Dla nauczyciela
Autor: Martyna Wojtowicz
Przedmiot: Historia 2022, Historia
Temat: Rewolucje liberalne i powstania narodowe
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
przedstawia charakter rewolucji, które były następstwem postanowień kongresu wiedeńskiego;
przedstawia program XIX‑wiecznych konserwatystów oraz liberałów;
omawia przykłady rewolucji liberalnych oraz narodowych.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego (porównawcza);
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Rewolucje liberalne i powstania narodowe”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Film + Sprawdź się” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.
Chętni lub wybrani uczniowie przygotowują prezentacje na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”. Nauczyciel rozdziela między uczniów zagadnienia: 1) wystąpienia / rewolucje liberalne; 2) powstania narodowe.
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat i cele lekcji i przybliża je uczniom. Omawia planowany przebieg zajęć.
Raport z przygotowań. Nauczyciel przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca jednemu z uczniów, aby zaproponował swoje skojarzenia z tematem lekcji.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranym osobom (lub ochotnikom) zaprezentowanie swojej pracy przed resztą klasy. Po prezentacji uczniowie krótko o niej dyskutują, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i je uzupełniać.
Praca z multimedium („Mapa interaktywna”). Nauczyciel prosi wybranego ucznia o przeczytanie polecenia 3: „Zdefiniuj pojęcia konserwatyzmu i liberalizmu, a następnie wyjaśnij, dlaczego zwolennicy obu tych doktryn politycznych pozostawali ze sobą we wrogich stosunkach”. Poleca uczniom, aby podzielili się na czteroosobowe grupy i opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie się do niej ustosunkowują. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedź.
Nauczyciel, nawiązując do polecenia 4 i odwołując się do wiedzy wyniesionej przez uczniów z materiału filmowego, zadaje im pytanie: Dlaczego Grecja i Belgia uzyskały w latach 30. XIX w. niepodległość, a Polska – nie? Czy była na to szansa? Uczniowie przedstawiają swoje opinie wraz z argumentacją.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel poleca wybranemu uczniowi albo uczennicy (może być ochotnik) podsumowanie lekcji „Rewolucje liberalne i powstania narodowe”. Pyta, który element był dla uczniów trudny i dlaczego.
Na zakończenie nauczyciel ocenia pracę uczniów.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia nr 1 i 2 z sekcji „Film + Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
M. Żywczyński, Historia powszechna 1789–1870, Warszawa 2001.
J. Baszkiewicz, Historia Francji, Wrocław 2008.
J. Bonarek, T. Czekalski, S. Sprawski, S. Turlej, Historia Grecji, Kraków 2005.
Europa i świat w epoce restauracji, romantyzmu i rewolucji 1815–1849, pod red. W. Zajewskiego, Warszawa 1991.
Wskazówki metodyczne:
Mapa oraz filmy mogą stanowić materiały przypominające przed lekcjami o wybuchu Wiosny Ludów w Europie, a także bazę do przygotowania się do lekcji powtórkowej związanej z tematem kongresu wiedeńskiego i Europy powiedeńskiej.