Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Rewolucje liberalne i powstania narodowe

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• przedstawia charakter rewolucji, które były następstwem postanowień kongresu wiedeńskiego;

• przedstawia program XIX‑wiecznych konserwatystów oraz liberałów;

• omawia przykłady rewolucji liberalnych oraz narodowych.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Rewolucje liberalne i powstania narodowe”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Film + Sprawdź się” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

2. Chętni lub wybrani uczniowie przygotowują prezentacje na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”. Nauczyciel rozdziela między uczniów zagadnienia: 1) wystąpienia / rewolucje liberalne; 2) powstania narodowe.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat i cele lekcji i przybliża je uczniom. Omawia planowany przebieg zajęć.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca jednemu z uczniów, aby zaproponował swoje skojarzenia z tematem lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranym osobom (lub ochotnikom) zaprezentowanie swojej pracy przed resztą klasy. Po prezentacji uczniowie krótko o niej dyskutują, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i je uzupełniać.

2. Praca z multimedium („Mapa interaktywna”). Nauczyciel prosi wybranego ucznia o przeczytanie polecenia 3: „Zdefiniuj pojęcia konserwatyzmu i liberalizmu, a następnie wyjaśnij, dlaczego zwolennicy obu tych doktryn politycznych pozostawali ze sobą we wrogich stosunkach”. Poleca uczniom, aby podzielili się na czteroosobowe grupy i opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie się do niej ustosunkowują. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedź.

3. Nauczyciel, nawiązując do polecenia 4 i odwołując się do wiedzy wyniesionej przez uczniów z materiału filmowego, zadaje im pytanie: Dlaczego Grecja i Belgia uzyskały w latach 30. XIX w. niepodległość, a Polska – nie? Czy była na to szansa? Uczniowie przedstawiają swoje opinie wraz z argumentacją.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel poleca wybranemu uczniowi albo uczennicy (może być ochotnik) podsumowanie lekcji „Rewolucje liberalne i powstania narodowe”. Pyta, który element był dla uczniów trudny i dlaczego.

2. Na zakończenie nauczyciel ocenia pracę uczniów.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia nr 1 i 2 z sekcji „Film + Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

M. Żywczyński, Historia powszechna 1789–1870, Warszawa 2001.

J. Baszkiewicz, Historia Francji, Wrocław 2008.

J. Bonarek, T. Czekalski, S. Sprawski, S. Turlej, Historia Grecji, Kraków 2005.

Europa i świat w epoce restauracji, romantyzmu i rewolucji 1815–1849, pod red. W. Zajewskiego, Warszawa 1991.

Wskazówki metodyczne:

Mapa oraz filmy mogą stanowić materiały przypominające przed lekcjami o wybuchu Wiosny Ludów w Europie, a także bazę do przygotowania się do lekcji powtórkowej związanej z tematem kongresu wiedeńskiego i Europy powiedeńskiej.