Autor: Jarosław Dyrda

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Immunitet parlamentarny

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

VIII. Modele sprawowania władzy.

Uczeń:

7) charakteryzuje funkcje legislatywy: ustrojodawczą, ustawodawczą, kontrolną i kreacyjną; wskazuje kompetencje parlamentu w Rzeczypospolitej Polskiej w ramach poszczególnych funkcji; podaje przykłady państw z parlamentem jednoizbowym i dwuizbowym.

X. Kontrola władzy.

Uczeń:

3) rozróżnia formy immunitetu (formalny, materialny); analizuje wady i zalety tych instytucji.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • przedstawia status prawny posła i senatora;

  • charakteryzuje rolę immunitetu parlamentarnego;

  • odróżnia immunitet formalny od materialnego;

  • analizuje procedurę uchylenia immunitetu.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • burza mózgów;

  • analiza materiałów źródłowych.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Wprowadzenie do zajęć, zapoznanie z tematem i celami lekcji.

2. Krótka informacja o historii immunitetu parlamentarnego w Polsce.

Faza realizacyjna

1. Burza mózgów – status prawny posła i senatora – propozycje uczniów są zapisywane na tablicy i systematyzowane. Wyjaśnienie, jaką rolę odgrywa przysięga poselska i senatorska.

2. Omówienie pojęcia mandat parlamentarny, charakterystyka cech mandatu parlamentarnego:

  • generalny;

  • niezależny;

  • nieodwołalny.

3. Mandat imperatywny jako przeciwieństwo mandatu wolnego.

4. Zasada niepołączalności mandatu posła i senatora z określeniem funkcji, których nie wolno łączyć.

5. Omówienie ograniczenia działalności gospodarczej posłów i senatorów.

6. Przedstawienie obowiązku składania oświadczeń majątkowych przez parlamentarzystów.

7. Immunitet parlamentarny i jego rodzaje. Analiza uprawnień parlamentarzystów. Omówienie procedury uchylenia immunitetu parlamentarnego.

8. Immunitet parlamentarny w innych państwach – analiza prezentacji multimedialnej.

Faza podsumowująca

1. Podsumowanie – jaką rolę odgrywa immunitet parlamentarny w Polsce.

2. Wykonanie ćwiczeń do prezentacji multimedialnej.

Praca domowa:

Wykonanie ćwiczeń z bloku „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Bronisław Tumiłowicz, Czy są granice nietykalności poselskiej?, tygodnikprzeglad.pl.

Wybory parlamentarne 2019: Jak wybieramy posłów i senatorów? Sprawdź zasady obowiązujące w ordynacji wyborczej 2019, www.dziennikzachodni.pl.

Sejm nie zgodził się na uchylenie immunitetu Iwonie Arent, polsatnews.pl.

Po co parlamentarzyście immunitet? Gwarancja niezależności, wnp.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Prezentacja multimedialna może posłużyć jako inspiracja dla uczniów do przygotowania własnych prezentacji na temat praw i obowiązków parlamentarzystów w różnych krajach.