Autor: Stanisław Mrozowicz

Przedmiot: Historia

Temat: Współczesne konflikty zbrojne w Afryce i w Azji

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wymienia najważniejsze powody współczesnych konfliktów zbrojnych w Afryce i w Azji;

• wskazuje punkty zapalne na mapie Afryki i Azji;

• przedstawia, jakie znaczenie polityczne, gospodarcze i wizerunkowe miało dla Stanów Zjednoczonych uczestniczenie w konfliktach zbrojnych w Azji i jakie były tego skutki;

• wyjaśnia rolę tzw. międzynarodowych misji stabilizacyjnych w krajach ogarniętych konfliktami oraz przytacza powody, dla których Polska brała w nich udział.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Współczesne konflikty zbrojne w Afryce i w Azji”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

2. Nauczyciel prosi wybranych uczniów o przygotowanie prezentacji w oparciu o informacje zawarte w sekcji „Przeczytaj” tak, by w fazie realizacyjnej przedstawić ją na forum klasy. Mogą to być dwie osoby lub dwie grupy uczniowskie do trzech osób każda. Nauczyciel rozdziela zagadnienia: jedna osoba (lub grupa) skupi się na konfliktach w Afryce, druga – w Azji.

Faza wstępna:

1. Wyświetlenie przez nauczyciela tematu i celów zajęć, przejście do planowanego przebiegu lekcji.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania związane z tematem lekcji. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z zakresem zajęć? Mogą to być obowiązujące uczniów kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

1. Prezentacje uczniów. Część właściwa lekcji zaczyna się od prezentacji efektów pracy w domu wybranych uczniów lub grup uczniowskich. Pozostali uczniowie zadają pytania prezentującym oraz uzupełniają informacje, nauczyciel weryfikuje poprawność przygotowanych prac.

2. Praca z multimedium („Film”). Nauczyciel poleca wybranemu uczniowi, aby przeczytał polecenie 2: „Wymień azjatyckie konflikty zbrojne, których podłożem są walka o niepodległość, gospodarka i religia”. Poleca uczniom, aby podzielili się na cztero- lub pięcioosobowe grupy i opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie się do niej ustosunkowują. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedź.

3. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Nauczyciel czyta treść polecenia 2: „Wymień główne powody konfliktów zbrojnych w Afryce. Wśród tych powodów wskaż te, które twoim zdaniem można rozwiązać. Wyjaśnij, w jaki sposób to zrobić” i prosi uczniów, aby w parach przygotowali rozwiązanie na podstawie materiału, który zaraz zostanie wyświetlony na tablicy. Po emisji filmu uczniowie, pracując w parach, przygotowują odpowiedź, a następnie wybrani przedstawiciele dwójek uczniowskich odczytują swoje odpowiedzi na forum. Inni uczniowie uzupełniają ich wypowiedzi. Nauczyciel pilnuje porządku pracy i udziela uczniom informacji zwrotnej dotyczącej wykonanego zadania.

Faza podsumowująca:

1. Prowadzący zadaje uczniom pytania (nawiązując do polecenia 4 z sekcji „Film”): Jak myślicie, dlaczego wciąż obserwujemy na świecie tak wiele niezakończonych konfliktów zbrojnych? Który z nich jest waszym zdaniem najgroźniejszy w skutkach dla społeczności lokalnej oraz międzynarodowej? Czy istnieje szansa na rozwiązanie tych konfliktów? W jaki sposób? Uczniowie dyskutują, przedstawiają swoje argumenty. Na koniec nauczyciel poleca jednej osobie podsumowanie dyskusji oraz zajęć.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, ocenia przedstawione prezentacje.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia 1 i 2 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

2. (Dla uczniów chętnych) Zapoznaj się z drugim z filmów z sekcji „Film” i wykonaj dołączone do niego polecenia.

Materiały pomocnicze:

J. Tyszkiewicz, E. Czapiewski, Historia powszechna. Wiek XX, Warszawa 2010.

Wielka Historia Świata, t. 1–12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności), Świat Książki 2004–2006.

Zarys dziejów Afryki i Azji. Historia konfliktów, pod red. A. Bartnickiego, Warszawa 1996.

W. Jagielski, Modlitwa o deszcz, Kraków, 2016.

R. Kapuściński, Heban, Warszawa, 1998.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie mogą zapoznać się z wszystkimi filmami przed zajęciami, wówczas w trakcie fazy realizacyjnej od razu pracują nad poleceniami (w parach lub grupach).