Chcesz, by Twoi kumple zzielenieli z zazdrości na widok Twojego nowego samochodu? Już teraz udaj się do salonu i wyjedź z niego luksusowym Perrotem H6. d) Jesteś głodny? Miliony dzieci na całym świecie znają to uczucie. Możesz to zmienić, przelewając datek na konto fundacji Dajemy nadzieję. Już 5 złotych pozwoli napełnić brzuszek jednego dziecka. Nie bądź obojętny!
Uczniowie rozwiązują ćwiczenia interaktywne od 7 do 10, które omawiają wraz z nauczycielem. Wspólnie analizują błędy językowe w zadaniach 9 i 10.
Nauczyciel ponownie dzieli uczniów na grupy, które mają za zadanie przygotować projekt komercyjnej reklamy tego samego produktu np. masła. Każda z grup ma ten sam produkt, ale przygotowuje różny typ reklamy np. prasowej, internetowej, radiowej (krótki scenariusz), telewizyjnej (krótki scenariusz), ulicznej (plakat, baner) w formie papierowej lub multimedialnej. Reklama powinna być spersonalizowana, działać na emocje i zawierać slogan. Ćwiczenie ma na celu uświadomienie uczniom, że w zależności od typu/rodzaju reklamy producenci stosują inne środki manipulacji. Uczniowie sami powinni wyciągnąć takie wnioski po zakończeniu zadania. Konieczne jest przygotowanie brystolu, nożyczek, kleju, mazaków, kredek, Mogą wykorzystać grafiki z czasopism.
Po zakończonej pracy uczniowie prezentują swój produkt, usługę lub ideę w taki sposób, by przekonać do nich resztę klasy. Uczniowie wskazują na użyte przed daną grupę środki perswazji. Oceniają, czy mogłyby one okazać się skuteczne.
Faza podsumowująca:
Na zakończenie uczniowie podsumowują najważniejsze wiadomości na temat reklamy. Starają się odpowiedzieć na pytania: 1. Czy reklama to obiektywny przekaz informacji? 2. Jakie cele przyświecają producentom reklamy? 3. W jaki sposób jesteśmy nakłaniani do kupna produktu?
Praca domowa:
Codziennie, w różnych miejscach natykasz się na reklamy. Zwróć uwagę na treść kilku z nich. W jaki sposób ich nadawcy starają się nakłonić cię do zakupienia produktu lub skorzystania z usługi? Zanotuj właściwe fragmenty i uargumentuj swoją decyzję, kładąc nacisk na analizę środków językowych.
Metryczka
Tytuł
Perswazja i manipulacja w reklamie
Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego e‑materiał się odnosi
Reklamowy zawrót głowy
Przedmiot
Język polski
Etap edukacyjny
II/szkoła podstawowa
Nowa podstawa programowa
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
1) wyszukuje w tekście potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu publicystycznego, popularnonaukowego lub naukowego;
4) dostrzega różnice między literaturą piękną a literaturą naukową, popularnonaukową, publicystyką i określa funkcje tych rodzajów piśmiennictwa;
5) rozpoznaje gatunki dziennikarskie: reportaż, wywiad, artykuł, felieton i określa ich podstawowe cechy
III. Tworzenie wypowiedzi.
1. Elementy retoryki. Uczeń:
1) funkcjonalnie wykorzystuje środki retoryczne oraz rozumie ich oddziaływanie na odbiorcę;
7) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;
8) rozpoznaje i rozróżnia środki perswazji i manipulacji w tekstach reklamowych, określa ich funkcję;
9) rozpoznaje manipulację językową i przeciwstawia jej zasady etyki wypowiedzi.
IV. Samokształcenie. Uczeń:
8) rozwija umiejętność krytycznego myślenia i formułowania opinii.
Kompetencje kluczowe
Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z dnia 18.12.2006r.
w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie
• Porozumiewanie się w języku ojczystym
• Kompetencje społeczne i obywatelskie
Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia
Po zapoznaniu się z e‑materiałem uczeń:
● na podstawie źródeł dowiaduje się o elementach charakterystycznych dla kultury i środków masowego przekazu;
● analizuje elementy charakterystyczne dla języka reklamy;
● wskazuje elementy perswazji i manipulacji w oglądanych reklamach i nazywa środki językowe, którymi się je osiąga;
● opracowuje ulotkę reklamową, poleca swój projekt, stosuje wybrane środki językowe.
Powiązanie z e‑podręcznikiem
http://www.epodreczniki.pl/reader/c/131144/v/44/t/student‑canon/m/j0000007V6B1v50