Autor: Marzenna Śliwka

Temat: Bezimienny wśród rekwizytów i symboli. Kartoteka według Krzysztofa Kieślowskiego

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele lekcji. Uczeń:

• charakteryzuje sposób ukazania głównego bohatera Kartoteki,

• określa funkcje rekwizytów wykorzystanych w spektaklu,

• analizuje symbole obecne w przedstawieniu Kieślowskiego,

• wykorzystuje wiedzę o środkach filmowych do analizy przedstawienia.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• sztuka teatralna;

• rozmowa kierowana;

• z użyciem e‑podręcznika.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Polecenia dla ucznia:
   a. Obejrzyj spektakl „Kartoteka” w reżyserii K. Kieślowskiego. Zapoznaj się z tekstem w sekcji „Przeczytaj”.
   b. Wykonaj polecenie 1 z sekcji „Prezentacja multimedialna”.

2. Nauczyciel przygotowuje kartki do ćwiczenia wprowadzającego (załącznik w Materiałach dodatkowych).

Faza wprowadzająca:

1. UPORZĄDKUJMY KARTOTEKĘ. Nauczyciel przed lekcją rozsypuje w różnych miejscach klasy przygotowane kartki. Uczniowie zbierają je i próbują przez kilka minut poskładać je w jakąś całość, uporządkować. Po zakończeniu ćwiczenia nauczyciel nawiązuje do tytułu dramatu, wspólnie z uczniami wyjaśnia jego znaczenie.

2. Następuje zapoznanie uczniów z celami lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel dzieli uczniów na kilka grup. Każdy z zespołów ma to samo zadanie: Sporządźcie kartotekę rekwizytów ważnych w kontekście realizacji scenicznej Kieślowskiego. Przypomnijcie sceny, w których zostały użyte. Określcie ich znaczenie dla danej sceny i symbolikę.
   Sekcja „Sprawdź się”, ćwiczenia: 7, 8 i 9.

2. Następnie nauczyciel prosi liderów grup o przedstawienie wniosków z  pracy. Później uczniowie wspólnie wykonują ćwiczenie 3 i 6 z sekcji „Sprawdź się”.

3. Nauczyciel zadaje pytanie: Czego można się dowiedzieć o bohaterze na podstawie realizacji Kieślowskiego? Jak twórca pokazuje Bohatera przez pryzmat „spotkań”? Jakich środków użył reżyser w tym celu? Uczniowie w  parach wykonują ćwiczenia 4 i 5 (sekcja „Sprawdź się”).

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel zadaje pytania: Która ze scen spektaklu jest, według Was, najbardziej filmowa? Który fragment jest bardziej teatralny niż inne? Czy zauważacie inne rekwizyty lub symbole, o których nie wspomnieliśmy? Jeśli tak, jaką pełnią funkcję w historii? Następują wypowiedzi uczniów.

Praca domowa:

1. Zadanie domowe do wyboru:
   a) Wybierz dowolny przedmiot i napisz o nim wiersz pt. Poezja codzienności.
   b) Wybierz dowolny przedmiot i napisz tekst pt. Proza dnia/ Użytek codzienny.

Materiały pomocnicze:

• Lidia Czartoryska‑Górska, Zanikający bunt. Trzy telewizyjne Kartoteki: Swinarski – Kieślowski – Kutz, „Dialog” 2000, nr 12.
  Krzysztof Kieślowski, Autobiografia, Kraków 2012.
  Jerzy Płażewski, Język filmu, Warszawa 2008.
  Władysław Kopaliński, Słownik symboli, Warszawa 1990.

Wskazówki metodyczne

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Prezentacja multimedialna” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.

Materiały dodatkowe:

1. Teksty do ćwiczenia „Uporządkujmy KARTOTEKĘ”.