Dla nauczyciela
Autor: Jarosław Dyrda
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Immunitet parlamentarny
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
VIII. Modele sprawowania władzy.
Uczeń:
7) charakteryzuje funkcje legislatywy: ustrojodawczą, ustawodawczą, kontrolną i kreacyjną; wskazuje kompetencje parlamentu w Rzeczypospolitej Polskiej w ramach poszczególnych funkcji; podaje przykłady państw z parlamentem jednoizbowym i dwuizbowym.
X. Kontrola władzy.
Uczeń:
3) rozróżnia formy immunitetu (formalny, materialny); analizuje wady i zalety tych instytucji.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
przedstawia status prawny posła i senatora;
charakteryzuje rolę immunitetu parlamentarnego;
odróżnia immunitet formalny od materialnego;
analizuje procedurę uchylenia immunitetu.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
analiza materiałów źródłowych.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Wprowadzenie do zajęć, zapoznanie z tematem i celami lekcji.
2. Krótka informacja o historii immunitetu parlamentarnego w Polsce.
Faza realizacyjna
1. Burza mózgów – status prawny posła i senatora – propozycje uczniów są zapisywane na tablicy i systematyzowane. Wyjaśnienie, jaką rolę odgrywa przysięga poselska i senatorska.
2. Omówienie pojęcia mandat parlamentarny, charakterystyka cech mandatu parlamentarnego:
generalny;
niezależny;
nieodwołalny.
3. Mandat imperatywny jako przeciwieństwo mandatu wolnego.
4. Zasada niepołączalności mandatu posła i senatora z określeniem funkcji, których nie wolno łączyć.
5. Omówienie ograniczenia działalności gospodarczej posłów i senatorów.
6. Przedstawienie obowiązku składania oświadczeń majątkowych przez parlamentarzystów.
7. Immunitet parlamentarny i jego rodzaje. Analiza uprawnień parlamentarzystów. Omówienie procedury uchylenia immunitetu parlamentarnego.
8. Immunitet parlamentarny w innych państwach – analiza prezentacji multimedialnej.
Faza podsumowująca
1. Podsumowanie – jaką rolę odgrywa immunitet parlamentarny w Polsce.
2. Wykonanie ćwiczeń do prezentacji multimedialnej.
Praca domowa:
Wykonanie ćwiczeń z bloku „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Bronisław Tumiłowicz, Czy są granice nietykalności poselskiej?, tygodnikprzeglad.pl.
Wybory parlamentarne 2019: Jak wybieramy posłów i senatorów? Sprawdź zasady obowiązujące w ordynacji wyborczej 2019, www.dziennikzachodni.pl.
Sejm nie zgodził się na uchylenie immunitetu Iwonie Arent, polsatnews.pl.
Po co parlamentarzyście immunitet? Gwarancja niezależności, wnp.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Prezentacja multimedialna może posłużyć jako inspiracja dla uczniów do przygotowania własnych prezentacji na temat praw i obowiązków parlamentarzystów w różnych krajach.